Brexit-expert: Toekomst Verenigd Koninkrijk doet denken aan Italië

De verkiezingsstrijd woedt in alle hevigheid en tot maandag verliep het matig voor de Conservatives van premier Boris Johnson. Ze verloren in één week een minister en een paar kandidaten aan een reeks schandalen. Eén troost, die zijn kiezers vijf weken later bij de stembus wel vergeten.

Wat mogelijk langer blijft hangen is dat de regering een rapport over Russische inmenging in de Britse politiek niet wil vrijgeven. De onderzoekscommissie én veiligheidsdiensten hebben getekend voor vrijgave, alleen de regering blijft publicatie tegenhouden. We weten dat er in staat dat er inmenging plaatsvindt, dat er miljoenen aan Russisch geld naar de Conservative Party is gevloeid én dat er namen van Russische donateurs in staan. De strekking lijkt ernstig maar zonder details is het moeilijk oordelen en blijft het daarom door de verkiezingscampagne heen etteren. Misschien is het beter, net als vorige week, de pleister er in één keer af te trekken zodat kiezers het over een paar weken misschien vergeten zijn.

Pro-Brexit-pact

Maandag veranderde het lot van de conservatieven plotseling toen Nigel Farage aankondigde geen Brexit Party-kandidaten op te stellen in districten waar de Tories kunnen winnen. Een informeel ‘pro-Brexit-pact’ zou voorkomen dat Farage kiezers weghoudt bij de Conservatives en zou het Labour moeilijker kunnen maken.

Of niet? Het zou ook kunnen betekenen dat het trouwe Conservative stemmers wegdrijft en het makkelijker wordt voor de oppositie om Johnson en Farage als één pot nat weg te zetten. Bovendien, een aantal Brexit Party-kandidaten staan er niet achter en willen nu als onafhankelijk kandidaten de Conservatives aanvallen. Politiek gezien blijft het voorlopig wel rommelen, en niet zonder gevolgen.

Wankelende economie, wankelende instituties

Gisteren werd bekend dat het land een recessie vermeden lijkt te hebben maar wel met de traagste economische groei sinds begin 2010. De Bank of England heeft berekend dat de totale investering door bedrijven 11 procent lager is dan als de Brexit-beslissing niet genomen was. Kredietbeoordelaar Moody’s maakte bekend dat ze de huidige credit rating op Aa2 (high grade) houden maar de 'outlook' naar beneden hebben bijgesteld. Moody’s ziet, in navolging van hun concurrenten S&P en Fitch, de toekomst negatiever in.

De voornaamste redenen voor deze outlook zijn niet kortetermijnzaken als economische groei of uitblijvende investeringen maar eerder een verwachting dat Brexit een langdurige impact gaat hebben op de stabiliteit van instituties en politiek. Om uitgaven te beheersen of economische hervormingen door te voeren is stabiliteit en draagvlak nodig. En die zijn ver te zoeken.

Italië

Ik sprak een paar weken geleden een Nederlandse investeerder die ook al jaren in Londen woont. Hij zag de toekomst van het Verenigd Koninkrijk als een soort Argentinië, ik meer als een soort Italië.

Voor een Argentinië moet je denken in de richting van een ‘default’, misschien weer eens een IMF ‘bail-out’ (de laatste IMF bail-out van het VK is immers alweer 43 jaar geleden) en dan een lange moeizame weg terugkrabbelen. Ik verwacht zelf dat het meer richting Italië gaat. Een land met hoge schuld, lage groei en dat politiek onbestuurbaar is.

Maar, wat Italië voor heeft is dat het tot de grootste exporteurs ter wereld behoort. Van helikopters, merkzonnebrillen, staal en medicijnen tot mode, machines, voedsel en auto’s, ze exporteren veel meer dan ze importeren.

Het VK is daarentegen een importeconomie. De basis van de economie is diensten. En laat de internationale markt voor diensten nou veel geslotener zijn dan die voor goederen. Wat een politicus ook belooft, diensten komen er meestal karig vanaf in handelsovereenkomsten, daar gaat een verkiezingsuitslag weinig aan veranderen.