Uitsteller of mopperaar: welk 'thuiswerktype' ben jij?

1. De uitsteller

Nog even die leuke Netflix-serie afkijken, dat cadeautje bestellen, oh ja, de was moet nog in de machine, schrijft AD. En hé, is het alweer lunchtijd? Bij thuiswerken ligt afleiding op de loer. Wie last heeft van uitstelgedrag voelt zich daar vaak schuldig over. ‘Ik moet mezelf gewoon een schop onder de kont geven’, hoor ik vaak. Dat nare gevoel werkt niet bepaald bevorderlijk.

Begin je dag met het maken van een wensenlijst met taken die je vandaag of in de toekomst wilt doen. De lijst is niet bedoeld om alle taken die dag af te werken – dat is meestal onhaalbaar – maar hij zorgt er wel voor dat je meer de regie pakt; jij weet waar je mee aan de slag moet en wilt.

Merk je dat je een bepaalde taak steeds voor je uitschuift? Spreek met jezelf af dat je alleen even een beginnetje maakt. Vijf minuten. Door de lat laag te leggen, begin je wél. En is de kans groot dat je na die eerste hobbel lekker verdergaat.

Goed voornemen: Maak alvast een beginnetje.

2. De onzekere

Er is één iemand meegekomen van kantoor naar huis: dat poppetje op je schouder dat de hele dag in je oor commentaar geeft. ‘Heb je dat project nu nog niet af, waar ben je nu mee bezig, je kunt er niets van…’ Herkenbaar? Dan maakt ook jouw interne criticus overuren. Als je dan ook nog eens weinig feedback krijgt van je baas, neemt de onzekerheid verder toe. Je twijfelt over alles, doet langer over je werk en slaapt slecht.

Probeer uit deze negatieve spiraal te komen. Maak plaats voor een ander poppetje op je schouder. Het poppetje dat zegt: ‘Je doet het goed!’ Wees een fijne collega voor jezelf, eentje die jou positieve feedback geeft! Hier kun je jezelf in trainen. Noteer elke dag ten minste drie dingen die je goed vond gaan, waar je trots op bent.

Goed voornemen: Noteer wat er goed gaat.

3. De multitasker

Mail beantwoorden tijdens de Zoom-meeting, kinderen helpen met thuisschool terwijl je een rapport probeert te lezen. Bij thuiswerken sluipt het multitasken erin. We dénken dat we hiermee effectief bezig zijn, maar als je twee dingen tegelijk doet, kun je geen van beide echt goed doen en maak je eerder fouten. Bovendien kost het meer tijd én het is vermoeiender omdat onze hersenen steeds moeten schakelen. Mensen vragen zich aan het eind van de dag af wat ze nu eigenlijk hebben gedaan, terwijl ze toch de hele dag druk waren.

Focus je op wat je aan het doen bent, voor 100 procent. Het helpt als je dat hardop zegt: ‘Ik help nu mijn zoon met rekenen’. Daarna ga ik antwoord geven op die lastige mail (en dus geen binnenkomende andere mail lezen). Zo doe je je taken ná elkaar, in plaats van naast elkaar. Liever korte tijd échte aandacht, dan langere tijd half. Zo krijg je meer vol-doening; je bent taken ‘vol’ aan het ‘doen’.

Goed voornemen: Doe taken ná elkaar in plaats van naast elkaar.

4. De mopperaar

Er valt genoeg te mopperen nu we middenin de winterse lockdown zitten. Het is koud en donker en we mogen bijna niks. Echter, van klagen wordt niemand vrolijker. Tijd om de fles halfvol te zien. Kijk naar wat er wél mogelijk is. En naar hoe je je leven wat prettiger kunt maken. Wandelen, afspreken met twee vrienden, buiten sporten, uitgebreid koken, Zoomborrels. En ook: een project naar je toe trekken (in plaats van mopperen over hoe traag het gaat) of juist nee zeggen tegen weer een avonddienst (in plaats van klagen dat jíj die diensten altijd draait).

Mopperaars zijn vaak mensen die hun grenzen niet goed bewaken en hun eigen behoeften niet kennen. Dus een mooie vraag voor het nieuwe jaar: wat zou jíj willen? En wat is er nodig om dit te bereiken?

Goed voornemen: Sta stil bij jouw behoeften.

5. De eenzame

Veel mensen missen het kletspraatje bij de koffieautomaat over het weekend of die leuke serie. Hier lijkt geen ruimte voor tijdens de videocalls. Zonde, want mensen hebben er behoefte aan en voelen zich steeds eenzamer. Het blijkt lastig om daarvoor uit te komen. Die schaamte is niet nodig, want als je het taboe doorbreekt, zul je merken dat er meer sociale dieren zijn als jij.

Alleen al het besef dat jij niet de enige bent die zich alleen voelt, helpt om je meer verbonden te voelen met anderen. En wie weet kun je dan samen brainstormen over oplossingen. Ik heb mooie voorbeelden gehoord. Jonge werknemers die af en toe met hun videoscherm aan werken zodat ze het idee hebben samen op kantoor te zitten, mensen die virtuele koffiemomenten plannen, collega’s die niet alleen een online pubquiz organiseren maar zelfs een virtuele stoelendans. Ze merken dat ze meteen een stuk vrolijker en gemotiveerder worden.

Goed voornemen: Eenzaam? Praat erover met je leidinggevende of een dierbare collega.

6. De 24/7-tijger

Voor de lockdown was het leven overzichtelijk. Je verliet het kantoor en ging naar huis. Misschien beantwoordde je dan nog een mailtje, maar er was wel een scheiding tussen werk en privé. Tijdens het thuiswerken weten gedreven types van geen stoppen. Ze pauzeren niet en gaan ook ’s avonds door. Slecht slapen en andere stressklachten liggen op de loer.

Richt een werkkamer in als het kan, of creëer een werkhoek die je afscheidt van de woonkamer met een gordijn of kamerscherm. En spreek met jezelf af hoe laat je stopt. Plan dan bijvoorbeeld je bezoek aan de sportschool (zodra dat weer mag) of ga wandelen.

Neem ook zeker vier à zes ‘witjes’ op een dag; korte momenten waarop je de focus loslaat, even niets doet. Een witje is een term vanuit het Tijdsurfen – een manier om vanuit rust met je tijd om te gaan. Tijdens een witje zet je een pot thee, je staart uit het raam of maakt een ommetje. Vaak schieten je op zulke momenten goede ideeën te binnen. Witjes zorgen voor rust tijdens een volle dag.

Goed voornemen: Neem vier à zes witjes op een dag.

7. De kluizenaar

Sommige thuiswerkers gedragen zich steeds meer als een kluizenaar. Ze lopen rond in hun oude kloffie, gaan nauwelijks de deur nog uit en zoeken steeds minder contact met anderen. Hoe aantrekkelijk het ook lijkt om elke dag in je pyjama te werken: het blijkt toch echt beter te zijn om je wél gewoon aan te kleden ’s ochtends.

Niet alleen voor je zelfbeeld. Het maakt je productiever en gemotiveerder. Sta op tijd op, kleed je aan, dus doe alsof je naar kantoor gaat. Communiceer niet alleen via tekstberichten, maar bel ook eens iemand, zet de camera en microfoon aan bij videovergaderingen en probeer actief deel te nemen.

Goed voornemen: Sta op tijd op, kleed je aan, dus doe alsof je naar kantoor gaat.