Doe de Energy Scan en word 'Het Vitaalste Bedrijf van Nederland'

Als professioneel schaatser op topniveau wist Martin Hersman exact hoe hij zijn energie moest verdelen en met welke routines hij de beste resultaten in de wacht kon slepen. Hij schaatste jarenlang op het hoogste niveau en sleepte voor Nederland meerdere medailles in de wacht op Europese- en wereldkampioenschappen. De kennis die hij toen opdeed in de topsport, en later als marketeer bij KPN en NU.nl/Sanoma Digitaal, draagt hij nu over op ondernemers als managing partner bij vitaliteitsbureau Lifeguard.

,,Werkgevers richten hun blik steeds meer op vitaliteit als een middel om hun organisatie gezonder, competitiever of aantrekkelijker voor talent te maken”, legt Hersman uit.

,,Veel bedrijven zijn er inmiddels wel van doordrongen dat het belangrijk is zaken als gezond eten, meer slapen en meer bewegen te stimuleren. Dat leidt onder meer tot minder ziekteverzuim en sterkere verbondenheid en is daarom in het belang van zowel de medewerkers als het bedrijf zelf. Daarvoor is wel nodig dat er een gezonde bedrijfscultuur heerst, anders gaat het effect van dat soort ingrepen snel weer verloren. Dan zijn je werknemers vroeger of later toch leeg en ligt een burn-out op de loer.”

Lunchpauze en ‘recovery’

Het is een groot misverstand dat medewerkers de hele dag door ‘aan’ kunnen staan, benadrukt Hersman. ,,Terwijl veel werkgevers dat wel van hun personeel verwachten. Het gaat om resultaten en om die te behalen worden zaken als normaal lunchen, af en toe een pauze nemen en aandacht voor elkaar en ‘recovery’ snel genegeerd. Het wordt langzaam maar zeker gewoon gevonden tijdens een werkdag alleen maar te ploeteren en te overleven; er ontstaat dan snel een eilandjescultuur waarin even ‘uit staan’ niet meer bespreekbaar is met de baas, collega’s of manager. Dat leidt tot cynische werknemers die hun frustraties opkroppen, waardoor nóg meer kostbare energie verloren gaat op de werkvloer."

,,Binnen veel bedrijven worden routines niet in twijfel getrokken en ongeschreven regels worden door iedereen in stand gehouden. Mensen weten niet beter of denken dat het niet anders zou kunnen. Denk aan een bepaalde vergadercultuur, of bijvoorbeeld een mailcultuur waarin mensen meteen een reactie verwachten, óók buiten werktijd. Terwijl dat over het algemeen niet in het belang is van werknemers en evenmin van het team.”

In iedere organisatie zijn er andere rituelen die mogelijk nodeloos energie slurpen, verduidelijkt Hersman, die de afgelopen jaren meer dan dertig grote organisaties adviseerde.

,,Een veelgehoorde klacht is dat mensen altijd te laat komen op vergaderingen of meetings binnen het bedrijf. Daardoor loopt de agenda van alle medewerkers al aan het begin van de dag een kwartier achter, iets dat voor iedereen de hele dag door nadelige gevolgen heeft en dus energie kost. Maak dat bespreekbaar. Spreek collectief af wat we voortaan wél wenselijk gedrag vinden: op tijd beginnen, tijdens vergaderingen allemaal de laptops dichthouden en de smartphones op stil zetten. Dat maakt dat soort bijeenkomsten direct een stuk productiever en vaak ook korter.” Vaak komen trouwens ook patronen aan het licht die onbewust wél heel goed gaan. “Dan kan je bekijken hoe dat gebeurt, en hoe je die als team kan vasthouden.”

Confronterende resultaten

Een andere maatregel om de productiviteit te verhogen is invoeren dat op bepaalde uren van de dag collega’s elkaar niet mogen storen.

,,Hoe vaak hoor je geen klachten dat mensen niet aan hun echte taken toekomen omdat collega’s aankloppen met kleine vraagjes, of omdat er nog een mail moet worden beantwoord?” Op de kinderafdeling van een groot ziekenhuis waar Hersman als adviseur langskwam, was het voor het verplegend personeel een enorme stressfactor dat artsen vaak op vrijdagmiddag nog een groot aantal patiënten opnamen terwijl er echt geen capaciteit meer was.

,,Dat leverde dan in de dagen daarna heel veel extra werk op waar de weekendploeg niet op berekend was. Kun je nagaan hoe zo’n ploeg op zondagavond thuiskwam.”