Het liefst is hij zelf aan het werk. Staat hij bijvoorbeeld aan de poort van een groot festival. Regisseert zijn mensen, taxeert de bezoekers, scant de omgeving. Niets ontgaat hem. Aimabel als het kan, onverbiddelijk als het moet. De ultieme gastheer voor feestvierend Zeeland.
Het gebeurt minder dan vroeger. ,,Ik kies tegenwoordig mijn momenten”, zegt Bert Graaff. Dat kan ook niet anders, als directeur van beveiligingsbedrijf DeltaSafe Security, dat sinds de oprichting in 2001 gestaag groeit. ,,Het liefst zou ik tussen mijn mensen staan. Delegeren vind ik heel lastig. Dat heb ik echt moeten leren.”
Lees ook: Hofstad Security: 'Eigenlijk zijn we voor de gein begonnen'
Zat het er al vroeg in dat je ondernemer zou worden?
,,Nee, want ik had in mijn jeugd geen enkele ambitie om carrière te maken. Ik deed weinig op school. Ik heb de mavo niet eens afgemaakt. Mijn tweelingbroer en ik trokken altijd ons eigen plan. We komen uit een warm, gelovig gezin, maar we lieten ons niets vertellen. Tot ons achttiende moesten we naar de kerk, maar daarna maakten we onze eigen keuzes. En als die keuze was om zondag niet naar de kerk te gaan, dan gingen we ook niet. En als die keuze was om 's nachts om vier uur thuis te komen, dan deden we dat.”
Werd dat geaccepteerd?
,,Dat heeft wel tot botsingen geleid met onze ouders. Maar we waren alleen maar bezig met plezier maken. Mijn vader zei: als je je diploma niet haalt, ga je werken. Ik wilde naar de middelbare landbouwschool, maar had dus geen diploma. Daarom ben ik op 16-jarige leeftijd naar de bedrijfsschool van de Schelde gegaan. Daar raakte ik geïnteresseerd in techniek en heb mijn papieren gehaald als elektricien en loodgieter.”
Wat heb je daarmee gedaan?
,,Ik ben terechtgekomen bij de technische dienst van het ziekenhuis. Dat was een fantastische tijd. Overdag je werk doen, maar ook tijd voor plezier. Het was echt rock-’n-roll, het ene feestje na het andere. Vanaf 1990 werkte ik ook als portier in de Middelburgse horeca. Dat vond ik ontzettend leuk en ik had er blijkbaar talent voor. Ik heb het vak geleerd bij de horecaondernemers Cees Rijn en Connie de Lange, die hun mensen al heel vroeg cursussen conflicthantering gaven. Zo ontstond een groep portiers die het niet per se van hun fysiek moesten hebben maar van hun verbale kwaliteiten. We waren vooral gastheer en geen uitsmijter. Dat bleek heel goed te werken.”
Lees ook: Gisteren een vliegveld, vandaag een kasteel. Bliksembeveiliging is maatwerk.
Wat deed je besluiten een eigen bedrijf op te richten?
,,Rond 2000 veranderde er veel bij het ziekenhuis. Er kwamen meer regeltjes en er waren al fusieplannen met Goes. Toen heb ik van de ene op de andere dag besloten weg te gaan en mijn beveiligingsvergunning aan te vragen. Ik had goede contacten. De bioscoop en het zwembad hadden wat problematiek met bezoekers en vroegen: kun je dat oplossen? Dat kon ik, maar dan had ik wel personeel nodig.”
Je hebt nu een bloeiende onderneming. Hoe verklaar je dat succes?
,,Ik denk dat als je enthousiast bent in wat je doet en dat ook uitstraalt, dat je dan ver kunt komen. De gunfactor is heel belangrijk, maar ook geluk. Ik heb zelden keuzes gemaakt waarvan ik achteraf spijt had. En de eerste tien jaar zijn we ontzettend zuinig geweest. Mijn loon was niet hoger dan dat van mijn werknemers en ik reed bewust in een oude auto. Mijn startkapitaal was duizend euro. In het begin stond ik zelf de V’tjes uit een plaat aluminium te zagen en haalde onze overhemden bij de Wibra. Alles wat we verdienden, ging terug de zaak in.”
Lees ook: Dit is de miljoenenbusiness van Pinkpop
Wat vind je de mooiste opdrachten?
,,Hoe complexer, hoe leuker. Zoals Koninginnedag, een jaar na ‘Apeldoorn’. Daar zat een hoop spanning op. Of het Bevrijdingsfestival in Vlissingen. Daar kan ook van alles gebeuren. Dat zijn de mooiste dingen om te doen. Maar ik geniet ook van de kleinere zaken, zoals het omgaan met artiesten en beroemde mensen. Ik heb drie dagen met Brian May opgetrokken. Dan denk ik: dat ik dat mag doen als boerenlul! Als het Koninklijk Huis naar Zeeland komt en we zijn erbij betrokken, dan ben ik daar ook trots op.”
