Waarom het wel mis móest gaan bij V&D

Lees ook:

V&D krijgt geen doorstartSleutel doorstart ligt bij huurbazenEen briefje op de ramen en voedsel in de klikoDichte deuren bij V&D: voor iedereen een dramaV&D stort in

Zijn het de curatoren? Waren het onwillige, zunige verhuurders die niet wilden meewerken aan een doorstart? Is het CoolCat-baas Roland Kahn of zijn huisbank ING die er te weinig geld in wilde steken? Is het vorig eigenaar Sun Capital die de 63 warenhuizen leegtrok? Of zijn wij Nederlanders soms schuldig omdat we gewoon niets meer bij V&D kochten?

De komende tijd zal druk worden gespeculeerd hoe een oer-Nederlands instituut als V&D na bijna 130 jaar naar de vernieling kon gaan. Natuurlijk, afgelopen jaren regende het faillissementen in de winkelstraat - Free Record Shop, Block, Mexx, Siebel, Halfords, boekenketen Polare, schoenenzaken Invito en Manfield en laatst nog computerketen Paradigit - de lijst begint ellenlang te worden. Toch komt geen bankroet zó hard aan als dat van V&D. Generaties landgenoten groeiden op met de warenhuizen, die in veel steden het middelpunt van het winkelcentrum vormden. We kochten er kleding, schoenen, een zonnebril, sieraden, boeken, elpees en later cd's. We dronken er een kop cappuccino of liepen er gewoon doorheen omdat het gezellig was.

ProfielDe eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de ondergang van V&D al veel eerder is ingezet. Nog voor de komst van het internet ging het al minder en miste het warenhuis een duidelijk profiel. Zo ging V&D al in 1991 bijna op de fles en moest een last minute reddingsplan uitkomst bieden. Sindsdien volgde reorganisatie op reorganisatie en werd de koers keer op keer gewijzigd. Dan weer werd Jan des Bouvrie ingehuurd en moesten de warenhuizen er opeens hagelwit en luxe uitzien (in 2003), waarna een volgende directie enkele jaren later weer met een totaal nieuwe strategie en huisstijl kwam.

Toenmalig baas Jacob de Jonge presenteerde 2 jaar terug wederom een nieuwe koers: V&D moest zich richten op de 'wereldburgers, de huiselijken en de plichtsgetrouwen'. En afgelopen jaar vond John van der Ent dat V&D zich op vrouwen boven de 35 moest gaan richten. Geen van hen wist de neergang te stoppen en een antwoord te vinden op de komst van online rivalen als Bol.com of goedkope formules als Primark, Action, Zara en H&M. Het profiel bleef flets, V&D was vlees noch vis. Durfinvesteerders trokken het warenhuis ondertussen leeg, met als grootste boosdoener KKR dat in 2004 voor miljarden euro's winst de panden verpatste.

WegpoetsenAl met al is het oneerlijk om de schuld te leggen bij de hoofdrolspelers van nu. John van der Ent kreeg slechts 9 maanden de kans om tientallen jaren van achterstallig onderhoud weg te poetsen. Vorig eigenaar Sun Capital is ook de boeman niet. De onsympathieke Amerikaanse durfinvesteerder had meer kunnen doen, maar stak in 5 jaar tijd toch enkele honderden miljoenen euro's in de warenhuizen.

De conclusie luidt dat curatoren Kees van de Meent en Hanneke de Coninck-Smolders aan een vrijwel onmogelijke klus begonnen. Ze hebben 1,5 maand dag en nacht met ziel en zaligheid doorgewerkt, maar feitelijk hadden ze weinig in de melk te brokkelen. De macht lag bij de grote verhuurders, zij beslisten met welke kandidaat ze verder wilden.

Ook hen valt weinig te verwijten. Dat zij niet voor Kahn en diens Cool Investments gingen is niet alleen vanwege de centen. Verhuurders gaan voor de langetermijn en ze zagen dat het moeilijk zou worden. Hetzelfde geldt voor huisbank ING.

Zoals altijd is het personeel het kind van de rekening. Achtduizend medewerkers van V&D en de La Place-filialen zitten vanaf vandaag in de WW. En zo eindigt het sprookje van Vroom & Dreesmann na 129 jaar zonder happy end.