Hoe economisch succes Duitsland ook voor ons bedrijfsleven kan werken

Tien punten om de Duitse economie een flinke boost te geven – daarmee kwam het Duitse kabinet afgelopen maand in de vorm van het Deutschlandpakt. Want naast de technische recessie, waarmee ook Nederland kampt, staat Duitsland voor grote structurele transformaties. Zelfs het Britse TheEconomist vroeg zich af of Duitsland weer de zieke man van Europa is. En dit was niet het enige bericht hierover. De afgelopen weken was Duitsland en zijn actuele economische positie in de internationale pers een groot thema. Natuurlijk vragen ook in Nederland zowel de media als de ondernemers zich af: hoe zit het nu eigenlijk met de Duitse economie?

Feit is: de uitdagingen zijn groot. Van de energietransitie tot personeelstekorten en het ontbreken van (digitale) infrastructuur – de structurele problemen moeten nu consequent worden aangepakt, zodat bedrijven snel en merkbaar worden ontlast. Dat geldt ook voor de bureaucratie op zowel nationaal als op EU-niveau. Als we echter kijken naar de nieuwste ontwikkelingen, zien we dat het in Duitsland niet slechts kommer en kwel is, maar dat er hard aan de toekomst wordt gewerkt. Er wordt niet alleen gesproken over de noodzaak van een transformatie – de transformatie vindt de facto al plaats en Duitse bedrijven gaan er vol op in.

Lees ook: Top 5 marketingtips voor de Duitse markt

1. Productie van groen staal

De ecologische transformatie in de Duitse staalproductie is zo'n belangrijke stap. In geen enkele andere sector kan het gebruik van waterstof zoveel CO2-uitstoot besparen als in deze industrie. Duitslands grootste staalproducent Thyssenkrupp krijgt tot twee miljard euro om een van 's werelds grootste industriële decarbonisatie projecten te realiseren: een groene staalfabriek in Duisburg. In eerste instantie wordt voor de productie nog aardgas gebruikt, maar tegen 2037 zal groene waterstof het gas volledig hebben vervangen, waardoor de staalproducent jaarlijks meer dan 3,5 miljoen ton kooldioxide bespaart. Volgens de planning zal de fabriek eind 2026 in gebruik worden genomen.

Ook Salzgitter AG, het op één na grootste staalconcern van Duitsland, is begonnen met omschakelen naar groen staal. Vorige week gaf het de opdracht voor de bouw van een fabriek voor de productie van groene waterstof. Kosten: Meer dan honderd miljoen euro. De waterstoffabriek gaat over uiterlijk drie jaar in werking en zal jaarlijks 9000 ton groene waterstof produceren, die de steenkool moet vervangen bij de staalproductie. De op waterstof gebaseerde staalproductie wordt stap voor stap geïntegreerd in de bestaande staalfabriek, met als doel om vanaf 2026 meer dan een miljoen ton groen staal te produceren. Salzgitter AG heeft een miljard euro gereserveerd voor de volledige omschakeling naar klimaatvriendelijke staalproductie. Het Duitse ministerie van Economie en Klimaatbescherming en de deelstaat Nedersaksen ondersteunen deze grote investering in de groene transformatie met nog eens een miljard.

Lees ook: Vier tips om klaar te stomen voor de Duitse toeleveringsketenwet

2. Investeringen in batterijtechnologie

BMW kondigde in de afgelopen maanden meteen twee miljoeneninvesteringen aan in accutechnologie. De Duitse autofabrikant bouwt vanaf volgend jaar een nieuwe BMW accufabriek in Neder-Beieren, waar ze zo’n 600.000 hoogspanningsaccu's voor elektrische auto’s kunnen produceren per jaar. Vorige week werd bekend dat BMW de komende drie jaar ongeveer 100 miljoen euro investeert in een accutestcentrum in Wackersdorf. Het eerste deel van de meer dan 8.000 vierkante meter grote ruimte moet al in 2024 worden geopend. Daarnaast heeft BMW twee zogenaamde "competentiecentra" in München, een voor accucellen en een voor de productie van accucellen. Deze hernieuwde investeringen in accutechnologie vertegenwoordigen een verdere toewijding van de Beierse autofabrikant aan de uitbreiding van e-mobiliteit en aan de toekomst van Duitsland als vestigingsplaats.

3. Opbouw van een chipindustrie

Van de auto-industrie tot de chipindustrie: Ook hier is Duitsland bezig met een inhaalslag en wordt steeds meer een gewilde locatie. De afgelopen maanden zijn er steeds weer nieuwe chipfabrieken aangekondigd. De mededeling van de Amerikaanse halfgeleidergigant Intel om zich in Maagdenburg te vestigen, werd begin dit jaar gevolgd door de intentieverklaring van Wolfspeed, een ander Amerikaans bedrijf. Zij gaven aan een chipfabriek te willen bouwen in Ensdorf in de deelstaat Saarland. De in München gevestigde halfgeleiderfabrikant Infineon sloeg in mei de eerste paal in de grond voor hun vijf miljard kostende (en daarmee duurste) fabriek in Dresden. En onlangs besloot TSMC, 's werelds grootste halfgeleiderfabrikant uit Taiwan, het voorbeeld te volgen en plant de bouw van een chipfabriek in Dresden komende de zomer. De investering in deze fabriek zal naar verwachting tien miljard euro bedragen en wordt samen met Bosch, Infineon en NXP geëxploiteerd.

Zulke oprichtingen zetten Duitsland sterker op de kaart als vestigingsplaats op de lange termijn. Daarnaast dragen ze bij aan het veiligstellen van de toeleveringsketen. De coronacrisis en de oorlog in Oekraïne lieten zien tot welke knelpunten afhankelijkheid van één land kunnen leiden in de toeleveringsketen.

Een tekort aan microchips kan desastreuze gevolgen hebben voor de wereldeconomie, omdat we ze gebruiken in tal van alledaagse producten zoals mobiele telefoons, computers en auto's. En in het geval van TSMC baren de aanhoudende spanningen tussen Taiwan en China zorgen. De fabrikant produceerde zijn chips namelijk bijna uitsluitend in binnenlandse fabrieken - dicht bij het Chinese vasteland. Mocht het conflict militair escaleren, dan kan de productie van microchips en daarmee de wereldwijde toeleveringsketen volledig tot stilstand komen.

Daarom profiteert niet alleen Duitsland van de nieuwe chipfabrieken in het hart van Europa - dit is ook goed nieuws voor Nederland.