Ondernemers zien bestellingen zonnepanelen met 90 procent dalen: ‘Personeel gehalveerd’

Na twee jaren waarin het niet op kon, beleven installateurs nu gitzwarte tijden. Consumenten zien van de aankoop af sinds afgelopen zomer energiebedrijf Vandebron als eerste terugleverkosten ging rekenen voor zonnestroom. ,,De afgelopen twee maanden hebben we ons personeelsbestand van zestig mensen noodgedwongen moeten halveren.”

,,Waar we vorig jaar ruim vijftig aanvragen per dag kregen, krijgen we er nu vier en dan moeten we er heel hard aan trekken om die binnen te halen’’, zegt directeur Guyneau de Zeeuw van installatiebedrijf Sunleaves met vestigingen in Spijkenisse, Veghel en Sittard tegen het AD.

Iedere installateur meldt fors minder orders. ,,Het is de optelsom die mensen onzeker maakt. Wanneer wordt de salderingsregeling afgeschaft? Hoe zit het met de terugleverkosten? Kan het elektriciteitsnet wel aan? Mensen wachten af’’, zegt directeur Milan van der Meulen van zonnestroombedrijf Soly. ,,De overheid moet duidelijk zijn en perspectief schetsen.’’

Scherpe daling prijs zonnepanelen

Voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland vindt dat er snel duidelijkheid moet komen over de salderingsregeling: ,,De discussie duurt al veel te lang en brengt onzekerheid met zich mee. Consumenten stellen nu totaal onnodig de aanschaf van zonnepanelen uit. Dat helpt ons niet de klimaatdoelen te behalen.’’

Lichtpuntje: de consument die wél besluit om zonnepanelen te laten installeren is nu veel minder duur uit dan vorig jaar. Bedrijven rekenen vergeleken met vorig jaar zomer 10 tot 25 procent minder voor een installatie. Dat is vooral het gevolg van een scherpe daling van de prijs van de panelen.

Lees ook: Onderzoek: eigenaar zonnepanelen jaarlijks duurder uit

,,Wij vragen nu zo’n 4300 euro voor een set van acht panelen inclusief installatie uiteraard. Op de piek zat dat rond de 4800 euro. Daarmee hebben we ons nog ‘ingehouden’ vergeleken met andere partijen”, zegt Frank Breukelmans van Zonneplan. Sommige bedrijfjes die vorig jaar de orders niet aankonden, gooiden weleens duizenden euro’s op de reguliere prijs en nóg hapten klanten toe.

De Zeeuw: ,,Een gemiddeld setje zonnepanelen is nu zo’n 4400 euro, dat was rond augustus vorig jaar 6000 euro. Wie toen kocht, was het duurst uit.’’ Dat was ook in de tijd dat je soms wel negen maanden moest wachten totdat de panelen geïnstalleerd werden. Nu kan ieder bedrijf binnen een paar weken de klus uitvoeren.

In zeven jaar terugverdiend

De Zeeuw : ,,Onze adviseurs die bij mensen aan de keukentafel komen, moeten steeds vragen beantwoorden over het negatieve nieuws rond zonnepanelen. Krantenkoppen als ‘Eigenaar zonnepanelen 270 euro duurder uit’ worden verkeerd gelezen. Mensen denken: ze gaan me geld kósten. Terwijl het eigenlijk zo is dat je bijvoorbeeld niet meer 1400 maar 1100 euro voordeel per jaar hebt. Als je gaat rekenen dan verdien je de zonnepaneleninstallatie nog steeds in zeven jaar terug.’’Het bericht afgelopen zomer dat energiebedrijf Vandebron geld ging vragen voor het terugleveren van zonnestroom, wakkerde de onzekerheid bij consumenten aan. Dat werd versterkt toen bleek dat andere energiebedrijven op slinkse wijze hetzelfde deden.

Lees ook: Energiecrisis zorgt voor veel meer zonnepanelen op daken

Die terugleverkosten waren niet het enige dat de twijfel voedde. Energiebedrijven verlaagden vorig jaar de vergoeding voor het overschot aan groene stroom drastisch; tegenwoordig wordt er nog maar een paar cent voor betaald.

