'Gratis parkeren lost winkelleegstand niet op'

Hondenpoep en betaald parkeren. Het zijn volgens de Edese centrummanager Alan Geensen de twee grootste ergernissen die mensen ervaren in winkelcentra. Een uurtje parkeren in het hart van Ede kost nu twee euro. "Maar in de winkelcentra in de buitenwijken kost het niets. Dus doen de mensen daar hun inkopen", zegt Geensen.

De winkelleegstand was al groot in stadscentra en is met het faillissement van grote ketens als V&D, Macintosh (onder meer Scapino en Invito) en Perry Sport fors toegenomen. Om de centra aantrekkelijker te maken roept Detailhandel Nederland gemeenten op tot verlaging van de tarieven of, liever nog, afschaffing van betaald parkeren.

Die discussie is niet nieuw. Ede is al eerder op verzoek van de ondernemers een onderzoek gestart naar de hoogte van de parkeertarieven en het effect daarvan op het bezoek aan het centrum. Voor de zomer moet de uitslag bekend zijn.

Andere gemeentenOok gemeenten als Culemborg en Doetinchem houden het parkeerbeleid tegen het licht. "In de jaren '70 is betaald parkeren ingevoerd, om te voorkomen dat 's ochtends alle parkeervakken volstaan tot het eind van de dag", zegt een woordvoerster van de gemeente Doetinchem. Maar in een project om het centrum aantrekkelijker te maken, komen veel inwoners met opmerkingen over het betaald parkeren.

Toch is afschaffen van betaald parkeren niet de oplossing, zegt centrummanager Jos Tiemessen van de Achterhoekse plaats. "Dan gaat het personeel bij de winkels parkeren, bleek uit een proef in Venray. Je moet zorgen voor een aantrekkelijk centrum met veel beleving. Met kortingsacties kun je door de emoties rond betaald parkeren heen prikken", zegt Tiemessen.

In Tiel hebben ze dat ook bedacht. Parkeren is op koopzondag gratis, net als op acht zaterdagen in het jaar. In Veenendaal zijn tot eind dit jaar de drie gemeentelijke garages elke zaterdag gratis te gebruiken. Gemeten wordt of door deze actie meer mensen naar Veenendaal komen en, want daar gaat het allemaal om, of de omzet van de winkeliers hierdoor ook stijgt.

Weinig zoden aan de dijkWat dat laatste betreft: Hans Voerknecht, van kennisplatform CROW, vreest van niet. Hij verwijst naar Winschoten, dat begin vorig jaar alle parkeerautomaten heeft verwijderd. Na een jaar was de omzet van de helft van de winkeliers niet veranderd. Bij de andere helft was de groep winkeliers met omzetstijging net iets groter dan die met een daling. Een mager resultaat.

De tarieven verlagen zet volgens Voerknecht ook weinig zoden aan de dijk. "De meeste bezoekers hebben geen idee van de tarieven. Ze schatten het bedrag meestal te hoog in. Het grootste probleem van de stadscentra heet internet. Het winkelgedrag van het publiek is enorm aan het veranderen. Dat los je niet op door parkeren aantrekkelijker te maken, maar door de centra aantrekkelijker te maken."

Place to meetDat heeft niet alleen met het winkelaanbod te maken, zegt een woordvoerster van de gemeente Nijmegen: "De binnenstad wordt steeds meer een 'place to meet' in plaats van een 'place to buy'." Oftewel: niet alleen winkelen maar ook beleving en ontmoeting zijn belangrijk.

"Je moet scherp zijn op parkeertarieven, maar bereikbaarheid van de binnenstad is belangrijker", zegt de Nijmeegse binnenstadsmanager Maarten Mulder. Zo pleit hij voor een transferium, waar bezoekers die een dagje Nijmegen doen goedkoop kunnen parkeren. "Bij Ressen is al een transferium, maar niet aan de west- en zuidkant van de stad. Of bijvoorbeeld het eerste half uur gratis parkeren op straat voor binnenstadbezoekers die spullen komen halen of brengen."

Mulder wijst erop dat dankzij parkeeropbrengsten de binnenstadbezoekers die met de fiets komen, gratis en bewaakt hun fiets kunnen stallen. "Dat is ook een kwaliteit. Als fietsparkeren niet gratis is, dan staan fietsen massaal op straat."

Hardnekking misverstandVolgens Voerknecht van kenniscentrum CROW heerst er een hardnekkig misverstand rondom betaald parkeren. "Dat heet al snel een melkkoe van de gemeente. Maar er zitten enorm veel kosten aan vast." Zoals de bouw en het onderhoud van parkeergarages. "Nederlandse gemeenten zijn gezamenlijk per jaar 8,5 miljard euro kwijt aan parkeren. Daar staat aan inkomsten via betaald parkeren zo'n 500 miljoen tegenover. Als de automobilisten het niet betalen, dan zijn die kosten voor de hele gemeenschap."