Restaurantketen De Beren: van coronadip naar groei met overname twintig restaurants

Laatste update: 8 juni 2020 08:15

Hoe de wereld van een ondernemer in twee weken tijd kan veranderen. Op 2 maart ging De Ondernemer naar Rotterdam om het succesverhaal van restaurantketen De Beren op te schrijven. Eigenaren Martijn Jansen en Ad Schaap vertelden enthousiast over hun grote plannen om in 2020 meer dan 20 vestigingen te openen. Het verhaal bleef heel even liggen op de redactie.

Op zondag 15 maart om 18.00 uur zag de wereld er opeens heel anders uit na de verplichte sluiting als gevolg van het coronavirus. Dan kan je zo’n verhaal in de prullenbak gooien, maar wij besloten om er twee delen van te maken om te verduidelijken met welke klappen horecaondernemers te maken krijgen.

Lees ook: Dirk Beljaarts (KHN): Blijdschap, maar de vlag kan nog niet uit

Deel 1: 2 maart 2020 – Het succesverhaal

Het gaat hard met de restaurants van De Beren. Het van oorsprong Rotterdamse horecaconcept, dat je een beetje gechargeerd kan beschrijven als ‘betaalbaar, maar goed’, zal in 2020 meer dan 20 vestigingen openen. Het aantal bezorgrestaurants gaat van 24 naar 34 en het aantal ‘gewone’ restaurants van 43 naar waarschijnlijk 55. De bezorgtak van De Beren is eigendom van Martijn Jansen en de restaurants zijn van Ad Schaap die zich in 1999 inkocht toen de keten uit slechts een vijftal eetcafés bestond. Ondernemers betalen een bedrag van 5 procent (bij de bezorgrestaurants) of 6 procent (bij de restaurants) van de omzet aan franchise fee plus 1,5 procent marketing fee.

Machinerie die werkt

Er is een soort machinerie gebouwd die altijd werkt. Bij een nieuw pand komt de vaste ‘verbouwploeg’ erin, wordt de ondernemer getraind in De Beren-filosofie (die neerkomt op goed ondernemerschap, red.), gaan de medewerkers naar De Beren Academy voor lessen in gastvrijheid, er volgt een klein beetje reuring via Facebook, abri’s en de lokale krant en binnen de kortste tijd is het propvol.

Wat denkt Schaap dat de motor is achter dat succes? ,,Dat is best moeilijk te vangen,’’ zegt hij. Hij vertelt over de transformatie van de afgelopen jaren waarbij alle restaurants onder de merknaam ‘De Beren’ gingen vallen. De bezorgrestaurants heetten immers in het verleden ‘De Bezorgbeer’ en de vaste restaurants in het land hadden allemaal een vage naam die iets met een beer te maken had.

Medewerkers zijn je kapitaal

Doen ze misschien iets anders dan de overige restaurantketens? ,,Je kan een goed merk neerzetten en prachtige restaurants bouwen, maar dat is allemaal in te huren. Je echte kapitaal zit in de medewerkers,’’ zegt Schaap. ,,Wij steken daar heel veel tijd en geld in. Het gaat om een voorbeeldfunctie van de ondernemers, net zoals ik die hier op kantoor heb voor de mensen die hier werken. Als ik hier iedereen goed behandel, dan werkt dat door naar de franchisenemers en dus ook naar de mensen die zij in dienst hebben. Als je bewust werkt aan je bedrijfscultuur, dan vallen de slechte mensen af en blijven de goede over.’’

Ondernemerschap

Die ondernemers, daar gaat het dus om. Met welk soort ondernemers wil Schaap graag samenwerken? Moeten die op hem lijken? ,,Het gaat erom dat er bij jouw zaak mensen komen die tevreden weggaan. In mijn ogen kan je als ondernemer niet vier of vijf dagen werken en in het weekend wat anders doen. Echte winnaars herken je heel snel, die stralen gewoon uit: ik ga alles doen om hier een succes van te maken.’’

Martijn Jansen, die de bezorgrestaurants runt, kan het aardig uitleggen. ,,Het gaat om eigenaarschap, bij ons is het bijvoorbeeld heel belangrijk dat een ondernemer de lokale markt kent, dat je precies weet er speelt. Dat je weet in welk krantje je moet staan en welke voetbalclub je moet sponsoren.’’ Schaap heeft het liefst mensen die nog niet zo lang ondernemer zijn. ,,Die kan je nog goed coachen. Op zich is het niet zo moeilijk: als onze zaken nét wat beter zijn dan de buurman, dan komen mensen bij je terug. Wij horen vaak dat het beter is dan verwacht. Die underdogpositie past goed bij ons.’’

