Brexit-column: Gaat het parlement nu ook het Brexit-moment uitstellen?

Theresa May heeft weer de stemming uitgesteld, naar 12 maart, één dag voor de cruciale datum in het Cooper-Letwin amendement waar woensdag waarschijnlijk over gestemd wordt.

De uitsteltactiek van May

Twee weken geleden hoorde een journalist van ITV in een Brusselse kroeg Olly Robbins –een van de topambtenaren in het Britse onderhandelingsteam– Mays tactiek uitleggen. Een dronken slordigheid waarschijnlijk. Het plan zou zijn dat het bewust uitstellen van de stemming tot de laatste week een keuze tussen No Deal of Mays Deal in haar voordeel uit zal laten vallen. Lang vermoed, eindelijk bevestigd.

Zorgt het Cooper-Letwin amendement voor uitstel?

Yvette Cooper en Oliver Letwin zijn twee zwaargewichten van respectievelijk Labour en de Conservatives. Als je beeld van Britse politici inmiddels gedaald is tot dat van onnozele lichtgewichten dan zijn deze twee het tegenovergestelde. Ze zullen het op een hoop vlakken oneens zijn, niet als het aankomt op de schade van een No Deal. Letwin is in de Brexit Unit van de overheid verantwoordelijk voor het voorbereiden voor No Deal. Al houdt de regering de rapporten over de schadelijke gevolgen nog steeds geheim, Letwin weet wél wat er in staat.

Hun amendement komt er op neer dat als er op 13 maart nog geen parlementaire goedkeuring is, Theresa May gedwongen wordt bij de EU27 om uitstel te vragen. Dat May nu de stemming over haar deal, die voor deze week gepland stond, uitstelt naar 12 maart zal dan ook geen toeval zijn.

Het uitstellen van Brexit dag

Een forse strategische blunder van de Britse regering was het opnemen van de expliciete Brexit datum in Britse wetgeving. Ondanks waarschuwingen dat ze zichzelf klem zouden zetten werd het toch doorgedrukt. Niet alleen moeten de EU27 instemmen met een eventueel uitstel, de wijziging moet nu ook door beide Britse kamers. Dit maakt een uitstel in de laatste dagen onwaarschijnlijk.

May heeft zich altijd verzet tegen het aanvragen van uitstel en moet waarschijnlijk door het parlement gedwongen worden. Cooper-Letwin is een van die pogingen.

Meer tijd, meer mogelijkheden

Een aantal zaken waren, door het tijdgebrek, al een poos niet meer realistisch. Een nieuw referendum of verkiezingen bijvoorbeeld.

Een nieuw referendum kost tijd. Veel tijd. Wat komt er op het stembiljet te staan? Leave en Remain? Mays deal en Remain? Mays deal en Leave? Of drie keuzes, Mays deal, Remain en Leave waarbij mensen een eerste en tweede keuze moeten opgeven zodat de stemmen niet kunnen staken? Allen hebben voor- en nadelen, én erg luidruchtige voor- en tegenstanders. Dat zal dus nog wel wat parlementair vuurwerk opleveren.

Theoretisch wordt voor het proces van idee tot uitvoering en stemming minstens 24 weken aangehouden, de vraag is hoeveel daar onder druk vanaf kan.

De plotselinge draai van May en Corbyn

Beide partijen hebben last van kamerleden die overstappen naar de nieuwe ‘Independent Group’ of dreigen dat te doen. Onder druk wordt alles vloeibaar.

Plotseling kwam er iets meer kans op een referendum nu Corbyn heeft gezegd een nieuw referendum te steunen. Het is de vraag of er genoeg steun voor is in het parlement maar het kan wel weer extra steun opleveren voor het benodigde uitstel.

Binnen een paar uur liet May doorschemeren dat ze wel eens bereid zou kunnen zijn om No Deal van de tafel te halen en misschien zelfs een klein uitstel te accepteren. Het VK heeft zelfs haar eigen wetgeving nog niet klaar dus uitstel ligt op ieders lippen.

Het referendum biedt geen zekerheid op afstel maar een uitstel lijkt nu wel erg waarschijnlijk.