Jeanne Melchels is zzp’er: ‘Word veel blijer van mijn vak zelf uitoefenen dan van een rol als werkgever of manager’

Na elf jaar in loondienst, eerst bij een communicatieadviesbureau en daarna bij een klein ontwerpbureau, komt illustrator, grafisch ontwerper en animatiemaker Jeanne Melchels (50) in 2011 na een saneringsronde zonder werk te zitten. Hoewel Jeanne in eerste instantie het liefst weer in loondienst verder wil, blijkt dat er in haar vakgebied vrijwel geen banen voorhanden zijn. Om in haar onderhoud te kunnen voorzien schrijft Jeanne zich in bij de KVK, zodat ze her en der wat losse opdrachten als grafisch ontwerper en illustrator kan oppakken. Wanneer haar WW-uitkering een jaar later stopt heeft ze nét voldoende opdrachten om als zelfstandige rond te komen en besluit Jeanne om verder te gaan als zzp’er.

LEES OOK de expertblog van Cristel van de Ven, voorzitter van VZN: ‘Vrees niet voor handhaving zzp-wet over schijnzelfstandigheid’

,,Hoewel ik in eerste instantie weer een baan bij een bedrijf ambieerde, bleek gaandeweg dat ik mezelf als zzp’er wel kon redden. Als zelfstandige miste ik wel collega’s om me heen en daarom ben ik op zoek gegaan naar een werkplek in een bedrijfspand met andere creatieve zelfstandigen. Dit werd De Kleine Campus in Arnhem, een toffe oude school waar ik met vier andere ondernemers inmiddels alweer acht jaar in een gedeelde studioruimte zit, een voormalig scheikundelokaal. Ik heb gewoon mensen om me heen nodig en dat is als zzp’er natuurlijk niet altijd vanzelfsprekend. Deze oplossing werkt voor mij gewoon heel goed.”

American Illustration-erkenning voor Jeanne Melchels

,,Hoewel de start als zzp’er me enigszins is opgedrongen heb ik het inmiddels volledig omarmd. Het biedt namelijk een aantal grote voordelen ten opzichte van werken in loondienst. Allereerst is er de keuzevrijheid om mijn eigen speerpunten te kiezen; de opdrachten en opdrachtgevers die bij mij passen en voor wie ik van meerwaarde ben. Daarnaast is er de afwisseling. Doordat ik als zzp’er naast grafisch ontwerp ook illustratie en animatie heb opgepakt, heb ik een grotere variatie in het type opdrachten dan ik in loondienst had. Zo heb ik de kans gekregen om een klimaatgame te illustreren, een muurvisual van 22 meter gemaakt en de illustraties gedaan voor een boek van een Amerikaanse uitgever waarvan één illustratie is gewaardeerd met een American Illustration-erkenning. Deze kansen zou ik in loondienst wellicht niet gehad hebben.”

,,Het is natuurlijk prettig om als zzp’er meer te verdienen dan ik in loondienst kreeg, maar de waardering voor de kwaliteit van wat ik maak is me ook veel waard. Doordat je als zzp’er alles zelf doet is de waardering die je krijgt ook echt je eigen verdienste. En dat komt wel binnen. Als ondernemer kan ik bovendien naast mijn werk in opdracht ook op eigen initiatief werk maken en dat in de markt zetten. Zo heb ik de afgelopen jaren gewerkt aan een project waarin ik 300 kolibriesoorten illustreer in verschillende stijlen, technieken en materialen. Onlangs heb ik de laatste illustraties hiervoor gemaakt en ik werk nu hard aan een boek dat ik begin volgend jaar ga uitgeven.”

Werk-privé balans

,,Een betere werk-privé balans speelde géén rol bij mijn beslissing om als zelfstandige aan de slag te gaan. Maar dat wil niet zeggen dat ik het nu niet heel erg belangrijk vind. Voor mij betekent een goede werk-privé balans de mogelijkheid om parttime kunnen werken. Meer energie is er bij mij simpelweg niet. Als zzp’er kan ik mijn parttime werkweek wel heel efficiënt en flexibel inzetten. Ik werk gemiddeld zo’n 25 uur per week die ik verdeel over vier dagen. Bij piekdrukte of vlak voor een deadline maak ik wel eens een of twee weken van dertig uur. Het betekent wel dat je je dagen moet plannen en vooraf moet kunnen inschatten hoeveel tijd je aan een klus bezig bent, maar dat gaat me goed af.”

,,Een goede werk-privé balans betekent ook ‘nee’ kunnen én durven zeggen. Het past beter bij mij om alleen ‘ja’ te zeggen tegen opdrachten die qua inhoud, planning en budget ook realistisch haalbaar zijn. Bij een volle agenda of een opdracht die buiten mijn expertise valt, geef ik aan wat ik wel of niet kan realiseren en wanneer. En dat betekent dus soms ook ‘nee’ zeggen. Dicht bij jezelf blijven, is heel belangrijk als zelfstandige. Ik heb niet de wens of ambitie om als ondernemer door te groeien naar een organisatie met medewerkers. Ik word namelijk veel blijer van mijn vak zelf uitoefenen dan van een rol als werkgever of manager. Als éénpitter kan ik een werkbare werk-privé balans bovendien een stuk beter bewaken.”

Opdrachten, marketing, acquisitie

,,Zzp’er zijn heeft niet alleen maar voordelen. Zo was het financieel de eerste vier jaar best wel een uitdaging. Je bent immers gewoon even bezig om een netwerk op te bouwen. Dat betekende de eerste jaren privé zuinig aan doen en vanuit huis werken. De afgelopen acht jaar gaat het goed en draai ik een prima inkomen. Om naast lopende opdrachten tijd en energie vrij te maken voor marketing en acquisitie zodat er voldoende continuïteit is blijft een uitdaging. Als er onverwacht een grote opdracht niet doorgaat kan ik het wel spannend vinden of het op tijd gaat lukken om in plaats daarvan weer een nieuwe opdracht te vinden.”

LEES OOK - hoe bepaal je als zzp’er een uurtarief?

Van hobby naar beroep naar bedrijf

,, Als je op zoek bent naar autonomie en graag zelf beslissingen neemt, beschikt over creativiteit, communicatieve vaardigheden, overtuigingskracht en doorzettingsvermogen en je kunt óók nog goed plannen en organiseren, dan past het werken als zelfstandige goed bij je. Maar als je geen zelfstarter bent of niet de energie en motivatie hebt om door te gaan wanneer het een keer tegenzit, dan kun je misschien beter in loondienst blijven. Ik heb het geluk dat ik van mijn hobby mijn beroep, en later mijn bedrijf heb kunnen maken. De verantwoordelijkheid en onzekerheid die het ondernemerschap met zich meebrengen zullen voor mij altijd wel een drempel blijven, maar de liefde voor mijn vak maakt dat acceptabel.”

Meer ZZP? De Ondernemer Vandaag-nieuwsbrief!

Bekijk hier de voorwaarden.