Bijna had Nederland massaal ‘Cheq’s of ‘Kaching!’s verstuurd. ,,Betaalde iemand terug dan zou het kassageluidje 'Ka-ching' klinken!” lacht Freek de Steenwinkel, directeur Tikkie.
Uiteindelijk won Tikkie, de naam resoneerde het best bij de Amsterdamse studenten die ABN Amro als proefkonijnen gebruikte. ,,Tikkie klinkt vriendelijk, het moet behalve handig fun zijn.”
Lees ook: Tips: gebruik Whatsapp op een zakelijke manier
De anekdote is typerend voor de prettig losse totstandkoming van Nederlands succesvolste betaalapp van de laatste jaren. Met een klein team van zes mensen stampte de bank Tikkie medio 2016 in honderd dagen uit de grond. Alle vijf kandidaat-namen komen van bankmedewerkers en studenten van de UvA, die de app in een universiteitscafé in Amsterdam-Oost testten.
IBAN
Twee trends liggen aan Tikkie’s geboorte ten grondslag, vertellen De Steenwinkel en Roland Booijen, directeur apps & digitale innovatie bij ABN Amro. Eén: steeds minder mensen dragen nog contant geld op zak. Twee: niemand die sinds de komst van IBAN het eigen bankrekeningnummer nog kent, laat staan de uit achttien cijfers en letters bestaande nummers van vrienden.
,,We zochten een manier om mensen gemakkelijk onderling betalingen te laten doen", zegt Booijen. ,,Voor de vrijdagmiddagborrel, een etentje of een gezamenlijk cadeau.”
Lees ook: Talentvolle 21-jarige onderneemster scoort met slimme app voor festivalmuntjes
Onderzoek toont aan dat een grote ergernis opgelost kan worden. ,,Ruim de helft van wie een rekening op de traditionele manier voorschiet, wacht twee weken tot een maand op zijn geld.” Dat is geen onwil. ,,Mensen willen best betalen maar vinden het IBAN-nummer zo’n gedoe en vergeten het vervolgens.”
Vrienden achter de vodden zitten
Tikkie helpt dat probleem de wereld uit. Met de mobiele app kan iedereen direct een betaalverzoekje via WhatsApp naar zijn vrienden sturen. De ontvanger klikt op de link en kan het bedrag via iDEAL en zijn eigen mobiele bankapp direct overmaken.
Degene die voorschiet krijgt bericht en weet exact wie heeft betaald. ,,Wij regelen het zo dat jij niet langer vier of meer vrienden achter de vodden moet zitten", zegt Booijen.
En bijzonder slim: Tikkie werkt met alle banken, bankieren bij ABN Amro is niet nodig. ,,Dat onze app voor iedereen open moest zijn was het uitgangspunt”, zegt De Steenwinkel. ,,Als slechts onze eigen klanten Tikkie kunnen gebruiken, gaat het niet werken. Dan is betalen niet gemakkelijk meer.”
De app gaat eind juni 2016 ‘live’. Tijdens de gehele testperiode spelen studenten een belangrijke rol. ,,Studenten hebben weinig geld en veel belang het terug te krijgen,” zegt De Steenwinkel. ,,Ze zijn verder vaak bij elkaar of in de horeca. Plus ze proberen graag nieuwe dingen uit.”
Mond tot mond reclame
De vraag was uiteraard: gaat Tikkie lopen? Budget voor marketing is er niet, de nieuwe app moet het hebben van het netwerkeffect. In gewoon Nederlands: mond-tot-mondreclame. De potentie was voor ABN duidelijk: elk verstuurd Tikkie eindigt bij gemiddeld vijf tot tien personen.
De zomermaanden verlopen rustig, maar na enkele maanden beginnen de grafieken omhoog te schieten, merkt het Tikkie-team, dat gevestigd is op de bovenste verdieping van het statige Hirsch-gebouw op het Amsterdamse Leidseplein.
De rest is geschiedenis: uiteindelijk eindigt het jaar 2016 met 200.000 downloads, dubbel zoveel als het interne doel. De groei verloopt via de bekende hockeystick-grafiek, lacht Booijen. ,,Een vlakke groeilijn in het begin en dan steil de hoogte in.”
