Blog Brexit
Expert Van Otterloo: 'Het wordt een Long Brexit, de gevolgen worden al zichtbaar'
Transporteurs die routes verleggen en filialen openen op het vaste land, waaronder Nederland. Om btw-heffingen en gedoe aan grenzen te omzeilen. Brexit is een feit en nu worden de gevolgen zichtbaar, schrijft Lennard van Otterloo in zijn nieuwste blog. Het wordt een Long Brexit.
Ierland zoekt vanuit onder meer Rosslare nieuwe directe routes naar het vaste land, om Engeland en grens gedoe te omzeilen. Rosslare Europort is Ierlands op één na grootste transportknooppunt, met al 28 wekelijkse diensten naar mainland Europe, waar het voor Brexit nog tien waren. Foto AFP / Paul Faith.
‘Get Brexit Done’ was de slogan voor de Britse parlementsverkiezingen eind 2019. Als de Brexit nou maar achter de rug was, dan zouden we het weer over andere dingen kunnen hebben. Dat het meest besproken onderwerp een virus zou worden dat klinkt als een biermerk had niemand kunnen bevroeden. Dat ‘Brexit’ plaats zou maken voor ‘Long Brexit’ wel.
Plotseling bij moeten betalen
Er gaat hier werkelijk geen dag voorbij zonder mensen in het nieuws die plotseling bij moeten betalen voor een online bestelling. Met btw-heffing, administratiekosten voor douaneformaliteiten en extra transportkosten komt er al snel zo’n dertig tot vijftig procent bovenop de retailprijs.
De kopers zijn meestal ofwel Britten die gewend waren over de grens dingen te bestellen, ofwel Britten die niet wisten dat die ene webshop waar ze altijd kochten ergens anders in Europa is gevestigd. Vaak zijn het mensen voor wie dit het eerste tastbare gevolg van de Brexit is.
"Het duurt zo’n vijf uur langer en scheelt twee keer een hoop gedoe aan de grens"
Als je wilt zien hoe de harde praktijk er uit ziet dan is het de moeite waard Ciaran the euro courier te volgen op Twitter. Een Ierse vrachtwagenchauffeur die verslag doet van zijn ritten door heel Europa. Van vrachtwagenfiles aan de Spaanse grens omdat goederen vanuit het Verenigd Koninkrijk voor Spanje pas daar aangegeven kunnen worden tot een zoektocht door Gent naar een expediteur die nog capaciteit heeft om een exportverklaring in te schieten. Je begrijpt ineens een stuk beter waarom transporteurs het VK even vermijden en transportkosten gestegen zijn.
Groot-Brittannië omzeilen
Sterker nog, veel transport naar Ierland omzeilt nu letterlijk Groot-Brittannië. Voorheen reden er zo’n 150.000 vrachtwagens per jaar over de zogenaamde 'land bridge'. Dat is de korte overtocht Calais – Dover en rit door Engeland en Wales gevolgd door een korte overtocht om Ierland te bereiken. Nu, kiezen steeds meer transporteurs een directe vaarroute om Groot-Brittannië heen. Het duurt zo’n vijf uur langer maar scheelt twee keer een hoop gedoe aan de grens. Vijf veerbedrijven sprongen erop in door veel meer directe veerverbindingen tussen Ierland en Frankrijk, België en zelfs Nederland op te zetten. Bonus: de chauffeur bereikt uitgerust de andere kant, klaar voor een hele werkdag.
De voorheen kwakkelende Ierse haven van Rosslare zag ineens het verkeer 500 procent toenemen sinds 1 januari. De haven in het Franse Cherbourg heeft in januari al zoveel verkeer verwerkt als normaal in een kwartaal.
Lees ook: Britse bedrijven zoeken vaker oplossingen in Nederland door barrières na Brexit
De Federation of Small Businesses, het Britse equivalent van MKB-Nederland, heeft zich in het Brexit debat altijd een beetje afzijdig gehouden. Een flink deel van hun achterban zag die Brexit namelijk wel zitten. Altijd lastig voor een koepelorganisatie. Nu worden ze overspoeld met vragen van ondernemers over btw-heffing en douaneformaliteiten. Veel kleinere ondernemers zien in de praktijk hun afzetmarkt verkleinen omdat sommige markten de moeite en kosten niet meer waard zijn.
Nederland blijkt daar al van te profiteren
Ondertussen schijnen Britse bedrijven die bij overheidsloketten aankloppen voor hulp met de huidige problematiek geadviseerd te worden om een vestiging in de EU op te zetten. Zo zouden ze bureaucratische rompslomp en transportproblematiek kunnen vermijden. Nederland blijkt daar al van te profiteren. Niet te vergeten, de Britten zelf moeten hun douanecontroles voor de import grotendeels nog invoeren. Dat gebeurt stapsgewijs tussen nu en de zomer en daar gaan we nog veel over horen.
Lees ook: Britse bedrijven zoeken vaker oplossingen in Nederland door barrières na Brexit
Vanuit de Britse regering worden de meeste van deze problemen afgedaan als kinderziektes. Zodra bedrijven en consumenten meer gewend raken aan de bureaucratie en obstakels dan zouden deze problemen weer verdwijnen.
Ik vrees dat dat maar ten dele waar zal blijken. Ervaringen helpen je uit kinderziektes te groeien, net als het oplossen van concrete problemen. Op een gegeven moment kunnen de IT-systemen van de Britse douane het misschien wél aan, dat is waar. Maar de declaraties en btw-heffingen blijven. Je kunt misschien beter leren omgaan met de nieuwe barrières, maar de barrières zelf blijven.
De gevolgen van Brexit
De Britse regering dacht met 'Get Brexit Done' dat de gesprekken nu ergens anders over zouden kunnen gaan. Dat blijkt ijdele hoop. Zoals het gesprek ooit zal veranderen van Covid naar de lange termijn gevolgen, 'Long Covid', zo zal het gesprek overgaan van Brexit naar 'Long Brexit'.
De Brexit zelf is achter de rug, nu is het de beurt aan de gevolgen.
Lennard van Otterloo
Brexit-expert en ondernemer in Londen
Lennard van Otterloo is medeoprichter van het De Ruyter Netwerk (voor Nederlanders in de creatieve, media of startup-sector in Londen), lid van het Startup Mentoren Netwerk van de Nederlandse Ambassade en werkt als strategie consultant voor technologiebedrijven.
Lennard schrijft intussen ruim twee jaar Brexit-blogs voor De Ondernemer, is regelmatig bij ons te horen in de podcastserie 'Onze Man in Londen' en op New Business Radio.
