1. Denk om de zitvolgorde
,,Het cultuurverschil begint al bij binnenkomst. Handen schudden gaat op volgorde: eerst de hoogste in rang en dan schud je je omlaag. Veel Duitse bedrijven hebben ook aan de vergadertafel een strakke hiërarchie. De directeur zit aan de kop, zijn adjunct zit altijd rechts van hem. Links zit de inhoudelijke expert. Ga aan de overkant van de tafel precies andersom zitten."
2. Laat niets aan het toeval over
,,Nederlanders met hun handelsgeest zeggen 'niet geschoten is altijd mis'. In Duitsland heet dat 'ins Blaue schießen'. Dat betekent dat het echt niet goed komt. Duidelijke en haalbare afspraken zijn voor Duitsers heel belangrijk. Een jurist is bij onderhandelingen vaak vanzelfsprekend. Een goede voorbereiding is dus essentieel."
3. Vermijd Jip-en- Janneke-taal
,,Voor iedereen begrijpelijk spreken en debatteren is tot in de Nederlandse politiek heel gewoon. Duitsers willen op hun niveau worden aangesproken. Praat je met een jurist of een gepromoveerde directeur in eenvoudige woorden, dan kom je slecht geïnformeerd over. Bovendien kan je Duitse zakenpartner zich beledigd voelen."
4. Maak geen grappen
,,Nederlanders zijn dol op relativeren. Maar grappen maken over de baas of over je product, dat kan niet in Duitsland. Gebruik ook geen verkleinwoorden. Dat klinkt minderwaardig. En doe niet halverwege de bijeenkomst je jasje uit. Zakendoen is een serieuze bezigheid voor degelijke mensen."
5. Glimlach niet naar iedere Duitser
,,Terug glimlachen, dat doen alleen Duitsers die gehard zijn door Nederlandse toeristen. Als je elkaar niet kent, gedraag je dan ook zo. Ook fout: drie kusjes op de wang. Duitsers knuffelen wel, maar alleen thuis. Op de zaak blijven ze formeel en afstandelijk."
6. Benadruk je flexibiliteit
,,Een lagere prijs is voor een Duitser geen reden om een andere toeleverancier te nemen. Vertel je nieuwe zakenpartner, die je altijd met 'u' aanspreekt, wat je kracht is: Nederlanders kunnen goed schakelen, zijn flexibel en dol op vernieuwing. Daarin zijn je Duitse concurrenten minder sterk. Met geduld en aanpassingen aan de mores kun je goede zaken doen."