Het merk De Beren

Heel slim noemen ze het zelf: casual dining. Ofwel: lekker uit eten, maar je betaalt niet de hoofdprijs. De Beren is een merk waar mensen op afkomen en dus kloppen de voorspellingen van de locatiebureaus die uitgaan van bezoekersstromen nooit. De nieuwe zaak in Goes bijvoorbeeld, die helemaal nog niet zoveel aan PR heeft gedaan, stuurt 150 tot 200 mensen per dag weg. ,,Dat zien wij ook niet aankomen hoor,’’ zegt de Rotterdamse horecaman die tot 1999 eigenaar was van The Baja Beach Club. ,,Succes is lastig te vangen, het begint gewoon met keihard werken. Ik denk wel dat iedereen hier altijd iets extra’s levert. Dat je net even iets meer doet dan je moet doen.’’

Deel 2: woensdag 18 maart – De harde realiteit

En dan lijkt alles opeens anders voor het franchisebedrijf met 67 vestigingen. De aangesloten ondernemers werden op zondagavond 15 maart om half zes met een hele nieuwe werkelijkheid geconfronteerd. Met Communicatie & PR-manager Marjolein Mens bespreken we die nieuwe situatie. ,,Op zijn Rotterdams gezegd gaat het natuurlijk klote,’’ zegt ze dan ook. ,,Sinds zondag zitten alle ondernemers echt in de overlevingsstand.’’

Surrealistische persconferentie

Ze vertelt hoe surrealistisch de persconferentie verliep waar toenmalig minister Bruno Bruins en minister Arie Slob vertelden dat de horeca een half uur later moest sluiten. ,,Je zag wel iets aankomen, we werkten bijvoorbeeld al volgens de RIVM-richtlijnen, hadden maximaal 100 mensen tegelijk in de zaak. Maar we hadden niet verwacht dat alle zaken binnen een half uur dicht moesten. Ondernemers hebben letterlijk gasten gevraagd om snel af te ronden… Gelukkig hebben ze niet veel klachten gehad, er was veel begrip.’’

Mens vertelt dat ‘het servicekantoor’ van De Beren, waar veertig mensen werken, alles doet om al het zakelijk ‘geregel’ weg te houden bij de ondernemers. ,,Zij konden zich richten op het sluiten van de zaak en het naar huis sturen van het personeel. Wij hebben alle formele zaken opgepakt. Inderdaad: we hebben voor alle medewerkers werktijdverkorting aangevraagd en voor de ondernemers zelf uitstel voor het betalen van de belasting.’’

Saamhorigheid

Na de sluiting moesten er natuurlijk eerst wat beslissingen voor de korte termijn genomen worden door het directieteam. Zo werd besloten om alle reguliere restaurants te sluiten en te focussen op de bezorgrestaurants. Er werd dus niet gekozen voor de afhaalmogelijkheid bij de ‘vaste’ zaken, ook vanwege de gezondheid. Wat Mens opviel was de grote saamhorigheid bij de ondernemers onderling. ,,We hebben een intern communicatiesysteem, maar dat lag er direct uit nadat de sluiting bekend werd vanwege de drukte. Toen begonnen we een groep-app met alle ondernemers en wat je daarin ziet is erg hartverwarmend. Mensen geven elkaar echt allerlei adviezen, het is prettig om te zien dat we die saamhorigheid hebben opgebouwd de afgelopen jaren.’’

Lees ook: Corona als reset button: restaurant verandert concept tijdens sluiting

Maar ja, alle veertig medewerkers van het servicekantoor, de ondernemers en het personeel van de vaste restaurants zitten allemaal thuis. Wat nu? ,,We zijn er vooral voor alle ondernemers die veel zorgen hebben natuurlijk. En ja, al die plannen die jij hebt besproken met Ad en Martijn twee weken geleden gaan we opnieuw bekijken. De focus ligt nu gewoon op ‘overleven’. Op zorgen dat we straks na 6 april of misschien wat later weer volle zaken hebben en omzet draaien. Daar gaat alles nu om; elkaar helpen, overleven en klaar zijn als we straks weer open mogen.’’