Nieuws Arbeidsmarkt
Mag de TU Eindhoven alleen vrouwen aannemen?
De TU Eindhoven (TU/e) nam deze zomer een rigoureuze maatregel: de komende vijf jaar neemt de universiteit voor 150 wetenschappelijke functies alleen nog vrouwen aan. De ‘mannenboycot’ in Eindhoven leidt tot veel klachten. Het College voor de rechten van de mens buigt zich over de kwestie: wanneer is positieve discriminatie toegestaan?

De maatregel van de TU Eindhoven staat ter discussie, zo meldt Trouw. Meer dan vijftig klachten ontvingen anti-discriminatiemeldpunten door het hele land. “In zo’n korte tijd is dat veel”, zegt Sandra Duijvelshoff van antidiscriminatiebureau Radar. Daarom vraagt het bureau het College voor de rechten van de mens een oordeel te vellen. Dat is niet bindend, maar over het algemeen worden de uitspraken van het college wel opgevolgd door de beklaagden.
De TU Eindhoven (TU/e) nam deze zomer een rigoureuze maatregel: de komende vijf jaar neemt de universiteit voor 150 wetenschappelijke functies alleen nog vrouwen aan. De vacatures variëren van universitair docenten tot hoogleraren. Als er na zes maanden geen geschikte kandidaat is gevonden, zoekt de TU/e verder.
Lees ook: Dit is waarom je een hond als 'personeelslid' moet hebben
Sinds de invoering van het quotum zijn dertien vrouwen aangenomen. “Een veelbelovende start”, zegt een woordvoerder. Het gaat om negen universitair docenten, één universitair hoofddocent en drie vrouwelijke hoogleraren.
Andere maatregelen hadden onvoldoende effect
De TU/e, die niet inhoudelijk wil reageren op de zaak bij het College, stelde een vrouwenquotum in omdat andere maatregelen onvoldoende effect hadden. De universiteit bungelt al jaren onderaan de lijstjes met vrouwelijke hoogleraren, zowel landelijk als internationaal. De universiteit streeft naar 20 procent vrouwelijke hoogleraren in 2020.
Over de precieze inhoud van de klachten die het anti-discriminatiemeldpunt binnenkreeg, kan Duijvelshoff niet veel zeggen. “De overeenkomst is: collectieve verontwaardiging. Mag je zomaar voor langere tijd een hele doelgroep uitsluiten? Namelijk: mannen.” De maatschappelijke impact van het vrouwenquotum is groot, merkt Radar. Daarom stapte het meldpunt naar het College.
Lees ook: Je personeel laten floreren? Picnicbaas Michiel Muller vertelt je hoe
Duijvelshoff: “Wij willen vooral weten: hoe zorgvuldig is de universiteit te werk gegaan? Kan het de toets der gelijke behandeling doorstaan? Onorthodoxe maatregelen kan je overwegen als vrouwen achtergesteld worden, of een achterstand hebben. Maar iedereen heeft recht op gelijke behandeling, los van gender. Daar zit een dilemma.”
Discrimineren mág wel, onder voorwaarden
Instellingen of bedrijven mogen in principe positief discrimineren als ze kunnen aantonen dat er aanzienlijk minder vrouwen of mannen werken. Maar het blijft onderdeel van discussie. Al twee keer eerder werd een universiteit vanwege het aannamebeleid voor het College voor de rechten van de mens gesleept. In 2011 was dat de Rijksuniversiteit Groningen. De universiteit had geld vrijgemaakt om twaalf vrouwelijke hoogleraren aan te nemen. Voorkeursbeleid, oordeelde het college.
De TU Delft kreeg in 2012 wel gelijk van datzelfde college. De universiteit stelde toen tien wetenschappelijke functies alleen open voor vrouwen. Een mannelijke alumnus die zich achtergesteld voelde, spande destijds de zaak aan. Maar het college vond dat de technische universiteit voldoende kon onderbouwen waarom de vacatures alleen opengesteld werden voor vrouwen. Want het aantal vrouwen op de universiteit bleef achter, ondanks tal van maatregelen.
Met deze zaak in het achterhoofd heeft TU Eindhoven het vrouwenquotum vormgegeven. Bij de TU Delft gaat het overigens de goede kant op met het aantal vrouwen in wetenschappelijk (top)posities. In 2018 steeg het aantal vrouwelijke hoogleraren daar bij bijna alle faculteiten. Bij bouwkunde was liefst 34 procent vrouw, dat percentage ligt boven het landelijk gemiddelde.