In augustus 2017, ruim een jaar na lancering, slecht Tikkie de miljoen downloads, eind december de 2 miljoen. Ergens komende maand tikt de app de 3 miljoen gebruikers aan. Wekelijks worden er gemiddeld een half miljoen betaalverzoekjes afgewikkeld. In de week rond Koningsdag vestigde Tikkie met 650.000 betaalverzoeken een nieuw record.
Lees ook: Ali Niknam: ‘Ik steek zo nodig alles wat ik heb in Bunq’
Simpel en fun
Wat maakt Tikkie zo succesvol? De app is niet de eerste waarmee betaalverzoeken per WhatsApp kunnen worden gedeeld. De Steenwinkel en Booijen verklaren het succes door de 'ultieme simpelheid' en de werking met álle banken.
Ook de fun-factor speelt mee. Gebruikers kunnen een Gifje maken – een kort repeterend bedankvideootje - dat vrienden te zien krijgen als ze een Tikkie hebben betaald. ,,Dagelijks worden er 10.000 nieuwe gifjes geüpload.”
En Tikkie lost uiteraard het probleem op dat ABN wilde aanpakken: ,,80 procent van de ontvangers betaalt een Tikkie binnen een dag.”
Al met al is Tikkie het zoveelste voorbeeld van een dienst die niet de eerste is, maar wél het meest gebruiksvriendelijk. Net als Apple – toevallig ABN’s buurman in het Hirschgebouw – zo vaak deed.
Handige functies
Het komende jaar hoopt ABN Amro Tikkie uit te breiden met meer handige functies. Daarbij zeggen De Steenwinkel en Booijen goed te luisteren naar de wensen van gebruikers. ,,Belangrijke voorwaarden zijn wel dat Tikkie eenvoudig moet blijven en een idee haalbaar is.”
Momenteel overweegt het Tikkie-team om ontvangers van een Tikkie zelf een bedrag te laten invullen en dat te betalen. ,,Zoiets zou een logische functie zijn.” Hetzelfde geldt voor automatisch splitsen van de rekening zodat gebruikers niet zelf meer bedragen hoeven uit te rekenen. ,,Daar kijken we naar.”
Complicerende factor is dat Tikkie samenwerkt met WhatsApp en iDEAL, maar geen toegang daartoe heeft. ABN kent enkel het aantal personen waarnaar een Tikkie wordt gestuurd, niet hun identiteit. ,,Wij kunnen WhatsApp niet in," zegt Booijen. ,,Vandaar dat wij gebruikers van Tikkie niet kunnen laten weten wie nog moet betalen. We blijven naar creatieve mogelijkheden daarvoor zoeken.”
Nieuwe betaalrichtlijn
Wellicht dat de nieuwe betaalrichtlijn van de Europese Unie die dit jaar van kracht wordt, soelaas biedt. Die 'Payment Service Directive 2' maakt mogelijk dat niet enkel banken, maar ook andere partijen over financiële informatie kunnen beschikken, mits gebruikers toestemming geven.
,,Misschien levert dat een sneller alternatief voor iDEAL op," aldus De Steenwinkel. ,,De ontwikkeling door WhatsApp van een zakelijke toepassing houden we ook in de gaten.”
Door het succes is Tikkie niet langer een projectje erbij voor ABN Amro. De bank zet alle kaarten op de betaalapp en ziet ook voor bedrijven grote mogelijkheden.
Vrijwel tegelijk stapte ABN uit Payconiq, de gezamenlijke app van ING, Rabobank en enkele Belgische banken voor betaling in webshops, winkels en aan elkaar. ,,Mee blijven doen is onlogisch, we kunnen onze middelen maar één keer uitgeven.”
Dikke van Dale
Resteert momenteel één wens voor de Tikkie-bedenkers, naast verdere groei uiteraard. Nu op steeds meer terrassen de zin ‘Stuur even een Tikkie!’ klinkt, hopen Booijen en De Steenwinkel de Dikke van Dale te halen. ,,Opname van Tikkie zou het ultieme succes zijn.”