Sinds kort hangen er niet te missen affiches op de gevel van juwelier Schaftenaar met de tekst ‘opheffingsuitverkoop, wij stoppen’. Het voelt alsof een belangrijk radartje uit de Harderwijkse binnenstad verdwijnt. De juwelierszaak huist hier aan de Markt sinds mensenheugenis, 1903 om precies te zijn.
Arnold Vos rommelt wat in de achterliggende ruimte, ter voorbereiding van de aanstaande sluiting. ,,Sorry voor de troep”, verontschuldigt hij zich tegenover het AD. ,,Ik begin alvast met uitzoeken. Ik kom sieraden tegen waarvan ik niet meer wist dat ik ze had. Het is net als met een gewone verhuizing.’’
Lees ook: Dit familiebedrijf bestaat al honderd jaar: ‘De toekomst brengt nog veel uitdagingen’
Intussen bezoekt een klant de winkel voor een horlogebandje dat moet worden vervangen. ,,Dat heb ik niet op voorraad, maar zal ik voor u bestellen”, zegt Vos, waarna de man tevreden de winkel verlaat. ,,Liever bestel ik niets meer. Ik wil van de voorraad af. Maar ik sta tot het laatst ten dienste van de klant.’’
Onderdak door horlogemaker aan onderduikers
Het was zoon Schaftenaar die in 1901 begon met het repareren van horloges. Aanvankelijk nog boven de kruidenierszaak van zijn ouders aan de Hoogstraat, twee jaar later toog de familie met een juwelierszaak naar de Markt.
In de jaren 30 nam de jonge horlogemaker de zaak van zijn ouders over. Hij bood er, samen met zijn vrouw, onderdak aan onderduikers. Ze werden verraden en opgepakt. De zoon liet daarbij het leven, hij is gefusilleerd, weet Vos. Zijn vrouw - ze hadden geen kinderen - ging door met de winkel en verkocht de zaak in 1962 aan de familie Van Sprang. Met één verplichting: de naam moest op de zaak blijven staan zolang mevrouw Schaftenaar leefde.
Horlogemaker is prachtig werk, technisch. Je hebt een fijne motoriek nodig. Maar het is ook een mensenvak
Arnold Vos Eigenaar juwelier Schaftenaar
Sprang verkocht de zaak uiteindelijk aan Arnold Vos, die het stokje op 1 april 1999 overnam. Als Vos, die in Ermelo woont, eind maart de deur voor de laatste keer achter zich dichttrekt, heeft hij juwelier Schaftenaar precies 25 jaar gerund. ,,Of ik de winkel zal missen? Natuurlijk, ik heb mijn hele leven in deze branche gewerkt. Het huurcontract loopt eind maart af, ik ben 65 jaar. Een goed moment om te stoppen.’’
Vos erkent dat het moeilijk is in deze branche een opvolger te vinden, nu de concurrentie van de webshops groot is en de populariteit van het vak van horlogemaker afneemt. Hoe dat laatste komt, weet hij niet. ,,Terwijl het prachtig werk is, technisch. Je hebt een fijne motoriek nodig. Dit is ook een mensenvak. Het is als bij de kapper. Ook hier deel je vaak lief en leed. Klanten komen voor een sieraad in verband met een geboorte, huwelijk, overlijden.’’
Eigen winkel
De ondernemer vertelt bevlogen hoe hij aan de Markt is beland. Na ruim twintig jaar in diverse juwelierswinkels te hebben gewerkt, wilde hij iets voor zichzelf. ,,Ik was 38 jaar en werkte bij juwelier Van Dam in Ermelo. Ik kreeg een visioen. Ik zag mijn winkel aan een plein, met een fontein en twee grote bouwwerken tegen elkaar. Dat laatste kon ik niet duiden. Maar ik wist: daar komen we terecht.’’
In zijn zoektocht naar een eigen winkel diende een juwelierszaak in Rhenen zich aan, alleen voldeed de locatie niet aan zijn visioen. Vlak voor een tweede gesprek over een eventuele overname las Vos voor het slapen gaan in de bijbel. ‘Ga niet naar de bergen, ga niet naar het zuiden.’ Dat was een duidelijke hint voor de gelovige Ermeloër. ,,Het moest zo zijn, de hand van God. De volgende ochtend heb ik Rhenen afgebeld.’’
Ondernemersbloed
Enkele weken later werd Vos gebeld door een vertegenwoordiger die wist dat hij op zoek was naar iets voor zichzelf. Het ging om juwelier Schaftenaar. ,,We bekeken de winkel en pas toen ik de zaak uitliep, viel het kwartje. Het plaatje klopte met mijn visioen. Een plein, weliswaar geen fontein, maar wel een waterpomp. En die twee gebouwen bleken twee schoorstenen te zijn, die er nu ook niet meer staan. Helaas, treurt Vos, heeft hij de winkel maar negen jaar met zijn vrouw kunnen runnen, toen ze overleed.
Inmiddels is Vos hertrouwd en zijn ondernemersbloed kruipt waar het niet gaan kan. Samen met zijn vrouw begint hij bij zijn woning aan het Speulderveld in Ermelo in het voorjaar een theetuin: Kakelbont. ,,Ik wil onder de mensen blijven. Ons mooie plekje met andere mensen delen. Hier komen veel fietsers en wandelaars langs. Ze kunnen hier terecht voor een versnapering. Het juweliersvak zeg ik niet helemaal vaarwel. Ik blijf horloges repareren voor mijn trouwe klantenkring.’’
