Podcast
Koopkrachtcrisis: FNV-voorzitter Elzinga blijft vinden dat overheid maximumprijzen moet gaan bepalen
De prijzenwet invoeren om de koopkrachtcrisis tegen te gaan. Snel. Het kabinet kan dan een maximumprijs bepalen voor bijvoorbeeld boodschappen en energie. Het idee is van FNV. Economen, hoogleraren, ondernemersorganisaties zien het niet zitten. En vanuit politiek Den Haag blijft het stil.
,,Het gaat kennelijk niet vanzelf. Er zijn van die markten, daar werken vraag en aanbod niet, omdat het monopolies zijn of oligopolies die de prijs bepalen. Er is geen goede vraag- en aanbodwerking als je ziet dat er zulke hoge winsten gemaakt worden. En de consumenten hebben geen keuze, die moeten gewoon afnemen tegen een prijs die wordt aangeboden. Juist voor dit soort noodsituaties hebben we de prijzenwet."
In De Ondernemer-podcast - hierboven te beluisteren -motiveert FNV-voorzitter Tuur Elzinga zijn voorkeur voor de prijzenwet verder; een plan dat ook is ontstaan door de uitslag van het FNV-onderzoek naar 'de scheve welvaartverdeling'. Daarin kwam onder meer naar voren dat 80 procent van de ondervraagden voor het zwaarder belasten van grote bedrijven is. Ook daar reageert Elzinga in de podcast op
Lees ook: Koopkrachtcrisis: FNV-voorzitter wil dat Den Haag 'prijzenwet' gaat inzetten
Elzinga pleit dus voor het inzetten van de prijzenwet uit 1961, waarmee het kabinet een maximumprijs zou kunnen invoeren voor boodschappen of energie. Dat bedrijven dan omzet moeten inleveren, vindt hij niet onredelijk. ,,Wat we nu zien is dat door de inflatie de burgers verarmen, terwijl bedrijven recordwinsten maken. Er is geld zat, maar dat zit allemaal bij bedrijven."
Consumentenpsycholoog Patrick Wessels legt uit: Prijsstijging communiceren naar je klanten: hoe doe je dat?
'Prijzenwet kun je niet breed voor alle producten toepassen'
Reacties op zijn prijzenwet-advies zijn er genoeg, maar (nog) niet vanuit politiek Den Haag. Onder meer economen, hoogleraren en ondernemersorganisaties hebben het nodige aan te merken. Emeritus hoogleraar Sylvester Eijffinger stelde eerder al in dit artikel het terecht te vinden als de overheid ingrijpt, maar vindt de prijzenwet het verkeerde instrument. Eijffinger ziet vooral praktische en technische bezwaren bij de prijzenwet. ,,Om een maximum te kunnen vaststellen moet je heel veel van een product weten. Wat is bijvoorbeeld de basisprijs van een product? Maar ook in de uitvoering voorzie ik problemen. Wie gaat de wet handhaven? Gaan we weer boa's inzetten?".
Die bezwaren, die snapt Elzinga, zegt hij in de podcast. ,,Technisch is het best ingewikkeld. De samenleving is complexer dan toen de wet er in 1961 kwam. Je kunt het niet breed voor alle producten toepassen, dat lijkt mij ondoenlijk. Maar als bepaalde producten en diensten zijn die extreem bijdragen aan inflatie, zoals de energieprijs, dan is de prijzenwet daar specifiek wel degelijk voor toe te passen."
FNV-voorzitter Tuur Elzinga. Foto: ANP.
Lees ook: FNV: 80 procent bevolking is voor zwaarder belasten grote bedrijven
In de podcast reageert Elzinga onder meer ook op recente uitspraken van ministers om vanwege de hoge energieprijzen de lonen te verhogen, het 'bedrijfsleven-als-pinautomaat'-gevoel van ONL-voorman Hans Biesheuvel, de oprichting van een 'economisch OMT' dat econoom Cor Molenaar voorstelt en als het om loonsverhoging en meer winstbelasting gaat, wat dan de rol van het MKB is.
'Wie zijn nou de mensen die het geld verdienen, ook bij mkb-bedrijven, dat zijn toch de medewerkers'
,,Mensen die het geld verdienen moeten daar een goede boterham van kunnen eten. En wie zijn nou de mensen die het geld verdienen, ook bij mkb-bedrijven, dat zijn toch de medewerkers. En in veel gevallen is misschien de baas van het mkb-bedrijf meewerkend voorman- of vrouw, maar de mensen die het werk doen moeten daar een fatsoenlijke boterham van kunnen eten. En ook bij heel veel mkb-bedrijven gaat het gelukkig hartstikke goed. Natuurlijk zijn er ook verschillen, zijn er mkb-bedrijven waar het minder goed gaat, alle begrip voor, maar als het goed gaat bij een bedrijf, dan moeten de mensen die het bedrijfsresultaat bij elkaar hebben gewerkt daarvan meeprofiteren," vertelt Elzinga in de podcast.
Lees ook: Werkvereniging over koopkrachtcrisis: ‘Compenseer zzp'ers net zo als werknemers in vaste dienst’
En 'Den Haag' is op vakantie
Koopkrachtcrisis, inflatie en 'niemand geeft thuis in Den Haag', schreef INretail-directeur Jan Meerman eerder al in zijn blog op onze website. Dat heeft ook Tuur Elzinga ervaren. Geen inhoudelijke reactie nog, op de prijzenwet. 'Op vakantie', is ook zijn bondige verklaring, in de podcast. Maar de koopkrachtcrisis, die ís er.
Tuur Elzinga reageert op ramingen CPB
De CPB-ramingen van vrijdagochtend laten volgens Elzinga zien wat iedereen eigenlijk al wist: we zitten midden in een catastrofale koopkrachtcrisis. Steeds meer huishoudens houden aan het eind van hun geld een flink stuk maand over. ,,De armoede, met name onder kinderen, neemt dit en ook volgend jaar hard toe. Dat is absoluut ongepast en onnodig! Want we zijn en blijven een rijk land. Het probleem is de verdeling.''
Elzinga: ,,De overheidsfinanciën zijn prima, de winstgevendheid van het bedrijfsleven is meer dan prima, alleen de huishoudens verarmen. De economie valt daardoor wel degelijk terug. Dat is dus de schuld van het bedrijfsleven die hun winstgevendheid weigert te delen met de mensen die daarvoor keihard hebben gewerkt.''
Er kan daarom volgens de FNV-voorzitter geen dag langer worden gewacht met een hele grote loongolf. ,,Wij gaan daarvoor knokken! In de bedrijven, maar ook in de publieke sectoren zoals onder andere de zorg en het onderwijs. Daarnaast moet er een hele forse verhoging komen van het wettelijk minimumloon naar minimaal 14 euro met een meestijgende AOW en uitkeringen. Ook de politiek moet aan knoppen draaien om de energiekosten binnen de perken te houden.''
