In Nederland beginnen steeds minder startups en deze groeien ook minder door tot een scale-up. Dat blijkt uit het nieuwe rapport van startup-organisatie Techleap. Constantijn van Oranje, speciaal gezant van Techleap, benoemt in Nieuwsuur dat Nederland bijvoorbeeld in AI, notabene de nieuwste grote technologische ontwikkeling, nauwelijks een rol speelt.
Startups in Nederland blijven achter
Volgens Constantijn zijn hier twee redenen voor: gebrek aan investeringen in startups en te strenge wet- en regelgeving. ,,Waar andere landen investeren in een gezond groeiklimaat voor techbedrijven blijft Nederland achter. Onze techbedrijven lijden onder regeldruk en hebben meer groeikapitaal en betere toegang nodig tot talent en wereldwijde markten.”
Het aantal startups dat begint in Nederland neemt de afgelopen jaren af. Waar in 2023 nog 197 nieuwe startups in Nederland begonnen, waren dat er in 2024 128. Ook groeien deze slechts in 22 procent van de gevallen door tot scale-up. In de VS is dat zo’n 55 procent.
Wie vooral investeerden in Nederlandse startups, waren Europeanen. Nederlandse investeerders hielden de hand juist op de knip: zij vertegenwoordigen slechts 15 procent van het opgehaalde durfkapitaal, dat was 61 procent.
Lees ook: Groene prins Constantijn: ‘We moeten slimmere keuzes maken in Nederland’
Honderden miljoenen investeren
Vanuit Europa klonk de afgelopen tijd, om te kunnen concurreren met de VS en China, eenzelfde geluid. Mario Draghi, oud-topman van de Europese Centrale Bank, werd door Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, gevraagd om advies op dit vlak. Volgens Draghi moet er honderden miljarden extra geïnvesteerd worden om überhaupt de Europese economie te redden. Nederlandse techbedrijven haalden in het afgelopen jaar 3,1 miljard euro aan durfkapitaal binnen.
Als wij als Europa relevant willen blijven, dan moeten we die startups dus de ruimte geven
Constantijn van Oranje
Ook gaat Draghi in op de strenge wet- en regelgeving binnen Europa. ,,Het mes moet in te strenge regelgeving en andere barrières waar innovatieve ondernemers in Europa tegenaan lopen”, zegt hij. Constantijn onderstreept dat bij Nieuwsuur. ,,Wij vinden startups leuk en interessant, maar uiteindelijk zetten miljardenbedrijven de toon. Als wij als Europa relevant willen blijven, dan moeten we die startups dus de ruimte geven om verder te groeien. Alleen is dat geld nu heel moeilijk op te halen.
‘We gaan ten onder aan idiote regelgeving’
Wat zou er anders kunnen wat betreft wet- en regelgeving? In het Techleap-rapport wordt bijvoorbeeld gepleit voor meer flexibiliteit in de arbeidswetgeving. Dat stelt stelt startups in staat om efficiënt te blijven en zich aan te passen tijdens perioden van snelle groei of strategische veranderingen.
Job van der Voort, oprichter van het bedrijf Remote, is een innovatieve ondernemer. Zijn bedrijf is miljarden waard, maar staat in de VS geregistreerd. Tegen de NOS vertelt hij dat hij andere ondernemers niet zou adviseren een startup te beginnen in Nederland. Vooral door de complexe voorwaarden en regelgeving. ,,We gaan ten onder aan idiote regelgeving en wetgeving.”
Lees ook: Techleap: overheid moet investeren in startups en vooral in deeptech
Constantijn vindt Nederlandse en Europese investeerders niet ambitieus genoeg. ,,Je moet bereid zijn grote bedragen in risicovolle investeringen te stoppen. Investeerders en ondernemers vinden honderd miljoen euro hier een goede optie. Maar als je internationaal wilt meedoen, moet je de lat veel hoger leggen”, vertelt hij in Nieuwsuur.
Het is niet de eerste keer dat Constantijn aan de alarmbel trekt. Zo pleitte hij in 2024 nog dat de overheid klant zou moeten worden van startups in Nederland om hen makkelijker en sneller te laten groeien. Nederland deed het toen niet goed ten opzichte van de Duitsland, Frankrijk en het VK. Dat is nu niet anders. Nederland staat nog steeds op de vierde plek van Europa als het gaat om startupinvesteringen. Opvallend is de prominentere rol van Europese investeerders in grotere investeringsrondes. Nederlandse investeerders hielden de hand juist op de knip: zij vertegenwoordigen slechts 15 procent van het opgehaalde durfkapitaal, dat was 61 procent.
