Bewust of onbewust, iedereen kent Mepal (70 jaar!)

Zegeling (46) schreef eerder boeken over Hollandse meesters als Rembrandt en Vermeer, de geheimen achter de gevels van de KLM-huisjes en over het 100-jarig bestaan van Douwe Egberts. In het AD vertelt hij: ,,Dat zijn namen en bedrijven die bij het Nederlands erfgoed horen. In eerste instantie denk je dan niet aan Mepal, maar als je ziet hoe vitaal en innovatief dit bedrijf is, dan horen ze wel degelijk in dit rijtje thuis. De naam is minder bekend dan die van KLM, Philips of Douwe Egberts, maar de producten ervan zijn voor iedereen herkenbaar.''

Daar kwam de Amsterdammer zelf ook achter toen hij aan zijn (onafhankelijke) research begon. Hij tovert een felgekleurd bord van melamine uit zijn tas. ,,Van m'n moeder gekregen, het hoort bij ons kampeerservies uit de jaren 70. Dat bord blijkt onverslijtbaar. Toen ik in m'n eigen keukenkastjes keek, bleek dat op mijn beschuitbus ook de naam Mepal prijkt. En ja, lekkende schoolbekers zijn voor veel mensen ook wel een bekend fenomeen, haha. Eigenlijk is Mepal in zo'n beetje elk huishouden te vinden.''

De geschiedenis van Mepal (de naam is ontstaan uit de woorden melamine en plastic) begon in 1950. Oprichter is de Deen Egon Wolff. Hij werkte in zijn thuisland bij een bedrijf dat was gespecialiseerd in ongediertebestrijding. Hij werd in 1942 naar Nederland gestuurd om de rattenplaag te bestrijden die na de aanleg van de Afsluitdijk in de Noordoostpolder was ontstaan. Onderweg naar een volgende klus pikte hij bij Rotterdam een liftster op. Nel Wage werd de liefde van zijn leven en Wolff vestigde zich voorgoed in ons land.

,,Hij bleek een goede neus voor zaken te hebben. Wolff raakte gefascineerd door de opkomst van melamineservies in Denemarken. Melamine lijkt op keramiek maar is lichter, bij normaal gebruik onbreekbaar en geluidsarm. Dit maakte het in de jaren 50 aantrekkelijk voor grote afnemers als het leger, ziekenhuizen, kloosters en bedrijfskantines. Egon Wolff was onder de indruk van de kwaliteit van de serviezen die het Deense bedrijf Rosti maakt en hapte toe toen Rosti hem het exclusieve verkooprecht voor de Benelux aanbood. Het was het begin van Mepal.''

'Bij Mepal is er het vermogen in te spelen op maatschappelijke veranderingen'

De historie van het bedrijf begon in tijden van wederopbouw, van pionieren, nieuwe materialen en innovaties, en die tijd duurt eigenlijk nog steeds voort. Zegeling: ,,In dit boek valt te lezen hoe de mensen van Mepal over een groot aantal jaren hebben bewezen het vermogen te hebben in te spelen op maatschappelijke veranderingen en behoeften van consumenten. Dit vermogen heeft ertoe geleid dat Mepal de afgelopen decennia vaak heeft weten te verrassen met vernieuwende producten. Denk bijvoorbeeld aan het maken van kampeerserviezen. In 1955 kregen Nederlanders het recht op twee weken vakantie, kamperen werd hierna ontzettend populair.''

En in de jaren 80 bleven steeds meer kinderen ook tussen de middag op school, doordat meer moeders buiten de deur werkten. Zo ontstond een uitgebreide collectie schoolbekers en broodtrommels. ,,Ook nu hebben veel kinderen deze bekers en trommels in hun rugzak zitten. Meer recent is de succesvolle collectie van lunchpotten, geschikt voor bijvoorbeeld maaltijdsalades of yoghurt. Deze producten worden ontworpen in de geest van pionier Egon Wolff. Zijn lijfspreuk: 'Volg niet de waanzin van de dag, maar zoek naar diepere trends, zodat een ontwerp als het ware tijdloos wordt.'''

Als groot liefhebber van de natuur in de Achterhoek, besloot Wolff zijn bedrijf in de jaren 60 in Lochem te vestigen, de plaats waar Mepal nog steeds is gevestigd.

'Het is niet voor niets dat er zoveel copycats van Mepal zijn'

Mepal is volgens Zegeling al 70 jaar een vertrouwd gezicht in de keuken, aan tafel, op school, voor onderweg en op vakantie. ,,Al die broodtrommels, borden, bekers, bewaardozen en andere gebruiksvoorwerpen rondom voedsel lijken voor sommigen heel gewoon, maar nu weet ik dat het bijzonder is wanneer zo'n product jarenlang in de smaak blijft vallen. Het is niet voor niets dat er zoveel copycats van Mepal zijn. Tekenend is ook dat een aantal ontwerpen is opgenomen in designcollecties van (inter)nationale musea, waaronder het Museum of Modern Art in New York, Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam en het Stedelijk Museum in Amsterdam.''

Tijdens het maken van de biografie sprak Zegeling met meer dan 25 (voormalige) Mepal-medewerkers. ,,Wat me opvalt, is dat al deze vakmensen niet ter meerdere eer en glorie van zichzelf werken en werkten, ze delen gul hun talent en daar beleven we allemaal plezier van. Ze verteren de coronacrisis tot nu toe goed. Na de dip van het voorjaar werd het razenddruk in de zomer, want heel veel mensen gingen kamperen en kochten kampeerspullen van Mepal. Ze weten de tijdgeest nog steeds goed te vangen.''