Uitvinding van Han leek een flop: nu is de kokendwaterkraan van Quooker een miljoenensucces

De ontvangsthal van het hoofdkantoor in Ridderkerk is meer dan een showroom met glimmende kranen. Het is ook een museum. Een verlichte wand met nissen die elk een verhaal vertellen, leidt bezoekers langs prototypes van kranen en historische foto’s. Een officieel Engelstalig document, afgedrukt op posterformaat, springt in het oog: de eerste octrooiaanvraag, in 1971 ingediend door Han Peteri, de geestelijk vader van Quooker.

Het verhaal daarachter? Een knipoog naar het Patent Office in Londen, dat de aanvraag voor het alleenrecht op een heetwaterkraan aanvankelijk glashard afwees. Niet bijzonder genoeg. Met terugwerkende kracht een bijna komisch oordeel, want inmiddels weten we dat Peteri wel degelijk iets bijzonders had uitgevonden. Een miljoen mensen in Nederland en net zo veel in het buitenland hebben een doorontwikkelde versie van zijn idee in de keuken staan.

Quooker is nu een hypermodern bedrijf, met vijfhonderd medewerkers in Nederland en driehonderd in andere landen. De jaarlijkse omzet bedraagt 350 miljoen euro en in de fabriek in Ridderkerk worden elke dag 1600 kranen en Cubes gemaakt − reservoirs die gekoeld bruiswater leveren.

Peteri senior maakte die onstuimige groei niet meer mee, hij overleed in 2007 op 89-jarige leeftijd. Sindsdien runnen zijn zonen Niels (63) en Walter (60) het bedrijf. ,,Onze vader was altijd heel ambitieus”, zegt Walter tegen het AD. ,,Als ik hem kostenoverzichten liet zien, bladerde hij meteen naar de laatste pagina. Daar zag je wat er onder de streep overbleef. Op zijn sterfbed konden we hem vertellen dat we voor het eerst een miljoen euro omzet hadden gedraaid. Vond-ie mooi.”

De zonen kijken graag vooruit, ze hebben het verhaal over de ontstaansgeschiedenis van Quooker al duizend keer verteld. Maar dat verhaal is simpelweg té mooi om niet bij stil te staan. Even terug in de tijd dus, naar 1970.

Han Peteri, directeur bij Unilever, raakt tijdens een vergadering op het hoofdkantoor in gesprek met een Amerikaan die hem vertelt over instant soup: poeder uit een luchtdicht zakje, waar je kokend water overheen moet gieten. Binnen een paar tellen te eten. Dat was een beslissend moment in zijn leven, zegt Peteri daar later over. ‘Ik vroeg die man hoelang het duurde voor de soep klaar was: 5 seconden. Maar voordat de ketel met water kookt, ben je 5 minuten verder. Wat een waanzin! Waarom hebben we geen kokend water thuis? Dat hoeft toch niet moeilijk te zijn?’

Lees ook: Van ijssalon tot horeca-leverancier, familiebedrijf Agnoli breidt uit: ‘Aanbod van 100 smaken’

Voorloper van Quooker werd verkocht voor 350 gulden

Peteri, dan 52 jaar oud, denkt zo’n kraan te kunnen bouwen en zegt zijn baan op. De Rotterdammer, opgeleid tot natuurkundige, heeft ervaring als uitvinder. Eerder bedacht hij een behangmachine en probeerde hij een dieselpomp te optimaliseren met waterinjecties.

Nu bijt hij zich in zijn kelder in Rotterdam-Kralingen vast in een volgend project: een kraan waar kokend water uit komt. Een van zijn eerste prototypes wordt een wandmodel dat lijkt op een geiser. In 1974 verkoopt hij zijn eerste installatie aan een kennis uit Kralingen, voor 350 gulden.

Om meer klanten te trekken, gaat Peteri in 1978 met een mobiel demonstratiemodel − een kraan met daaronder een houten keukenkastje voor het reservoir − de boer op. Want de meeste mensen vinden het maar een gek idee: kokend water uit een kraan. Is dat wel veilig?

Quooker: quick en cooker

Alle inspanningen ten spijt: het wordt geen succes. Als Peteri een zevende hypotheek op zijn huis afsluit en de uitgaven niet meer opwegen tegen de inkomsten, zet hij er een punt achter. Zoon Niels trekt het project jaren later weer vlot. Hij is klaar met zijn studie rechten, maar draagt liever een stofjas dan een toga. Niels ontwerpt nieuwe prototypes en bedenkt en passant de naam Quooker, een samenvoeging van quick en cooker.