Zijn al die mensen ook aardig?
,,Er zijn maar weinig onaardige beroemde mensen. Vaak zijn ze juist ontzettend vriendelijk, maar wel gefocust. Ik ben ook niet altijd aardig op mijn werk. De dagen voor een groot evenement ben ik slecht aanspreekbaar voor mijn omgeving. Dan ben ik alleen maar bezig met scenario’s. Wat kan er gebeuren? Is er een plan B? Een plan C? Dat spookt dan allemaal door mijn hoofd.”
Horeca en evenementen vormen nog maar een klein deel van het werk. Graaff is zich veel meer gaan toeleggen op het reguliere werk: het beveiligen van bedrijven en overheidsdiensten, van kerncentrale tot museum en van scheepswerf tot gemeenten. ,,Wij hebben die switch op tijd gemaakt. Zeker de crisistijd is voor ons heel goed geweest. We groeiden toen elk jaar met wel twintig procent.”
Hoe krijg je dat voor elkaar?
,,Ik was creatief in het vergaren van werk. Ik las de krant, volgde het nieuws. Als er een probleem was waarvoor ik wel een oplossing wist, dan belde ik gewoon op. Dan zei ik: laat het me veertien dagen gratis proberen. Zo zijn we bijvoorbeeld 's nachts toezicht gaan houden op de stranden. Dat actieve beleid was een succes. Als ze aan je gewend zijn, willen ze niet meer zonder je.”
Waar haal je voldoening uit?
,,Vroeger was dat vooral het goed afhandelen van een evenement, nu vind ik voldoening in het zakendoen. Als je inzet op een deal en die komt rond, geeft dat een euforisch gevoel. Maar na een paar weken is dat weg en moet er weer een nieuwe uitdaging komen. Het mag niet saai worden.”
Is dat ook wat jou drijft?
,,Ik heb altijd de wil gehad om te winnen. Dat had ik in de sport, maar ook in het bedrijf. Ik wil er in elk geval toe doen. Voor mij is het een wedstrijd. Die ga ik aan en die wil ik ook winnen. Ik wilde het grootste Zeeuwse beveiligingsbedrijf worden en dat is gelukt. Maar er is nog genoeg te winnen. Ik merk gaandeweg dat de lat elke keer hoger komt te liggen. Dat is ook goed. Dat houdt je wakker en hongerig.”
Die jongen zonder diploma is toch nog aardig terechtgekomen.
,,Het 'lang leve de lol' gecombineerd met hard werken heb ik tot latere leeftijd volgehouden. Als je een eigen bedrijf hebt, word je wel serieuzer. Ik heb nu ook een hartstikke leuke partner en een zoontje van zeven. Daar ben ik laat mee, maar het had ook niet eerder gekund. De een is uitgeraasd op zijn 23ste en ik pas tegen mijn 40ste. Maar ik ben blij dat ik dat heb meegemaakt. Over mijn tijd in de horeca en bij het ziekenhuis zou ik een boek kunnen schrijven. En misschien wel twee.”
Waar sta je over tien jaar?
,,Ik ben nu 54. Ik heb altijd geroepen: op mijn 55e stop ik ermee. Maar ik vind het nog zo leuk, dat dat niet gaat gebeuren. De manier waarop het nu gaat, kan ik nog heel lang volhouden.”
Graaff veert op. Een bericht van Concert at Sea, waar hij voor het eerst sinds jaren niet aanwezig zal zijn als beveiliger. ,,Twee kaartjes! Dan ga ik er privé heen.”
Kun je dat?
,,Ik vind dat wel lastig. Het is moeilijk voor mij om te ontspannen bij openbare gelegenheden. Je kijkt toch anders dan anderen. Het gebeurt met enige regelmaat dat ik privé een winkeldief aanhoud, omdat ik het zie gebeuren en vind dat ik daarvan iets moet zeggen. Of dat verstandig is, weet ik niet.”
Is het wel eens onverstandig gebleken?
,,Tot nu toe is het altijd goed afgelopen, maar het is dansen op het slappe koord. We hebben geen machtsmiddel. Onze rechten en plichten zijn dezelfde als die van iedere andere burger. Je mag gepast geweld gebruiken, maar wat gepast is, wordt pas achteraf getoetst. Als een officier van justitie vindt dat het onrechtmatig was, ben je je vergunning kwijt. Je loopt dus altijd een risico.”
Stel dat je over twee weken op Concert at Sea iets ziet gebeuren. Wat doe je dan?
,,Dan handel ik intuïtief. En mijn intuïtie zal zeggen dat ik daarop af moet stappen, maar ook de beveiliging moet waarschuwen. Ik laat het in elk geval niet zomaar gebeuren. Dat doe ik in het dagelijks leven ook niet. Zo zit ik niet in elkaar.”
Als een officier van justitie geweld onrechtmatig vindt, ben je je vergunning kwijt. Je loopt dus altijd een risico
Bert Graaff, DeltaSafe Security