Nieuws Maatregelen
Radeloosheid, verdriet: ambtenaren RVO overspoeld met heftige reacties
Het was - voorzichtig uitgedrukt - even schakelen voor de ambtenaren van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Doorgaans zijn ze druk met adviezen en subsidies aan ondernemers die willen verduurzamen, internationaliseren of innoveren. En nu kreeg de rijksdienst opeens duizenden radeloze, verdrietige of woedende ondernemers aan de lijn.
,,Er zijn echt schrijnende gevallen die je heel graag wilt helpen, maar wij kunnen de regels niet veranderen. Dat raakt je.’’ Op de foto Giovanni Belloni, webcare specialist bij Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Foto: Guus Schoonewille
Tientallen medewerkers proberen dat in goede banen te leiden. Berend werkt bij de onlinechatdienst van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), een van de manieren om direct en snel vragen te beantwoorden. Hij klikt naar een volgend gesprek: ,,Jullie laten iedereen stikken. Schaam jezelf. Misselijkmakend volk zijn jullie.'' De ondernemer begint al te schelden terwijl de chatbot nog verbinding maakt met een van de chatmedewerkers om een vraag over de Tegemoetkoming Vaste Lasten te beantwoorden. Berend haalt diep adem en begint het gesprek: ,,Goedemorgen, waarmee kan ik u helpen?” De ondernemer aan de andere kant gaat helemaal los. ,,Jullie maken iedereen kapot. Viezeriken. Ja, negeer me maar weer. Lafbek. Durf je niks te zeggen, vies mannetje. Vieze fucking pedo dat je bent.’' Berend komt er niet tussen.
''Iedereen bij RVO die zich bezighoudt met de Covid-steunpakketten krijgt een training van Stichting 113 Zelfmoordpreventie''
Schrijnende gevallen ondernemers bij callcenter RVO
Chat-coördinator Anna: ,,Mensen die zo schelden zijn zeldzaam, maar het gebeurt, dus we zijn voorzichtig met het geven van namen’’, vertelt ze aan het AD. Ze begrijpt het wel, ondernemers vechten voor het voortbestaan van hun bedrijf.
,,Emoties lopen dan hoog op. Wij leggen uit dat we de regels niet maken, alleen uitvoeren en dat we ieder signaal over de onrechtvaardigheid van de regeling doorgeven aan het ministerie van Economische Zaken. We proberen altijd te kijken naar wat wel kan. Maar iedere chatter ligt er weleens wakker van.’’
Sommige ondernemers zijn zó wanhopig dat ze dreigen de hand aan zichzelf te slaan. Iedereen bij RVO die zich bezighoudt met de Covid-steunpakketten krijgt een training van Stichting 113 Zelfmoordpreventie. ,,Er zijn echt schrijnende gevallen die je heel graag wilt helpen, maar wij kunnen de regels niet veranderen. Dat raakt je.’’
Lees ook: INretail: 'Winkels 3 maart open voorkomt faillissementen'
Tegemoetkoming schade (TOGS) en tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL)
De scheldpartijen zijn er, maar vaker is opluchting dat de steun wordt toegekend. Een ondernemer die op de chat hoort dat de omzet in het eerste kwartaal wordt vergeleken met de omzet in het eerste kwartaal van 2019 is door het dolle: ,,Wat een goed nieuws! Ik kan je wel zoenen, maar dat mag natuurlijk niet van de coronaregels.’'
De eerste regeling die RVO uitvoerde was de zogenoemde TOGS, waarbij ondernemers 4000 euro kregen om de ergste nood te lenigen. Er werd 221.551 keer een beroep op gedaan en er werd 865 miljoen euro uitbetaald. Daarna kwam de TVL, de Tegemoetkoming Vaste Lasten, in inmiddels twee rondes. Daar werd nog eens 1,2 miljard euro aan besteed, verdeeld over 137.804 aanvragen. De TVL vergoedt een deel van de vaste lasten als de kwartaalomzet minimaal 30 procent lager is dan pre-corona.
''In het begin hadden veel ondernemers nog hoop dat alles snel weer goed zou komen. Afgelopen weken is het sentiment negatiever geworden. Ondernemers laten weten dat de situatie nijpend is''
Chatten met ondernemers via website RVO
Anna voelt nog de adrenaline die stroomde toen ze in maart vorig jaar gevraagd werd om een ploeg samen te stellen die via de site met de ondernemers zou gaan chatten. Dat had RVO nog nooit gedaan. ,,In twee uur heb ik de schijfwijzer gemaakt en een week later hadden we vijftig mensen uit de hele organisatie achter het scherm zitten om te chatten.’'
En de vragen kwamen, duizenden per dag. De RVO had nooit eerder dergelijk direct contact met ondernemers. ,,Maar het is zo goed bevallen dat we er een blijvertje van maken. Ondernemers stellen het directe contact op prijs.’'
Dat merkt ook Giovanni. Hij was een paar weken in dienst om de positie van RVO op sociale media te versterken. Want ook daar kwam vroeger wel eens een vraag binnen. ,,Ik heb nu al minstens duizend ondernemers via sociale media - vooral Twitter, Facebook en LinkedIn - proberen te helpen. De vragen blijven komen, ook na bijna een jaar. Dat komt ook door de beleidswijzigingen, ieder kwartaal is het weer een beetje anders, of er komen nieuwe sectoren bij die voor de tegemoetkoming in aanmerking komen.’'
Lees ook: INretail: 'Coronatestbewijzen kunnen economie op stoom helpen'
Situatie ondernemers is nijpend
Giovanni ziet de sfeer onder ondernemers kantelen. ,,In het begin hadden veel ondernemers nog hoop dat alles snel weer goed zou komen. Afgelopen weken is het sentiment negatiever geworden. Ondernemers laten weten dat de situatie nijpend is. Begrijpelijk, de coronamaatregelen duren al bijna elf maanden en er zijn nog altijd ondernemers die geen cent ontvangen hebben. De beslistermijn op een aanvraag is acht weken en dat kan met acht weken verlengd worden als niet alles duidelijk is. Het merendeel van de ondernemers heeft gelukkig binnen een week een beslissing en drie tot vijf werkdagen daarna geld op de rekening.
De meestgestelde vraag is: hoelang duurt het nog? Dan wordt het steeds lastiger. Ook voor ons, als je merkt dat mensen het door de stress fysiek en mentaal niet meer trekken. Sommige ondernemers zijn nu heel onzeker over de toekomst. Ondernemers willen eigen baas zijn en niet de hand ophouden. Maar nu hebben velen geen keuze meer. Dat is soms heel zwaar. Dan schrijven ze me: als dit nog lang duurt, wil ik niet verder leven. Ook voor mij moeilijk om te horen. Ik probeer dan steun en troost te bieden en verwijs naar de hulplijnen die er zijn.’’
