Een man met ervaring en weet waar hij over praat, Boris Wielinga. De directeur van vrijwilligersorganisatie Over Rood ging zelf in 2014 kopje onder met een schuld van 150.000 euro. ,,In 2012 startte ik een horecabedrijf. Door een scheiding is het helemaal misgegaan. Ik klopte aan bij mijn gemeenten, maar stond zo weer buiten. De boodschap was: zorg maar dat je eerst alles kwijt bent, helemaal naar de klote bent en kom dan maar terug."
,,Ik was in die periode depressief door die schulden. Na het lezen van zelfhulpboeken van bijvoorbeeld Michael Pilarczyk heb ik mijn schouders eronder gezet en heb het uiteindelijk zelf opgelost. In 2018 was ik helemaal schuldenvrij en begon als vrijwilliger bij Over Rood. Twee jaar later werd ik er directeur. Wat ik geleerd heb van die periode? Blijf communiceren en kruip niet weg in een hoekje. Vertel eerlijk je verhaal aan schuldeisers. Ze vinden dat namelijk waardevol. Bij Over Rood doen we dat ook, iedereen continue meenemen in het proces.”
Blijf communiceren en kruip niet weg in een hoekje. Vertel eerlijk je verhaal aan schuldeisers. Ze vinden dat namelijk waardevol
Kracht van Over Rood zijn de vrijwilligers
Aanleiding voor het gesprek met Wielinga is een post op LinkedIn, hij voegde daarbij een artikel uit het FD, dat de Belastingdienst nu echt is begonnen met het innen van uitgestelde belastingen uit de coronajaren. Hij ziet mede daardoor de aanmeldingen de laatste maanden explosief toenemen bij zijn organisatie die nu ruim tien jaar bestaat.
,,Toen ik begon deden we ongeveer vierhonderd trajecten per jaar. Inmiddels is dat vervijfvoudigd. Dit jaar ligt het aantal verzoeken 26 procent hoger dan vorig jaar. We gaan volgend jaar uit van over de tweeduizend hulpverzoeken. Dat komt omdat er meer ondernemers in de financiële problemen zitten en ze ook beter de loketten weten te vinden. Onze doelgroep bestaat uit meer dan 1,2 miljoen zzp’ers en driehonderdduizend ondernemers van wat wij microbedrijven noemen. Veel dossiers zijn wel zo hopeloos, dat we het bedrijf hebben moeten helpen afronden: 5 over 12 gevallen. Gelukkig is er nu meer aandacht voor ondernemers met schulden dan voor corona. De ruim 170 vrijwilligers zijn de kracht van Over Rood. Zij hebben een gelijkwaardige relatie met de ondernemer. Waar wij tegenaan lopen, is dat ondernemers weinig vertrouwen hebben in de overheid, schuldeisers en deurwaarders. Het voelt niet gelijkwaardig. Wij wel.”
Lees ook: Faillissementen stijgen dit jaar met 52 procent
Samenwerking ondernemers, gemeenten, IMK en ING
Vanuit achttien vestigingen bedienen de vrijwilligers van Over Rood 121 gemeenten. Wielinga: ,,Succesvolle ondernemers, mensen met goede functies in het bedrijfsleven en ervaringsdeskundigen worden na een intake gekoppeld aan zo’n ondernemer die financiele problemen heeft met bijvoorbeeld de Belastingdienst. We hebben met die gemeenten contracten om ondernemers te helpen. Sommige betalen het hele traject en sommige laten ondernemers een kleine bijdrage van 20 euro per maand betalen. Als de ondernemer zelfs dat niet kan betalen hebben we een samenwerking met NN en ING.”
Een grote gemeente als Rotterdam doet niet mee, constateert hij teleurgesteld. ,,Zij willen het niet betalen. Om die reden zijn we nu in gesprek met De Verre Bergen (Goededoelenstichting van familie Van der Vorm, eigenaar van HAL Investments, gericht op sec Rotterdam, red.). Zij willen de hulp aan ondernemers misschien gaan financieren. De kosten bedragen 650 euro per deelnemer en die heeft een gemiddelde schuld van 80.000 euro, 70 procent is belastingschuld.”
Wielinga benadrukt dat Over Rood geen schuldhulpverlener is, maar een schulddienstverlener. ,,Wat is het verschil? Eerst kijken we naar de situatie en proberen dan de juiste partijen als gemeenten via BBZ, IMK of Zuidweg Schuldhulp aan te haken. Zij hebben producten en diensten om ondernemers te helpen. Wat we zien bij die ondernemers is dat het is misgegaan in de bedrijfsvoering of administratie, of dat er sprake is van domme pech, zoals corona of een echtscheiding.”
Door mentale blokkade openen ondernemers hun post niet
Wielinga bevestigt de drempels die veel mensen hebben, zoals die ondernemer die hij heeft kunnen helpen die met drie AH-tassen binnenstapte met daarin ongeopende gewone en blauwe enveloppen. ,,Door de slechte periode was hij mentaal geblokkeerd. Met behulp van drie vrijwilligers zijn we begonnen met het openen van de enveloppen. Vrijwilliger één opende de enveloppen, de volgende haalde de brief eruit en de laatste sorteerde het. Na kwartiertje begon hij ze zelf te openen, na half uur haalde hij de brief eruit en na een uur begon hij ze zelf ook te lezen. Heel kleine stapjes waardoor die blokkade werd opgeheven. Het is indrukwekkend om dat te zien en een maand later kwam hij met gesorteerde post en gaf het zo af.”
Soms gaat het mis door domme pech
Het stapelen van schulden moet stoppen
In de week van het gesprek met Wielinga komen hoogleraar en lector in de schuldenproblematiek Nadja Jungmann en schuldenspecialist André Moerman met een rapport waarin staat dat 'het stapelen van schulden’ moet stoppen. Wielinga heeft hier met MyTrustO.nl, waar hij parttime directeur is, ook informatie voor aangereikt. ,,Schuldenaren willen best hun schuld betalen maar door al die extra kosten wordt ze dat wel onmogelijk gemaakt. Een openstaande rekening van 800 euro kan zomaar met honderden euro's worden verhoogd. Maak er een maatwerktraject van en houdt schulden klein. We verzinnen generieke oplossingen, maar die zijn vaak niet geschikt om ondernemers met financiële problemen te helpen. In het rapport staat dat iemand alle schuldeisers verzamelt en voor al die eisers één plan maakt voor afbetaling. Ik bedoel niet de Wet Homologatie Onderhands Akkoord, die moet via de rechter en daardoor er zijn veel kosten aan verbonden.”
,,Daarnaast wil ik het nieuwe kabinet meegeven schuldeisers te verplichten mee te werken bij het opstellen van een goed afbetalingsplan zonder dat tussenkomst van een rechter nodig is. Zoals gezegd, de meeste schuldenaren willen gewoon hun schulden betalen maar niet die extreem hoge kosten. Waarom mag je wel een doorlopend krediet afsluiten van tien jaar en niet je schulden in vijf jaar afbetalen? Bizar!” besluit Wielinga.
Lees ook: Steeds meer horecazaken moeten sluiten vanwege hoge kosten en schulden
