Tonnen aan belasting betaalde Rob Baan, directeur van innovatieve tuinbouwbedrijf Koppert Cress, sinds 2017 omdat hij zijn werknemers gratis een gezonde lunch voorschotelde. Geen patat, broodjes kroket en ‘kadaverstaven’ meer in de kantine, maar gratis gezonde groenten tussen de middag in een nieuw ‘restaurant’ bij Koppert Cress in Monster.
Baan kreeg nul op het rekest bij de rechtbank en bij het gerechtshof, maar de Hoge Raad stelde hem in 2024 toch in het gelijk. ,,De advocaat-generaal deed zijn pleidooi in 2023 en pleitte vrijspraak”, blikt Baan terug op AD.nl. ,,De Hoge Raad heeft dat ook zo gedaan, maar in die periode was de wet al aangepast. Heeft hij nou wel of niet naar de nieuwe wet gekeken? Dat is nu de grote vraag.”
De belasting die Baan in de jaren 2017 tot en met 2019 betaalde over de gratis lunches was onterecht, aldus de Hoge Raad. Over de coronajaren 2020 en 2021 betaalde Baan geen belasting over de gratis lunch, maar in 2022 is de wet dus veranderd. En is Baan weer terug bij af.
De wet veranderd? Hoe zit dat precies?
Onder de wetgeving tot 2022 kon de gezonde lunch volgens de Hoge Raad belastingvrij, legt Jongbloed fiscaal juristen, een onafhankelijk nichekantoor, over deze kwestie uit op de eigen website. ‘De wetgeving is 1 januari 2022 aangepast. Vanaf dat moment zijn alleen verplichte arbo-voorzieningen uit de Arbowet gericht vrijgesteld, zoals een veiligheidshelm of ergonomische werkplek. Gezonde maaltijden vallen hier niet meer onder. Er is wel een belastingvrije drempel, maar daar zitten werkgevers al snel boven, waardoor de gezonde lunch dus belast wordt met een eindheffing’.
Dat geldt ook voor Rob Baan. ,,Maar deze wetsverandering is nog niet getoetst bij de rechter”, benadrukt Baan.
En nu?
,,Ik ga weer naar de rechter en hoop dat het nu minder lang duurt dan acht jaar”, zegt Baan. ,,Want dit is gewoon niet goed.”
Waarom vindt u die gezonde lunch zo belangrijk?
,,Gezondheid is een belangrijke weeffout in de systemen van de Belastingdienst. Die houdt daar gewoon geen rekening mee. Ik werk al heel lang in de groenten en gezonde producten en groente eten wordt door iedereen enorm onderschat. Volgens de World Health Organisation (wereldgezondheidsorganisatie, red.) moet je minimaal 350 gram groenten per dag eten. In Nederland hebben we met maar 167 gram groente per dag de laagste consumptie van Europa.”
Hoe komt dat?
,,Als ik in onze voormalige kantine keek, zag ik veel troep: roze koeken, ‘kadaverstaven’, noem maar op. Dat is niet goed, dat hoor je gewoon niet te eten. Maar als je die 350 gram gram groente per dag wilt halen, moet je ‘s avonds een hele bloemkool op knagen. Daar word je stikchagrijnig van, dat doet niemand. Toen ben ik daar met mensen over gaan praten om te kijken hoe dat beter kon.”
Groente eten tijdens de lunch dus?
,,Inderdaad. Maar dan wel gratis, anders kiezen mensen nog steeds voor die ‘kadaverstaven’. Het bleek een groot succes. Nu eten ze een lekkere salade niçoise met een ansjovisje en een zacht eitje, dat soort dingen. Iedereen is er nu aan gewend en we delen de recepten, zodat mensen die thuis ook kunnen gebruiken. We hebben een heel andere cultuur gekregen.”
Dat is ook wat de politiek wil toch?
,,Precies! Dit sluit aan bij wat politieke partijen zeggen. Iedereen vindt dit een goed idee: artsen, de arbodienst, Sociale Zaken, noem maar op. Alleen de Belastingdienst niet. Gebaseerd op een wet uit 1964 is het inkomen als je je personeel een gratis lunch geeft. En als ik nou op een normale manier belast word met 9 of 21 procent btw dan vind ik dat prima. Maar ik moest 80 procent heffing betalen. Dat is een boete, een straf, onterecht! En dan maak je ruzie met me, want ik doe het goede. Dat zegt de WHO, dat zeggen artsen, verzekeraars, de politiek. Behalve de Belastingdienst. Hoe kunnen we nou twintig jaar achterlopen bij de werkelijkheid.”
Maar uiteindelijk heeft u na acht jaar de zaak gewonnen?
,,Ja, dat klopt. Ik heb het geld overigens nog niet terug. En omdat de wet in 2022 is veranderd heb ik ook alweer nieuwe belastingaanslagen gekregen van 160.000 euro. Maar ik laat het er niet bij zitten, we stappen weer naar de rechter. Om de nieuwe wet te checken of die wel klopt met wat de advocaat-generaal van de Hoge Raad heeft gezegd. En of de overheid dit wel echt wil. Deze wetsverandering is er heel sneaky doorheen gehaald. Gezond voedsel is er gewoon uit geschreven.”
Moet u zich ook niet tot de politiek wenden?
,,Ja, dat is de tweede stap die we gaan zetten. Ik ben nu met politieke partijen bezig die een initiatiefvoorstel gaan maken. Want dit is preventie: de grotere boodschap is dat we meer groente moeten eten. Met een gezonde lunch overdag heb je je groente voor een groot deel al binnen. Dan eet je de zware maaltijd overdag en eet je er ‘s avonds wat kleins bij: het mediterraan dieet. ‘s Middags warm en gezond eten met veel groenten en ‘s avonds een paar kleine dingen. Dat is veel gezonder. Wij moeten onze lunchcultuur veranderen. Het zit nu gewoon niet goed in elkaar. Maar het gezond verstand gaat een keertje overwinnen. De Troonrede klopt niet met de ambities van de Belastingdienst.”
