Heineken verkoopt Russische tak voor 1 euro en vertrekt per direct

Al in april zei Heineken in gesprek te zijn met een potentiële koper, maar lange tijd kon de bierbrouwer er niets over kwijt. Totdat donderdag in de loop van de middag eindelijk een delegatie bij de notaris in Moskou een handtekening kon zetten. Vanaf vrijdag is de Arnest Group de nieuwe eigenaar van de Russische tak van Heineken; een gerenommeerd Russisch bedrijf dat in verpakkingsmaterialen en cosmetica zit. Alle 1800 werknemers hebben een baangarantie van drie jaar gekregen, weet AD.nl te melden.

Rijk wordt de bierbrouwer niet van de langgekoesterde deal. De koper betaalde slechts een euro. Wel moet de opvolger een bedrag van 100 miljoen euro voor een bestaande bedrijfsschuld terugbetalen. Onderaan de streep kost de verkoop Heineken naar verwachting rond de 300 miljoen euro. ,,En laten we heel duidelijk zijn. Ook het laatste jaar is er niets verdiend. Ik geloof niet dat er één ander bedrijf is dat uit Rusland vertrekt voor 1 euro", aldus topman Dolf van den Brink.

Flinke deuk in imago

De bierbrouwer hoopt met de verkoop te laten zien dat ze haar beloften waarmaakt en niets aan Rusland wil verdienen. Het imago van Heineken liep de afgelopen anderhalf jaar een flinke deuk op. Kort na de inval in Oekraïne kondigde het bedrijf aan uit Rusland te vertrekken. Het Heineken-bier verdween al snel uit de schappen.

Maar in het voorjaar kreeg Heineken zware kritiek te verduren toen bleek dat het bedrijf gewoon in Rusland had geïnvesteerd. De kwestie kwam aan het licht dankzij de onafhankelijke nieuwswebsite Follow the Money. Die journalisten zagen op de Russische site van Heineken dat er ‘in recordtempo’ 61 nieuwe producten waren gelanceerd. Het Nederlandse hoofdkantoor had goedkeuring gegeven.

Hoewel de brouwer de aantijgingen in eerste instantie afdeed als ‘onwaar’, bood ze uiteindelijk excuses aan. Heineken verklaarde dat die Russische investeringen nodig waren om te voorkomen dat het bedrijf failliet ging. Heineken wilde de 1800 werknemers beschermen en juridische problemen voorkomen, omdat het in Rusland verboden is om een bedrijf opzettelijk failliet te laten gaan. Ook wilde de bierbrouwer niet dat het bedrijf werd genationaliseerd.

,,Allerlei mensen hebben gezegd dat dit onzin was en wij onnodig paniek hebben gecreëerd, maar het was een reëel risico. Andere bedrijven hebben hier wel mee te maken gekregen en dat wilden wij niet. We zijn maanden lang, dag en nacht bezig geweest om dit dunne paadje te bewandelen en te zorgen dat we dit voor elkaar zouden krijgen”, zegt Van den Brink.

Keiharde garanties zijn moeilijk

Met de verkoop aan de Arnest Group kan Heineken eindelijk 'op een verantwoorde wijze uit Rusland vertrekken’, zegt Van den Brink. Het bedrijf wilde pertinent geen koper die op de zwarte lijst van Russen staat of met westerse sancties te maken heeft. Van den Brink erkent dat het moeilijk is om in deze roerige tijd keiharde garanties te krijgen dat dit bedrijf zich aan de gemaakte afspraken houdt, maar Van den Brink gelooft erin. ,,Ze vinden hun reputatie heel belangrijk. Als ze dat niet doen, zou dat hen internationaal schaden.”

De bierbrouwer heeft gemengde gevoelens over de verkoop. Twintig jaar zat het bedrijf al in Rusland. Van den Brink: ,,Het is droevig dat het zover is gekomen voor de wereld met een oorlog die nog steeds gaande is. Het is ook droevig voor de 1800 collega’s waarvan we nu afscheid moeten nemen. En het is uitermate pijnlijk voor ons als bedrijf geweest. Heel veel collega’s zijn negatief aangesproken over dit proces, terwijl het moeilijk was om weerwoord te bieden en we moesten blijven focussen om deze deal over de finish te krijgen. Nu lukt het ons om Rusland te verlaten. Daar zijn maar heel weinig bedrijven tot nog toe in geslaagd. Maar de vlag gaat niet uit. Er zijn geen winnaars.”

Onderschat

Heineken kondigde al op 28 maart 2022 - een maand na het uitbreken van de oorlog - aan te vertrekken. Maar het duurde langer dan gedacht om van de Russische tak af te komen. Van den Brink zegt nu achteraf dat proces te hebben onderschat. ,,Ik heb er geen enkele spijt van, dat we al zo snel hebben gezegd weg te gaan. Maar wat we hebben onderschat is hoe moeilijk het was om een geschikte koper te vinden en de transactie goedgekeurd te krijgen. Achteraf gezien hadden we veel realistischer moeten communiceren dat wij geen controle hebben over het proces.”

Heineken zegt de afgelopen maanden meerdere kopers aan de deur te hebben gehad, maar wilde niet zomaar met iedereen in zee. Voor Heineken was de Arnest Group een interessante partij, omdat ze vorig jaar al een soortgelijk Amerikaans bedrijf overnam. Daardoor heeft het intussen ervaring in de productie van bier- en frisdrankblikjes. Ze staan op geen enkele sanctielijst en hebben bewezen in het verleden fabrieken te kunnen runnen. Ze maken al jarenlang parfums, cosmetica en spuitbusjes. Het was vooral spannend of de autoriteiten de verkoop zouden goedkeuren.

‘Verwaarloosbare invloed’

Nu de handtekening is gezet, hoeft de overdracht alleen nog in de handelsregisters te komen. Heineken is per direct weg uit Rusland. Wel mag de nieuwe eigenaar nog een halfjaar Amstel produceren en verkopen. Ook behoudt ze drie jaar lang de licentie voor de productie en verkoop van enkele lokale merken. Heineken zegt daarover geen royalty's te ontvangen en helpt de opvolger nergens mee.

Hoewel het vertrek de bierbrouwer honderden miljoenen euro's kost, heeft dat volgens Heineken ‘een verwaarloosbare invloed’ op de winst per aandeel.