'Jamie Oliver en anderen sluiten Britse restaurants door Brexit'

Rustig ademhalen is er niet bij. Amper bijgekomen van haar desastreuze ontmoeting met de regeringsleiders van de EU27 –die vol ongeloof moesten vaststellen dat ze zonder concrete voorstellen naar Brussel was gekomen– kondigde Theresa May aan dat de uitgestelde stemming over haar plan in het Britse parlement nu in de derde week van januari gehouden zal worden. Een paar uur later kondigt oppositieleider Jeremy Corbyn een motie van wantrouwen tegen de regering aan, vrijwel direct gevolgd door steunbetuigingen uit May’s eigen partij door dezelfde mensen die haar vorige week nog probeerden af te zetten. Politiek als één groot spel met de bevolking als gedwongen toeschouwer.

Ongeloof in de rest van Europa, verbijstering onder anglofielen en ook de Britse man en vrouw in de straat is de moed in de schoenen gezakt. Bijna 80 procent van de bevolking is nu van mening dat de regering een puinhoop maakt van het Brexit-proces. En dat uiten ze niet alleen in peilingen, ze houden ook steeds meer de hand op de knip. Het consumentenvertrouwen is ingezakt en mensen stemmen met de voeten door minder te winkelen of uit eten te gaan.

Brexit-effecten werden al snel na het referendum zichtbaar maar het verschilt per sector hoe en wanneer. Voordat er formeel ook maar iets veranderd was in de relatie tussen het VK en de EU –het zou dan nog bijna een jaar duren voor het Verenigd Koninkrijk überhaupt officieel de uittredingsprocedure start– waren de eerste effecten al direct zichtbaar. Het Britse Pond verloor in één dag 15 procent van haar waarde ten opzichte van de euro en zal daar niet meer van herstellen. Door duurdere import en het afnemende consumentenvertrouwen voelen sommige sectoren al snel de pijn.

Bijna nergens is de impact zo groot als in de ‘casual dining’ sector, zeg maar restaurantketens boven fastfoodniveau (een maaltijd kost tussen de €10 en €20 per hoofd) maar onder het niveau waar je van tevoren moet reserveren. In een sector met flinterdunne marges zijn veel van hun geïmporteerde ingrediënten ineens 15 procent duurder geworden terwijl consumenten niet meer zo snel na een dagje winkelen een hapje eten. Vrijwel alle grote ketens, van Byron, Carluccio’s en Gaucho tot Prezzo, Strada en Zizzi, sluiten tientallen vestigingen. Ook Jamie Oliver moet een reeks van zijn Jamie’s Italian vestigingen sluiten.

Een jaar of twee na het referendum zijn een reeks bekende winkelketens daar nog bovenop gekomen. Onder meer warenhuisketen House of Fraser sloot tientallen vestigingen na een faillissement en doorstart en Toys 'R'Us (UK), Maplin en Poundworld gingen failliet. Fietsenwinkelketen Evans Cycles ging failliet en maakte een doorstart na een overname. New Look, Marks & Spencer, Carpetright en Laura Ashley sluiten tientallen winkels

Retail staat al een tijd onder druk, de verschuiving van fysiek naar online winkelen haalt veel overhoop. Dat er in het VK meer aan de hand is dan een verschuiving bewijst de winstwaarschuwing van online fashion gigant ASOS. Maandag raakte het bedrijf in één dag bijna 40 procent van de beurswaarde kwijt, zo’n €1,5 miljard. Hun grote rivaal Boohoo raakte 20 procent kwijt. Ondanks hun online-only strategie ontkomen ook zij niet aan het ingezakte consumentenvertrouwen.

Traditiegetrouw is het vierde kwartaal goed voor Britse retailers, voor sommigen zelfs het enige positieve kwartaal van het jaar dat de rest moet compenseren. Helaas voorspellen de voorlopige cijfers niet veel goeds. De ‘Black Friday’ sales hebben meer kwaad dan goed gedaan en de aanloop naar Kerst ziet er slecht uit. Ik verwacht een nieuwe ronde van winstwaarschuwingen, faillissementen of sluiten van vestigingen in januari, juist als Westminster zich opmaakt voor een nieuwe spelronde.