De rest van de opbrengst van de belastingverhoging is nodig voor een nieuwe collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. Ook moet voortaan pensioenpremie worden betaald voor zelfstandigen die door bedrijven worden ingeschakeld, schrijft de Volkskrant.
Het plan is deel van de nieuwe arbeidsmarktvisie van de sociaal-democraten, die hun oppositiejaren na de electorale dreun van 2017 proberen te benutten voor een herijking van hun politieke agenda. Partijleider Asscher vindt dat de concurrentie tussen werknemers en zelfstandigen uit de hand is gelopen. Om dat proces te keren, moeten zelfstandigen voor bedrijven net zo duur worden als werknemers in vaste dienst. De tijd is er rijp voor, denkt Asscher. ,,Na het neoliberale decennium breekt een ander tijdperk aan. Na het ongebreidelde marktdenken moeten we de markten weer gaan reguleren. Zoals de arbeidsmarkt.''
Werkgevers hebben zelf ook last van valse concurrentie van collega’s die met zelfstandigen werken. Dat systeem moeten we doorbreken
Lodewijk Asscher, partijleider PvdA
Werknemers in vaste dienst en zelfstandigen worden nu tegen elkaar uitgespeeld, analyseert Asscher. ,,Zelfstandigen zijn veel goedkoper maar hebben geen enkele bescherming.'' Hij hekelt het ‘businessmodel’ van bedrijven als maaltijdbezorger Deliveroo en taxidienst Uber. ,,Die werken alleen met zelfstandigen. Als het tegenzit en die mensen overkomt iets, zijn ze op zichzelf aangewezen. Je ziet het ook in de zorg, bij de post en de pakketbezorging. En ik ben de laatste jaren geen persfotograaf tegengekomen die in dienst is bij een bedrijf. Als die zijn pols breekt, is hij brodeloos.''
Valse concurrentie
Zelfstandigen verzekeren zich nu meestal niet omdat het erg duur is. Ook sparen ze nauwelijks voor pensioen. Tegelijkertijd maken de verzekeringen en de pensioenpremies vaste krachten relatief duur voor werkgevers. Asscher: ,,Werkgevers hebben zelf ook last van valse concurrentie van collega’s die met zelfstandigen werken. Dat systeem moeten we doorbreken, het werkt ontwrichtend.''
Lees ook: Rechter bepaalt: Deliveroo-bezorgers tóch werknemers
Werkgevers extra belastingheffing terug
In het PvdA-plan krijgen werkgevers een deel van de extra belastingheffing terug als zij werknemers in vaste dienst hebben. De rest van de opbrengst komt ten goede aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. Zo’n verzekering is al afgesproken in het Pensioenakkoord dat het kabinet met vakbeweging en werkgevers heeft gesloten, maar over de uitwerking daarvan wordt nog overlegd. Het kabinet heeft de PvdA straks waarschijnlijk nodig om uitgewerkte plannen door de Eerste Kamer te loodsen.
Asscher wil ook dat zelfstandigen die voor bedrijven werken, voor pensioen sparen. ,,Werkgevers moeten voor hen, net zoals voor werknemers in vaste dienst, pensioenpremie gaan betalen. Dan kosten zelfstandigen wat dat betreft net zoveel als gewone werknemers. En ze krijgen pensioen.'' De PvdA-voorman benadrukt dat zijn voorstellen alleen gelden voor bedrijven die met zelfstandigen werken. ,,Dus niet voor de timmerman die bij een particulier een klus komt doen. Die moet de premie voor zijn verzekering en pensioen meenemen in zijn tarief.''
Illusie
Het kabinet heeft al maatregelen genomen om de vaste baan aantrekkelijker te maken voor werkgevers. Zo is de WW-premie die werkgevers betalen voor flexkrachten veel hoger dan de WW-premie voor ‘vaste’ werknemers. ,,Die maatregel werkt averechts'', zegt Asscher, ,,tijdelijke contractanten worden duurder. Heel mooi als dat wordt omgezet in een vaste baan, maar het verhoogt ook de druk op werkgevers om meer met zelfstandigen te gaan werken omdat die goedkoper zijn.''
Het is een illusie dat de PvdA de klok weer helemaal kan terugdraaien naar een vast contract en een cao voor iedereen. Zeker niet in Nederland
Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt Universiteit Tilburg
Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit Tilburg, is kritisch. ,,Het is een illusie dat de PvdA de klok weer helemaal kan terugdraaien naar een vast contract en een cao voor iedereen. Zeker niet in Nederland, waar twintig jaar lang de ontwikkeling de andere kant is opgeduwd, ook door PvdA-beleid.''
Ondernemersorganisatie VNO-NCW ziet niets in het plan. ,,Dit voorstel miskent de kracht en de tevredenheid van zzp’ers. We werken al aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering. En het pensioenakkoord maakt pensioensparen al veel aantrekkelijker voor zelfstandigen.''
