Personeelstekort? UWV helpt ondernemers op weg

Het aantal openstaande vacatures was in jaren niet zo groot als nu: dit jaar was er een recordgroei aan vacatures en waren er zelfs voor het eerst meer te vervullen functies dan werklozen. ,,De krapte op de arbeidsmarkt is merkbaar in alle sectoren,” zegt Betsie Gerrits. Zij is hoofd werkgeversdienstverlening bij UWV WERKbedrijf, dat zich bezighoudt met arbeidsbemiddeling en re-integratie. ,,Werkgevers weten echt niet meer waar ze geschikt personeel vandaan moeten halen.”

Een uitdagende situatie, maar ook een die kansen biedt, zegt Gerrits. UWV biedt namelijk ondersteuning bij het vinden van geschikt personeel – ook in tijden van krapte op de arbeidsmarkt – door werkgevers te koppelen aan mensen die om welke reden dan ook zonder werk zitten. Dat is een brede groep, benadrukt Gerrits: ,,Het WW-bestand is heel divers: van mensen die gisteren nog aan het werk waren tot mensen die al langere tijd werkloos zijn, en van ouderen – die qua kennis en ervaring veel te bieden hebben – tot mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.”

Divers personeelsbestand

Veel mensen denken bij UWV aan uitkeringen, maar de afdeling van Gerrits, UWV WERKbedrijf, gaat voortdurend in gesprek met werkgevers: waar heb je behoefte aan? ,,Hoe kunnen mensen misschien op een andere manier ingezet worden? Wat is daarvoor nodig en hoe kunnen wij daarbij helpen? Zo ondersteunen we werkgevers én helpen we onder andere mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan werk. Het kost misschien iets meer moeite, maar het resultaat geeft ook meer voldoening. Daar ben ik van overtuigd.”

De ondersteuning kan vele vormen aannemen, legt Gerrits uit. ,,Zo zetten wij leerwerktrajecten op, vaak in samenwerking met (gemeentelijke) partners en opleidingsinstituten, waarbij werkzoekenden worden opgeleid om in te stromen op startniveau bij een bedrijf. Met een certificaat op zak zijn ze bovendien duurzamer inzetbaar op de arbeidsmarkt: ze kunnen volwaardig meedraaien in een bedrijf én doorgroeien.”

UWV voorziet ook in zaken die mensen met een arbeidsbeperking nodig hebben om hun werk goed te kunnen uitoefenen. ,,Die werkgeversvoorzieningen kunnen van alles zijn, van veiligheidsschoenen met steunzolen tot grote aanpassingen van het bedrijf waarbij een lift geplaatst moet worden voor de rolstoeltoegankelijkheid. Er zijn bedrijven die aangepaste vorkheftrucks hebben voor werknemers met een fysieke arbeidsbeperking, of aangepaste beeldschermen voor mensen met een auditieve of visuele beperking.”

Ieder mens heeft z’n eigen expertise en kwaliteiten, die je als werkgever kunt inzetten voor je bedrijf, zegt Gerrits. ,,Een divers personeelsbestand zorgt bovendien voor betere resultaten van elke onderneming, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Het komt de sfeer op de werkvloer ten goede als je laat zien dat iedereen welkom is en een toegevoegde waarde heeft.” Er wordt nog weleens gedacht dat het vooral gedoe is en veel geld kost om iemand met een arbeidsbeperking aan te nemen. Gerrits geeft toe dat er best wat regelwerk bij kan komen, maar zegt dat er hulp beschikbaar is vanuit UWV.

Bedrijfsanalyse door UWV-adviseurs

En dan is er nog een intensiever instrument om personeelstekorten aan te pakken, de werkdruk te verlichten en mensen die nu nog aan de kant staan aan het werk te helpen: het bedrijfsadvies inclusieve arbeidsorganisatie. Hierbij analyseren adviseurs van UWV de bedrijfsprocessen en gaan ze na of die anders ingericht kunnen worden, om werkgevers te helpen. ,,We kijken onder meer naar mogelijkheden om het werk anders te organiseren,” licht Gerrits toe. ,,Kun je iets doen met job carving: kun je functies in deeltaken opsplitsen? Denk aan verpleegkundigen in een ziekenhuis: die zijn bezig met patiëntenzorg, maar daarnaast zijn ze ook druk met opruimen en bedden verschonen. Die taken kun je ook onderbrengen in een functie waarvoor iemand met bijvoorbeeld een lagere opleiding of andere vaardigheden en capaciteiten in aanmerking komt. Zo schep je ruimte voor een werknemer die zich een slag in de rondte werkt.”

Bij verschillende verpleeghuizen leidde het bedrijfsadvies inclusieve arbeidsorganisatie al tot het aanstellen van zogenoemde huiskamerassistenten: mensen die bijvoorbeeld de koffie verzorgen, het water van de bloemen verversen, een praatje met bewoners maken en een puzzeltje meedoen. ,,Ze hebben geen verzorgende taken, maar houden zich meer bezig met het sociale aspect,” zegt Gerrits. ,,Daar zijn werkgevers, bewoners én werkzoekenden erg blij mee. Andere verpleeghuizen hebben ervoor gekozen deze mensen ook een opleiding te geven tot zorgassistent. Daarmee kunnen ze ook wat zorg overnemen van een verzorgende IG (Individuele Gezondheidszorg, red.).”

Advies op maat

Met welk instrument – of mix van instrumenten – een bedrijf het beste geholpen kan worden, is afhankelijk van de vraag van een werkgever, zegt Gerrits. ,,Sommigen hebben genoeg aan ons online kanaal, waar zo’n anderhalf miljoen cv’s per maand geraadpleegd worden. Anderen hebben juist behoefte aan persoonlijke dienstverlening, waarbij de vraag van de werkgever centraal staat. Op basis daarvan geven we advies op maat.” Ondernemers die dat advies vervolgens tot uitvoering willen brengen, staan er nooit alleen voor, benadrukt Gerrits. ,,We hebben in 35 regio’s in het land werkgeversservicepunten. Daar werkt UWV samen met partners in de regio, zoals gemeenten en onderwijsinstellingen. Hier kunnen we werkgevers helpen en eventueel doorverwijzen naar private partijen.”

Of het nou gaat om hulp bij werving, advies over financiële regelingen of vragen over jobcoaching: hier krijgen werkgevers alle ondersteuning die ze nodig hebben bij het werven, inwerken en behouden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zo krijgen zij nieuwe kansen en kunnen medewerkers doen waar ze goed in zijn, zegt Gerrits. ,,Ook in een krappe arbeidsmarkt zijn er voor werkgevers dus kansen om een personeelstekort op te lossen.” Werkgevers die hard op zoek zijn naar nieuw personeel, kunnen ook altijd terecht op werk.nl. Onlangs is een nieuwe publicatie van de afdeling Arbeidsmarktinformatie verschenen met oplossingen voor personeelstekorten.