Liefst 14 procent van de ondernemers in Nederland twijfelt aan het voortzetten van de onderneming, zo blijkt uit onderzoek van de Kamer van Koophandel. Maar in Amsterdam ligt dat percentage veel hoger. Dat blijkt uit de Amsterdam City Index, de jaarlijkse peiling van de ondernemersvereniging Amsterdam City over het ondernemersklimaat in de hoofdstad, maar ook uit de sfeer in de stad. Daar twijfelt 40 procent van de lokale ondernemers of ze er de brui aan gaan geven. ,,Amsterdam is harder getroffen dan derest van Nederland, dat wordt zo langzaam maar zeker duidelijk,”zegt Pim Evers, voorzitter van de lokale afdeling van KoninklijkeHoreca Nederland en zelf eigenaar van achttien horecagelegenheden.
,,Je begrijpt dat we een helse tijdachter de rug hebben als ondernemers door corona en alle maatregelen.Ondernemers hebben eigenlijk voor een aanzienlijk deel de crisis gefinancierd en er zelf allesaan gedaan om hun bedrijf open te houden. Ze konden leveranciers enpersoneel deels blijven betalen door overheidssteun en uitstel vanbetalingen zoals van de huur, maar ze zijn nu overgeleverd aanschuldeisers als ze zakelijk willen overleven. Daarbij komt inAmsterdam dat de lokale overheid niet snapt dat niet alleen debewoners de stad maken, maar ook de ondernemers,” licht Evers toe.
Stad staat op een kruispunt
,,Het probleem gaat eigenlijk van breed naar smal. Amsterdam heeft tijdens de lockdowns kunnen zien hoe belangrijk ondernemers zijn voor de stad. Toen alles dicht was werd het eerlijk gezegd een bende in de stad. Men dacht dat het juist minder rotzooi zou zijn, maar dat bleek niet zo te zijn. De schimmigheid nam toe. Ondernemers, en met name de horeca en detailhandel, zorgen voor een leefbare stad. Dat het toch een bende werd, is een brevet van onvermogen van de gemeente Amsterdam.”
Wat Evers betreft, staat de stad op eenkruispunt: ondernemers moeten een plek krijgen in het beleid vanAmsterdam, anders gaat het fout. ,,Het gevaar is dichtgetimmerderamen, omdat winkeliers het niet meer trekken. En dat is eenkantelpunt. Als winkels vertrekken en publiek niet meer komt, is hetook niet meer rendabel om terrassen uit te zetten. Dan sterft hetleven in de stad.”
Nieuwe lockdowns fataal
Ook op ondernemingsniveau zit er weiniglucht in de band. Het is niet voor niets dat sommige ondernemers zelfs hun huis verkopen om de onderneming te redden, zoals de Amsterdamse Laura Vreugdenhil, die net voor de lockdowns The Clubsandwich Company oprichtte en in de problemen raakte. Haar startup was nog niet zo veel waard dat ze erop kon lenen. ,,Dat valt voor de meeste horeca vaak nog wel mee. Daarzit nog waarde in de zaak, zoals het recht om de zaak op die plek uitte baten. Dat is soms 50 duizend euro waard, maar soms ook wel tweeton. Daar valt nog wel wat op te lenen. Tegelijk is dat een valkuilom jezelf in de schulden te steken. Twee jaar corona kun je misschiennog wel lenen, maar wat als er weer een lockdown komt? Zo gaan deondernemers wel schuld opbouwen.”
Evers is niet optimistisch. ,,De kansis er dat we afstevenen op iets vreselijks. Iedere ondernemer hooptdat het kabinet zegt dat er nooit meer een lockdown komt, maartegelijk zien we geen investeringen in het uitbreiden van de zorg.Dan weet je wel dat je risico loopt.”
Banken en schuldeisers zijn daarbij zeer welwillend geweest. Die snappen ook wel dat het in hun belang is zaken overeind te houden
Op de korte termijn ziet Evers wel eenoplossing voor de huidige problemen voor de ondernemers: geduld.,,Schuldeisers als de Belastingdienst, huurbazen en leveranciersmoeten hun uitstaande schulden spreiden over meer jaren.Horecaondernemers moeten eerst weer wat geld verdienen voor zedubbele huur kunnen betalen om achterstanden weg te werken.”
Tegelijk moet volgens de KHN-bestuurder de lokale overheid werken aan een beterebezoekerseconomie. ,,De vorige coalitie wilde niet meer investeren inpromotie van de stad om het toerisme beter te kunnen reguleren. Maarwat je dan krijgt is dat je de boodschap niet meer stuurt en mensenkomen op hun referentiekader: red light district en tulpen. Terwijlwe inzetten op high end bezoekers. Dat wringt. Tegelijk moeten weiedere toerist welkom heten. De budgettoerist van nu heeft straks watmeer te besteden en moet dan Amsterdam kennen als een welkome stad.”
Lees ook: Laura zet eigen huis te koop om haar horecazaak te redden
De dromen van 2019 terugvinden
Zelf heeft Evers met zijn zaken de crisis behoorlijk weten te overleven. ,,Natuurlijk zijn we de dans niet ontsprongen. Financieel staan we er slecht voor en hebben we kunnen overleven door te lenen op de ene zaak om zo een andere zaak overeind te houden. Banken en schuldeisers zijn daarbij zeer welwillend geweest. Die snappen ook wel dat het in hun belang is zaken overeind te houden."
,,Maar ook op menselijk gebied hebben we klappen gehad. De zaken die we runnen zijn echt een soort families. Daar hebben we mensen uit moeten laten gaan omdat dat financieel noodzakelijk was. Dat heeft heel veel pijn gedaan. Dat we nu weer mogen, geeft een enorme boost. Maar straks gaat de zon weer schijnen en dan komt de volgende klap. Gebrek aan personeel. Dan kunnen we geld verdienen met de terrassen, hebben we de mensen niet.”
Toch houdt Evers de moed erin. ,,Er gebeuren ook mooie dingen. We hebben de Powerzone Bowling overgenomen op de eerste dag van corona. Dat was echt de Powerzone: blauwe led-verlichting, harde sfeer. Daar hebben we de Aloha Bowling van gemaakt. Daar kan ik echt van genieten. En het gaat wel goed komen. Mensen hebben behoefte aan sociaal contact. Het is aan ons ondernemers om weer de dromen te hervinden die we in 2019 hadden.”
Lees ook: MKB-Nederland na KVK-onderzoek: 'Tot 400.000 ondernemers twijfelen over doorgaan met bedrijf'