„De gemeente is zelf erg te spreken over het vaarbeleid”, zegt Hendrik Smit van verhuurbedrijf en horecagelegenheid Smit Giethoorn. „Ze sturen persberichten rond met verhalen over hoe goed het gaat, maar wij zijn het daar helemaal niet mee eens.”
Bij de invoering van dit beleid in 2020 was er al veel protest van ondernemers en inwoners, maar nieuw vaarbeleid in Steenwijkerland was nodig, zegt de gemeente. ‘Het systeem met een maximum aantal vergunningen was strijdig met de Dienstenwet. Daarbij is besloten dat de vaarsector ook mee zou moeten betalen aan de kosten die worden gemaakt als gevolg van toerisme: de bezoeker draagt bij.’
Als je een boot huurt in Drenthe of Friesland kan je gewoon gratis door de gracht varen, dat vinden wij oneerlijk
Siebrand Maakal Advocaat van de bootverhuurbedrijven
Onbeperkt aantal boten in de dorpsgracht
Er was voor 2020 dus een maximum aantal boten, nu mogen ondernemers zo veel boten aanschaffen als ze willen. Voorwaarde is wel dat bedrijven een eigen ligplaats moeten hebben en belasting moeten betalen over de boten die ze hebben, als ze door de Dorpsgracht varen. Om het aantal boten dat door de gracht vaart te beperken is er vermakelijkheidsretributie ingevoerd, een soort belasting.
Afhankelijk van de grootte van de boot betaal je een ander tarief: voor een houten punter betaal je 50 euro, voor en smalle verhuurboot 500 euro en voor een grotere boot of rondvaartboot betaal je 1500 euro per jaar per boot.
Niet eens met de kosten
De verhuurders in Giethoorn hebben zich verenigd in een nieuwe stichting, Vaarsector Steenwijkerland. Hendrik Smit spreekt namens deze stichting. „Wij denken dat het anders geregeld kan worden. We willen er graag met de gemeente uitkomen. Deze rechtszaak had voorkomen kunnen worden, maar er is weinig mogelijkheid tot overleg.”
De botenverhuurbedrijven in Giethoorn zijn het niet eens met het huidige beleid. Smit: „Het idee is dat wij ondernemers, door die belasting op de boten, betalen voor de kosten die gemeente maakt in Giethoorn. Het gaat om flinke bedragen, misschien kan dat ook wel minder, dan hoeven wij minder te betalen.”
Op dit moment is er in totaal 1,2 miljoen euro opgehaald met deze belasting, schrijft de gemeente. ‘Hiervan zijn onder ander een crowdmanager, extra boa’s en verkeersregelaars ingezet. Daarnaast ligt een impulsregeling klaar om ingevoerd te worden, met als doel een deel van de inkomsten te benutten voor initiatieven uit Giethoorn, die een relatie hebben met het verbeteren van de leefbaarheid.’
Lees ook: Jungle the Bungle wil met taalapp voor kinderen Nederland én Amerika veroveren
Smit heeft het idee dat het doel waarvoor de belasting is ingevoerd, niet gehaald wordt. „Het idee van de belasting voor boten is dat het hierdoor minder druk zou zijn in de gracht, maar er is niks veranderd qua toerisme, dus wij concluderen dat het niet werkt.”
Ordinaire truc
De 35 verhuurbedrijven worden bijgestaan door advocaat Siebrand Maakal. „Het gaat om een belasting voor een klein stukje van de gracht. Maar alleen de ondernemers uit Steenwijkerland betalen hiervoor. Als je een boot huurt in Drenthe of Friesland kan je gewoon gratis door de gracht varen, dat vinden wij oneerlijk.”
Maakal noemt het een verdienmodel van de gemeente. „Ze hebben tekorten op de begroting, dit zijn welkome inkomsten, een ordinaire truc om geld binnen te harken.”
Daarnaast is er een bedrijf in de gemeente die de boten nog niet heeft geëlektrificeerd, dat is vakantiepark Waterstaete in Ossenzijl. „Alle ondernemers die ik vertegenwoordig hebben hun boten met verbrandingsmotor vervangen of laten ombouwen, om de boten te kunnen verhuren. Een ondernemer in Ossenzijl krijgt een uitzondering tot 2026, dat is oneerlijk.”
Lees ook: Zinkfabriek koestert hoop oplossing stroomrekening: ministers hebben oog voor ‘uniek geval’
De bootverhuurders willen dat het beleid wordt herzien. Volgens Maakal hebben ze hier ook al ideeën over. „Een vignetsysteem, voor iedereen die met een huurboot door Giethoorn wil. Maar er is eerst een rechtszaak nodig om met de gemeente in gesprek te gaan, dat is donderdag.”
