Ik heb een paard waar ik in mijn vrije tijd op rijd. Elk foutje dat ik in mijn houding, in mijn zit of in mijn handen maak, krijg ik onmiddellijk terug. Als ik daar niet van leer, blijf ik continu dezelfde dingen tegenkomen. Op het werk is dat niet anders. Als je niet stilstaat bij wat er goed en minder goed gaat, kun je niet groeien. Je blijft dan altijd hetzelfde doen en bereikt hetzelfde resultaat. Dat is eeuwig zonde.
Toch geven veel mensen niet graag toe dat ze fouten maken. Dat zag ik ook in een eerdere rol, waarbij ik veel samenwerkte met de overheid. Bij de overheid mogen bijna geen fouten gemaakt worden, want de publieke opinie en de media duiken daar direct bovenop. Natuurlijk werden er wel fouten gemaakt. Iedereen maakt immers weleens een fout. Deze werkwijze creëert echter een cultuur waarin niemand die fouten durft toe te geven of toe te geven dat ze iets niet weten.
Lees ook: Doen je werknemers maar wat met AI of heb je een duidelijke visie? ‘Zonder richting blijft AI een losse tool’
Kans om te groeien
Als mensen niet durven toe te geven dat ze een fout hebben gemaakt, of als je hun werk steeds zelf blijft doen omdat je denkt het sneller of beter te doen, ontneem je ze de kans om te groeien. Het risico is bovendien dat mensen dingen gaan verstoppen. Terwijl ik liever heb dat je er open en eerlijk over bent. Dan kunnen we ermee aan de slag gaan.
Het is mij ook overkomen. Collega’s kampten met een complexe klantuitdaging. Vanuit haast mengde ik me er te snel in om tot een oplossing te komen. Goed bedoeld, maar een leiderschapsfout die ik al snel realiseerde. Het effect was dat het team automatisch naar mij keek voor antwoorden. Ik stapte daarmee over mijn collega heen en ontnam diegene de kans om zelf tot een oplossing te komen en te groeien. Dat moet je nooit willen als leidinggevende. Het leverde uiteindelijk een open gesprek op en gaf me inzichten over waar de grens ligt: je moet mensen zelf leren koken, niet voor ze bereiden.
Fuck-up-avonden
Fouten vieren klinkt natuurlijk een beetje als een show. Maar het werkt wel. Er zijn zelfs bedrijven met complete ‘fuck-up evenings’. Daar vieren ze samen hun fouten, letterlijk met een drankje erbij. Ze lachen om wat er misging. Daar zijn we bij Strict nog niet. Maar ik bejubel wel echte durf en creativiteit, ook als dat niet goed uitpakt. Als het misgaat, zeg ik: wat goed dat je het hebt geprobeerd. Jammer dat het niet is gelukt. Maar wat fijn dat je het durfde te proberen.
Dat is enorm belangrijk voor innovatie. In ons bedrijf mag iedereen die een idee heeft dat aansluit op de business of op een strategisch doel, dat inbrengen. Vaak gaan we daar ook mee aan de slag. Maar meer dan de helft van die innovatieve dingen valt af. Is dat erg? Nee. Want in die ruimte om te experimenteren ontstaan juist de beste oplossingen.
Geef aandacht aan fouten
Zo deden we ooit mee aan een tender waarbij we ervan overtuigd waren de beste match te zijn. Zodanig dat we collega’s al voor het project hadden gereserveerd. Wat bleek? We waren niet eens derde geworden. Een pijnlijke overschatting die ons tegelijkertijd deed realiseren dat concurrenten en niche-partijen, die zich scherper profileren in de markt. Een les die ertoe heeft geleid dat we onze proposities verder hebben aangescherpt.
Leren doe je ook door het actief op te zoeken. Deze filosofie pas ik ook toe op mijzelf. Als ik gesprekken heb met collega’s, stel ik regelmatig de vraag wat beter kan, ook met betrekking tot mijzelf. Wat ging goed, wat kon beter? Want als ik niet bereid ben om mijn eigen fouten onder ogen te zien, waarom zouden mijn collega’s dat dan wel doen? Alleen door er actief aandacht aan te geven, halen we het fouten maken uit de taboesfeer.
Investeer in fouten
Als je mensen niet die vrijheid geeft, blijven ze hetzelfde doen. Ze durven niet te proberen. Ze verstoppen fouten in plaats van ervan te leren en missen daardoor waanzinnige kansen om beter te worden.
Fouten vieren is geen show. Het betekent investeren in veiligheid, relaties en groei. En ja, het betekent dat dingen soms fout gaan. Maar dat is het begin van iets moois.
Lees ook: Laat je bedrijf eens een maand zonder jou draaien: ‘Misschien ben je niet overwerkt, maar overbetrokken’