Jan van Setten over verbonden blijven met je personeel: ‘Mensen haken af als ze niet gezien worden’

Niet de winstdoelstelling of een lijstje KPI’s, maar de mens is de motor van de business. Jan van Setten weet nog precies waar hij die overtuiging op deed. ,,Het was 1998 en ik was manager bij Alcoa, een groot aluminiumbedrijf. Tijdens een managementmeeting in het buitenland zei de grote baas: jongens, iedereen gaat nu voor twee uur naar buiten en de opdracht is: create something new. Verder gaf hij geen specificaties.”

Met de Jan van Setten kenmerkende humor en Rotterdamse tongval: ,,Ik dacht: wat is dit joh? Maar even later vond ik mezelf toch buiten terug op een bankje, nadenkend over something new. Ik had geen idee waarom, maar ik deed het wel.” Achteraf gezien was dat het vonkje dat Van Setten bracht op het spoor waar hij nu op zit. Hij houdt zich tegenwoordig bezig met de psychologische gedragskant van het bedrijfsleven. Met vragen als: waarom geven medewerkers hun commitment aan een bedrijf?

Twee jaar na de bewuste managementmeeting is hij in 2000 gestart als zelfstandig coach, spreker en auteur. Zijn boek 'Hoe krijg je ze zover' was een management-bestseller. Met zijn optredens heeft hij ondertussen duizenden organisaties bereikt, waaronder bedrijven als ING, AFAS software en Nestlé.

Alle neuzen weer dezelfde kant op

Met Van Setten praten we over hoe je ervoor zorgt dat je personeel het goed heeft bij jou als werkgever. Een passend moment nu iedereen na de zomervakantie weer terugkeert op zijn plek. Alle neuzen moeten weer dezelfde kant op, maar dat kan best uitdagend met een team dat deels thuiswerkt en alle nieuwe communicatie- en IT-mogelijkheden die daarbij komen kijken.

Jan van Setten ziet vooral mogelijkheden: ,,De kracht van een goede relatie tussen jou en je werknemers is een sommetje van de kwaliteit maal de kwantiteit van je contactmomenten. IT heeft ons hierin geweldig geholpen. Zowel de technische kwaliteit als de mogelijke frequentie is exponentieel toegenomen.”

Die contactmomenten vallen of staan met de juiste technische middelen: een vlekkeloze internetverbinding, een arbo-waardige werkplek. Maar aandacht voor menselijk contact en ieders welzijn is net zo belangrijk, zegt Van Setten. ,,IT heeft ons de mogelijkheden gegeven tot frequent contact op allerlei manieren. Het is aan jou als ondernemer om ook de inhoudelijke kwaliteit van die contactmomenten goed in te vullen.”

Handelen vanuit zes basisbehoeftes

Die inhoud bedenk je natuurlijk niet alleen vanuit jezelf als ondernemer; volgens Van Setten moet je net zoveel kijken naar de persoonlijke behoefte van je medewerker. ,,Ik zeg altijd: behandel een ander niet zoals jezelf behandeld wil worden. Jouw behoeftes zullen zelden precies hetzelfde zijn als die van je collega.”

In de basis handelt iedereen vanuit zes behoeftes, legt Van Setten uit. Te weten: de behoefte aan 1. zekerheid 2. structuur 3. erkenning, 4. macht of invloed 5. samenhorigheid en 6. zingeving. ,,Voor iedereen staan die metertjes per behoefte anders ingesteld. Die behoeftes liggen vast; dat zit nu eenmaal in je. Maar de manier waarop je met die behoeftes omgaat, kun je wél veranderen.” Pretoogjes bij Van Setten: ,,Nou wordt het interessant hè?”

Van Setten stelt dus dat iemands basisbehoeftes niet onderhandelbaar zijn, maar er moet uiteindelijk wel een balans uitkomen. ,,Als ik grote behoefte heb aan samenhorigheid, terwijl ik jou nooit op kantoor zie: dan gaat dat knellen. Daar moeten we elkaar in helpen. Bijvoorbeeld: jij mag je eigen ding doen thuis, maar dan wil ik wel graag regelmatig bellen of skypen om te horen hoe het met je gaat. En bedenk ik een wekelijkse teamlunch om elkaar weer even te zien.”

Mensen haken af als ze niet gezien worden

Uit zijn jarenlange advieservaring bij een keur aan bedrijven weet Van Setten dat mensen afhaken als ze niet gezien worden in een bedrijf. Een gemiste kans, volgens hem. ,,In deze arbeidsmarkt is de blik van veel managers gericht naar buiten. De focus ligt bij het aantrekken van nieuw personeel dat met allerlei auto’s en bonussen moet worden binnen gehaald. Dat kan een bestaande medeweker sterken in het gevoel: ja hallo, en ik dan?”

Als iemand zich niet gezien voelt, zal diegene zich niet genegen voelen enthousiast te reageren als er een nieuw systeem of methode wordt geïntroduceerd. ,,De teamleider daarentegen ziet dat nieuwe CRM-systeem bijvoorbeeld helemaal zitten, maar de mensen die het moeten doen, hebben dat hele proces niet meegemaakt. Je moet ze deelgenoot maken van dat proces, anders raak je de connectie kwijt.” Hoe je dat precies doet, legt Van Setten in vier heldere stappen uit in de whitepaper. Download ‘m hier.

Balans tussen mens en techniek

Terugkomend op zijn eigen beginperiode als adviseur, ziet Jan van Setten dat er op het vlak van productiviteit enerzijds veel is veranderd, en anderzijds toch ook veel hetzelfde is gebleven. ,,Ik moet terugdenken aan toen ik mijn eerste telefoon in de auto kreeg. Man, ik was zo trots als een pauw. Ik kon bellen en werken tegelijk, fantastisch!”

Volgens van Setten gaat het in vraagstukken over productiviteit anno 2022 nog steeds over de balans tussen techniek en de mens. ,,Het zit in ons om altijd te willen groeien. Niemand wil terug, we willen vooruit. Als we die techniek nou inzetten om dat te bereiken, maar dan wel in menselijk contact met elkaar.” Met de vrolijke Jan van Setten-blik: ,,Jahaa, dán gaan mensen gas geven hoor.”

Verder luisteren

Jan van Setten was recent te gast in De Ondernemer Unlimited. Van Setten bespreekt met presentator Thomas Hendriks hoe ondernemers verbinding hebben en houden met hun personeel.