Steeds meer werkgevers aangeklaagd voor financiële gevolgen burn-out

Omdat de hoogte van de transitievergoeding of de uitkering tegenvalt, proberen werknemers die thuis zijn komen te zitten met een burn-out, alsnog een hoger bedrag in de wacht te slepen. De rechter geeft de eiser echter zelden gelijk. Het gaat om 100 tot 120 gevallen per jaar, meldt DAS. Het aansprakelijk stellen kwam een paar jaar geleden slechts sporadisch voor.

Transitievergoeding

,,Wie thuis komt te zitten met een burn-out, ontvangt na ontbinding van de arbeidsovereenkomst veelal een ww-uitkering of een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Zo iemand valt dan terug in inkomen”, zegt Marcus Donker, teamleider Specialistische Rechtshulp bij DAS, in het AD. Daarnaast krijgen uitgebluste werknemers die met wederzijds goedvinden het contract laten ontbinden, niet altijd de transitievergoeding waar ze op hoopten.

PTSS

Donker: ,,Steeds vaker proberen werknemers er meer uit te slepen door de werkgever met terugwerkende kracht aansprakelijk te stellen voor de burn-out.” Bij DAS komt het zo’n tien keer per maand voor. De juridische dienstverlener ziet dat het vooral gaat om werknemers die bijvoorbeeld onder ingrijpende en emotionele werkomstandigheden werkten, zoals politiemensen, brandweerlieden en werknemers uit de zorg. ,,Deze werknemers kunnen een burn-out krijgen. Als dan blijkt én aangetoond wordt dat de werkgever in dat geval tekort is geschoten in de begeleiding, kan dit een basis zijn voor een materiële of immateriële schadevergoeding.”

Het aantonen dat de werkgever ‘schuldig’ is aan de burn-out, is lastig. Van de circa 100 tot 120 gevallen waarbij DAS betrokken was, lukte het een enkele werknemer om een hogere vergoeding uit het vuur te slepen. In die gevallen was er ook sprake van seksueel overschrijdend gedrag.

Bewijs

Een werknemer moet genoeg bewijs verzameld hebben in een dossier met daarin een medische vaststelling van huisarts of Arboarts. Ook moet hij op voorhand het gesprek zijn aangegaan met de werkgever over de werkbelasting en de klachten. Donker: ,,Anders had een werkgever het ook niet kunnen weten en heb je geen poot om op te staan. Als je het alleen maar bij de koffiemachine hebt besproken met collega’s, zijn geen van je klachten bij de HR-afdeling terechtgekomen.” Van de gesprekken in het kantoor van de baas moeten ook nog eens aantekeningen zijn gemaakt. ,,Anders is het later jouw woord tegen het zijne.”

Meest gemelde beroepsziekten

Dan moet de eiser nog aantonen dat de arbeidsomstandigheden de burn-out hebben veroorzaakt. Lastig, aldus Gertjan Beens, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde. ,,Overspannenheid en burn-out zijn de meest gemelde beroepsziekten van Nederland. Maar dat betekent niet dat het in juridische zin ook een uitgemaakte zaak is. Veel factoren spelen een rol. Burn-out wordt bovendien door iedereen anders ervaren. Het is voor bedrijfsartsen erg lastig om een jurist dan van munitie te voorzien.”

Langdurig belast

Te veel werklast is volgens Beens zelden de enige oorzaak van een burn-out. Vaak is een medewerker op meer fronten langdurig belast. ,,Het komt bijna nooit voor dat je voor de rest lekker in je vel zit, behalve op het werk. Het is een cumulatie-effect, dan is het lastig om te bewijzen dat het alleen aan de werkomstandigheden ligt.” Werknemers hebben niet alleen op het werk veel op hun bordje, ook thuis loopt de druk vaak hoog op. ,,Soms zijn ze bijvoorbeeld ook mantelzorger of hebben ze veel zorg voor het gezin. Daarnaast plannen veel mensen hun weekend helemaal vol. Op die omstandigheden heeft de werkgever geen invloed.’’

Vaststellingsovereenkomst

Mocht de rechter een werknemer toch gelijk geven, dan kan de hoogte van de schadevergoeding alsnog tegenvallen. Donker: ,,Vaak beginnen mensen snel na vertrek bij hun vorige werkgever met een nieuwe baan. Kunnen we dan nog spreken over schade? De vergoeding zal dan ook niet veel voorstellen.”

Iemand die permanent arbeidsongeschikt is geraakt door een burn-out, veroorzaakt door structurele overbelasting op het werk, heeft natuurlijk grotere financiële schade. ,,Maar wat we zien is dat het grootste deel van de werknemers het contract laat ontbinden of krijgt doorbetaald tijdens arbeidsongeschiktheid. Ondertussen gaat diegene op zoek naar een nieuwe baan, dan is de schade in veel gevallen beperkt.”

Kleine lettertjes

Zelfs werknemers die een waterdicht dossier hebben en kans maken op een schadevergoeding, moeten daarnaast nog even op de kleine lettertjes letten. Als deze na beëindiging van de arbeidsovereenkomst een vaststellingsovereenkomst met de werkgever heeft gesloten, is hij of zij waarschijnlijk akkoord gegaan met bepaalde voorwaarden over wat het tegoed is na ontslag. In veel vaststellingsovereenkomsten is opgenomen dat een werkgever na uitbetaling van de transitievergoeding en andere kosten, de werknemer niets meer verschuldigd is: in principe hoeft een werkgever dan niets extra te betalen dan wat er overeengekomen is.

Statement

Als een zaak aanspannen zoveel moeite kost en misschien maar heel weinig oplevert, waarom nemen werknemers dan toch die stap? Werkgever en werknemer zijn in veel gevallen al eerder uit elkaar gegaan vanwege een arbeidsconflict en daar is wrevel ontstaan, ziet Beens. ,,Als een werknemer zich niet gesteund voelt door de werkgever, kan ik me voorstellen dat iemand vanuit die boosheid een claim indient, ook al is de kans op succes klein. Je maakt er een statement mee.”