Er is nog steeds veel wat we niet weten over het Brexit proces. Gaat Johnson toch nog een deal verzinnen die zowel in de EU27 als het Britse parlement goedkeuring kan vinden? Ik verwacht van niet. Als de Britten er om vragen, gaan de EU27 dan akkoord met nóg een uitstel? Ik verwacht van wel. Als er binnenkort verkiezingen zouden zijn, zouden de Conservatives (ondanks óf dankzij Johnson) dan kunnen winnen? In dit land kun je met een derde van de stemmen al een absolute meerderheid halen en drie partijen zouden dat misschien kunnen halen. Ik weet het gewoon niet.
Known unknowns en unknown unknowns
Als ik ergens een presentatie geef probeer ik altijd even de vraag te stellen hoeveel ondernemers in de zaal denken dat ze goed zijn voorbereid op Brexit. Daarna vraag ik hoe goed ze denken dat anderen voorbereid zijn. Steevast komt er uit dat men denkt beter voorbereid te zijn dan bedrijven in hun omgeving. Da’s misschien mooi als een concurrent slechter is voorbereid maar niet als het jouw leverancier of klant betreft.
Het is een leuke opwarmer maar het is de vraag hoe waardevol zo’n antwoord is. Hoe goed zijn ondernemers in het objectief beoordelen van hun eigen voorbereidingen? En in het beoordelen van anderen? Je weet misschien wel wat jouw ‘known unkowns’ zijn, de zaken waarvan je weet dat je ze (nog) niet weet. Bijvoorbeeld dat er invoertarieven komen maar nog niet hoe hoog die worden.
Maar hoe ga je om met de ‘unknown unknowns’, de zaken waarvan je niet weet dat je ze niet weet? Voordat de PC was uitgevonden konden fabrikanten van schrijfmachines niet weten dat dat hun einde zou inluiden. Best kans dat de meesten het gevaar uit een totaal andere hoek verwachtten.
Cijfers bewijzen het, toch?
De ‘unknown unknowns’ van Brexit blijven een risico voor ondernemers in het VK en daarbuiten. Een onderzoek van het Institute of Directors onder hun leden geeft een interessante kijk in hoe bijna duizend ondervraagde bedrijven, van eenmanszaak tot grootbedrijf, zich op Brexit voorbereiden.
Zo is bijvoorbeeld 29 procent bezig om operaties uit het Verenigd Koninkrijk te verplaatsen. Van die 29 procent is 46 procent van plan het VK grotendeels of helemaal te verlaten. Slechts 9 procent van de ondervraagden is juist bezig om werk terug naar het VK te halen vanwege Brexit.
Een lichtpuntje in het onderzoek is dat 68 procent van de bedrijven zegt goed voorbereid te zijn of zo goed als mogelijk is in deze omstandigheden. Maar, hebben ze objectief gelijk? En wie zijn dan die overige 32% die zichzelf niet goed voorbereid vindt? Is dat een klant of een leverancier? Is het misschien een leverancier van jouw leverancier waarvan je het bestaan niet eens wist? De ketenrisico’s bestaan voor een groot deel uit ‘known unknowns’ en ‘unknown unknowns’ waar het lastig op voorbereiden is.
Hamsteren is terug door Brexit
Het is dan ook niet verwonderlijk dat Britse ondernemers weer aan het hamsteren zijn geslagen. De ‘Purchasing Managers’ Index’, waarvoor inkoopmanagers structureel iedere maand wordt gevraagd wat hun inkoopplannen zijn, krimpt nog steeds maar nu even minder snel. Een direct gevolg van bedrijven die uit voorzorg weer aan het inkopen zijn geslagen.
Als je niet kunt weten of de leverancier van jouw leverancier straks nog kan leveren kun je maar beter een voorraad hebben. Kortom, bedrijven zijn actief bezig het aantal ‘known unknowns’ terug te dringen in de hoop een aantal ‘unknown unknowns’ te vermijden. Gaat dat lukken? Ik weet het gewoon niet.