Ook kregen steeds meer mensen last van omvormers - het apparaat dat van de gelijkstroom van de zonnepanelen wisselstroom voor de meterkast maakt - die uitvielen op de zonnigste uren omdat het elektriciteitsnet de teruglevering van groene stroom niet aankon. En dan gaat ook de salderingsregeling vanaf 2025 er langzaam maar zeker aan, waardoor je de hoge opbrengst niet meer weg kunt strepen tegen het elektriciteitsverbruik in de donkere maanden.

Betalen die panelen zich nog wel terug? En hoe lang duurt dat dan? Het antwoord is ja, ze leveren geld op maar het keerpunt ligt niet meer op drie jaar zoals een paar jaar geleden. Reken nu op 6 tot 11 jaar bij een stroomprijs van 35 cent per kWh.

Dumpprijzen zonnepanelen

De ingezakte markt kan nu wel een flinke zwieper krijgen, doordat er een ongekende prijzenslag tussen de producenten van zonnepanelen woedt. De zogenoemde Big Five, de grootste zonnepanelenfabrikanten in China - Longi, Trina, JA Solar, Jinko en CSI Solar - doen er alles aan om hun wereldwijde marktaandeel van 70 procent te behouden door continu tankers vol zonnepanelen tegen dumpprijzen te verschepen. Concurrentie uit andere werelddelen moet zo gesmoord worden. Panelen zijn daardoor nu goedkoper dan ooit.

Mededirecteur Okko Uitenbroek van Sunleaves: ,,De verwachting is ook dat de dragende constructie op het dak goedkoper wordt. Die rails, profielen en dakhaken zijn nu per paneel duurder dan het paneel zelf. Sommige panelen kosten al minder dan 60 euro. En ook die paneelprijzen zullen nog wel dalen want er ligt in Europa nog voor 60 gigaWatt vermogen aan zonnepanelen opgestapeld in de havens. Daar kun je in Europa een jaar mee vooruit. Een zonnestroominstallatie kan nog wel 10 procent in prijs dalen.’’

Lees ook: Ondernemer Giancarlo (36) wil energiemarkt opschudden: ‘Nederland is al te laat’

Lagere prijzen betekent dat zonnestroom lucratiever wordt en dus meer werk voor de installateurs. Toch zijn Uitenbroek en De Zeeuw van niet gerust op de toekomst. ,,Onze omzet is van 1,3 miljoen per maand terug naar 300.000 euro. We hebben een behoorlijke buffer, maar deze crisis moet niet heel lang blijven duren. We draaien ondanks de ontslagen al drie maanden behoorlijk verlies.’’

‘Beunhazen’ vallen als eerst om

Ze gaan weer ouderwets de boer op met hun zonnepanelen. ,,We gaan in bijvoorbeeld in de gemeente Nissewaard folders huis-aan-huis verspreiden. We organiseren samen met de gemeente buurtavonden om uit te leggen en voor te rekenen hoe het nu écht zit.’’

Er is nog een voordeeltje voor de branche. De ‘cowboys’ worden uit de markt gedrukt door crisis. Vorig jaar was er nog goud te verdienen met de installatie van zonnepanelen. ,,Die bedrijfjes schoten vorig jaar als paddenstoelen uit de grond en konden vragen wat ze wilden, maar zien nu dat de consument weer de ruimte heeft om te vergelijken op zowel prijs als kwaliteit’’, zegt Frank Breukelmans van Zonneplan.

Volgens Techniek Nederland is het aantal zonnestroom-installateurs de afgelopen tien jaar toegenomen van 693 tot ruim 6500 bedrijven. De Zeeuw: ,,Je ziet heel veel bedrijven omvallen nu. Vooral de gelukszoekers die wilden profiteren. Loodgieters die dachten: ik ga in de zonnepanelen, daar zit meer geld in.’’

‘Beunhazen’ noemt Techniek Nederland ze. ,,De ene dag plaatsen ze dakkapellen en de volgende dag leggen ze zonnestroom-installaties aan, terwijl ze niet over de vereiste technische deskundigheid beschikken. Het ligt voor de hand dat dergelijke bedrijven zich als eerste weer terugtrekken uit de zonnepanelen-markt.’’