Een nieuwe, verbeterde versie slaat wél aan. De productie wordt opgevoerd in een nieuw bedrijfspand in Ridderkerk. Elk jaar stijgt de verkoop met honderden apparaten. Op een gegeven moment past het staafdiagram van de verkoop niet meer op het ruitjespapier.

Lees ook: Met slimme retailstrategie wil familiebedrijf OFM. landelijke dekking: ‘Geloven in fysieke winkels’

Naast Niels ook zoon Walter Peteri in het familiebedrijf

In 1993 stapt ook broer Walter aan boord als commerciële man. ,,Een echt plan hadden we niet in het begin”, herinnert hij zich. ,,We deden maar wat. Ik ben weleens als monteur naar een tennisclub gegaan om een Quooker te vervangen, terwijl ik helemaal niet handig ben. Veroorzaakte ik per ongeluk kortsluiting en zat het bomvolle clubhuis opeens zonder stroom.”

Winst werd er die jaren nog niet gemaakt, Quooker schrijft pas sinds 2000 zwarte cijfers. En dan is er ook meteen geen houden meer aan. Dankzij reclamecampagnes, succesvolle productplacement in de tv-serie Gooische Vrouwen en sponsoring (Feyenoord, Excelsior) wordt het merk een begrip. De omzet verdubbelt elke drie jaar en de kranen vliegen de grens over. Inmiddels zijn ze in zestien landen te koop, waaronder Hongkong en de Verenigde Arabische Emiraten.

Dat de Peteri’s uitstekende verkopers zijn, bewijzen ze in ‘moeilijke’ landen als Engeland en Italië. Ze krijgen verstokte theedrinkers zover dat ze hun vertrouwde fluitketel weggooien en leggen traditionele pasta-eters uit dat water voortaan niet meer in een pannetje gekookt hoeft te worden. Voor het allerhoogste segment, de steenrijke klanten in Dubai, maken de broers een speciale oplage van duizend gouden kranen.

‘Cube is een game changer’

In 2019, 2020 en 2021 groeit de omzet elk jaar met 40 procent. Walter Peteri: ,,Echt bizar. Dat succes was ook te danken aan een nieuw product, de Cube. Dat is een extra reservoir waaruit je gekoeld en bruisend water kunt tappen. Vooral in het buitenland was dat een gamechanger. In Duitsland nemen acht van de tien klanten een Quooker én een Cube.”

De onstuimige groei zwakt in 2022 af. De economie zakt in, woningbouwprojecten worden afgeblazen. Dat betekent minder nieuwe keukens en dus ook minder Quookers. Toch zien de gebroeders Peteri de markt op termijn weer aantrekken, ook vanwege de loonsverhogingen die veel Nederlanders hebben gekregen.

Om klaar te zijn voor verdere uitbreiding − er staan nog veel meer landen en nieuwe producten op hun verlanglijstje − kochten ze onlangs een perceel van 9 hectare in Ridderkerk. ,,We huren nu nog een opslag op Heijplaat, maar ons nieuwe magazijn wordt straks vier keer zo groot. Op termijn willen we alle afdelingen op die locatie samenbrengen. Dan zitten we met z’n allen onder één dak. Het pand wordt een blikvanger voor de omgeving, een modern complex met veel groen.”

Lees ook: Van Japan tot de VS: overal ter wereld vind je de koffiemachines van dit familiebedrijf

Weinig hiërarchie bij Quooker

Wel zo prettig voor de medewerkers, die vaak uit de directe omgeving komen, zegt de directeur, die om de vijf jaar een buitenlandse reis maakt met het voltallige personeel. ,,Dat familiegevoel vinden we heel belangrijk. Onze kernwaarden zijn ‘origineel, vastberaden, verantwoordelijk en onafhankelijk’. Er is hier weinig hiërarchie, we zijn zelfredzaam. We kijken naar wat iemand bijdraagt aan het bedrijf, niet naar een titel. Het zit in onze vezels om niet neer te kijken op anderen, niet te discrimineren of te pesten. Zo zijn wij opgevoed en dat dragen wij uit.”

En dan die nieuwe producten: waar broeden die zestig knappe knoppen van de research and development-afdeling op? Walter Peteri wil niet te veel verklappen. ,,We zijn altijd bezig met verbeteringen aan onze producten en nieuwe kraanmodellen. En we kijken ook met een schuin oog naar koffie.”