Terugblikken op 2023
In 2023 zagen we een economische opleving van de horeca. De omzet lag met 31 miljard weer ruim boven het niveau van voor de pandemie en steeg gemiddeld met 14 procent ten opzichte van 2022. Het volume groeide met 6,7 procent. Dat klinkt als goed nieuws. Maar deze groei is met name te verklaren door strenge coronamaatregelen die in de eerste twee maanden van 2022 nog golden. Hierdoor zien we een flink herstel in het eerste kwartaal van 2023 ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2022. Het tweede en derde kwartaal van 2023 vertoonden een ander beeld, met zelfs een krimp in het volume bij cafés en fastfoodbedrijven.
Maar het belangrijkste inzicht is dat de marges in 2023 gemiddeld met 2 procentpunten daalden ten opzichte van 2022. Dit is geen verrassing, gezien de enorm gestegen kosten van energie, personeel, inkoop en huisvesting. Voor het eerst sinds 2015 zien we dan ook een daling in het aantal horecalocaties.
Vraag het een willekeurige voorbijganger op straat en de kans is groot dat je te horen krijgt dat de prijzen in de horeca (te) hoog zijn
Perceptie prijspeil
En daarmee belanden we op het altijd fel bediscussieerde prijsniveau van de horeca. Vraag het een willekeurige voorbijganger op straat en de kans is groot dat je te horen krijgt dat de prijzen in de horeca (te) hoog zijn. De moeilijkheid is dat de beleving van prijs van consumenten voor een dienst of product een perceptie is, en die is per definitie subjectief. Maar perceptie is voor de degene die het betreft vaak de waarheid, en dat maakt het een lastige discussie. Het tijdelijk interen op de marge kan prima en hoort bij ondernemen. Maar zodra dat structureel wordt, komt het voortbestaan van het bedrijf in gevaar. Je hebt als ondernemer je marge nu eenmaal nodig, bijvoorbeeld om te investeren.
Zorg dat je marges op orde zijn
Vandaar ook dat we als KHN heel duidelijk zijn naar horecaondernemers toe: zorg dat je marges op orde zijn. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, maar wel essentieel. Dat is nou eenmaal nodig om een gezonde business te draaien en om ervoor te zorgen dat gasten volgende maand nog steeds naar hun favoriete horecagelegenheid kunnen gaan.
En natuurlijk speelt ook het ondernemersklimaat een rol. Want waarom kan uit eten gaan in Spanje of Duitsland wél goedkoper? Terechte vragen waar de politiek een rol heeft. Bijvoorbeeld als het gaat om het belasten van arbeid, het wettelijk minimumloon, de belastingen, heffingen, et cetera. Daar zetten we ons als KHN dagelijks voor in. Maar snel gaat dat niet, dus het blijft aan de ondernemer om de marges en dus de bedrijfsvoering goed in de gaten te houden.
Lees ook: ‘Roepen om minimumloon van 16 euro echt te gemakkelijk’