Net als een bakker spreekt de fabrikant van biocomposiet graag van 'deeg'. Na het kneden moet het een weekje rusten, maar daarna kan de kunststof in elke gewenste vorm worden geperst, demonstreert directielid Rolf Groot van NPSP. En dan blijft er een keihard materiaal over dat zijn vorm behoudt bij temperaturen van min 60 tot plus 180 graden Celsius. Daar komt nog een voordeel bij: NPSP maakt het bijna helemaal uit natuurlijke en oer-Hollandse grondstoffen als riet, vlas en hennep.
In het laboratorium van NPSP in de Amsterdamse haven is het voortdurend zoeken naar nieuwe recepten: natuurvezels worden vermalen en vermengd met kalk en hars. Na het mixen en kneden is het deeg klaar om uit te harden in een pers. ,,Onder hoge druk. Daarna zit er helemaal geen lucht meer in en krijgt het rottingsproces geen kans. Daarom is de dichtheid van dit materiaal zo hoog.''
Lees ook: West-Brabant is duurzame koploper in biobased economy
Na het persen lijkt het net plastic. Met één belangrijk verschil: hier is stukken minder aardolie aan te pas gekomen. Groot houdt een dienblad omhoog. Omdat er geen kleurstoffen in zijn verwerkt, zijn de rietsnippers duidelijk te zien.
Trots heeft NPSP zijn prototypes uitgestald. Even verderop staat een ANWB-paddenstoel, ook van biocomposiet. Daarnaast: een bankje voor in het park, een designstoel en een verkeersbord - niet van staal, maar nauwelijks minder hard. Voor een hockeystick bleek het materiaal vooralsnog te breekbaar.
Laadpaal
NPSP heeft ook al het frame en de kap gemaakt voor een elektrische scooter, net als de behuizing van een laadpaal voor elektrische auto's. NPSP overlegt met fabrikanten over het biologische alternatief. ,,Het voelt natuurlijk niet helemaal goed dat je voor de auto elektriciteit tapt vanuit een omhulzing die gebaseerd is op olie.''
Lees ook: Dit bedrijf levert brandstof van afval
Behalve schaarse grondstoffen besparen de biocomposieten veel energie, vooral vergeleken met de productie van staal en aluminium, maar ook ten opzichte van harde plastics uit aardolie. Volgens NPSP kan het milieuvoordeel tot een factor vijf oplopen. Dat is ook afhankelijk van de samenstelling van het biocomposiet. Wordt de kalk gewonnen bij de waterzuivering of uit kalkgroeves? En, komt ook de hars van biologische grondstoffen? Daar komt bij dat de plantaardige vezels steeds weer aangroeien en dan ook nog eens vlakbij huis, binnen Europa.
Grondstoffen
Met riet uit de Gooi- en Vechtstreek en kalk van Waternet kan NPSP de grondstoffen voor 70 procent uit de Amsterdamse regio halen. Op die manier probeert het bedrijf ook belangstelling te wekken bij overheden. Van hun eigen maaigoed uit de berm van de wegen die ze onderhouden, kunnen ze bijvoorbeeld de bordjes op hectometerpaaltjes laten maken.
Lees ook: Rotterdams bedrijf maakt producten van koffiedrab
Het is al jaren een ideaal waar wethouders en provinciebestuurders enthousiast van kunnen worden: afval overbodig maken door het te gebruiken voor nieuwe grondstoffen. Een circulaire economie heet dat dan, in jargon. En dat zonder ver transport en 'biobased', dus van natuurlijke herkomst.
Juist NPSP, in Haarlem gevestigd destijds, had binnen de Amsterdamse regio hoge verwachtingen gewekt. Ook toen hadden politici de mond vol van een nieuwe 'biobased' economie. NPSP maakte zelfs al nieuwe neuzen voor intercitytreinen van de NS, al waren die dan van glasvezel en niet van biocomposiet. In de nasleep van de crisis droogde de opdrachtenstroom op, terwijl NPSP al wel had geïnvesteerd in een eigen productiehal. Dat liep uit op een faillissement, waarna in 2014 een frisse start volgde.
Met zes man personeel is NPSP neergestreken in Prodock, de start-uploods van het Amsterdamse Havenbedrijf. Daar wordt nog vooral research gedaan. De productie is uitbesteed aan fabrikanten van kunststoffen die het verder niet uitmaakt of ze glasvezel verwerken of biocomposiet. NPSP kiest voor de weg der geleidelijkheid door prototypes te ontwerpen die langzaam in serie worden geproduceerd.
Pionieren
Het is pionieren. NPSP moet het hebben van overheidsorganisaties die optreden als 'launching customer'. Provincies, gemeenten en natuurbeheerders voelen de verantwoordelijkheid om minder energie en grondstoffen te gebruiken. ,,Je hebt een overheid nodig die een maatschappelijk probleem wil oplossen. Anders kom je er niet.''
Ondernemer Groot merkt een duidelijk verschil met de jaren voor de crisis. Sinds het klimaat-akkoord van Parijs is de noodzaak van duurzaam geproduceerde kunststoffen zonneklaar. Met onder meer Rotterdam, Utrecht, Almere en Haarlemmermeer heeft Amsterdam zich ten doel gesteld om in 2050 een circulaire stad te zijn.
,,Klanten práten niet meer alleen over biobased kunststoffen. Ze willen hun eigen reststromen terugzien in nieuwe producten.''
