Brexit-expert: 'Johnson belooft nieuw geluid, klinkt waarschijnlijk als May in eerste maanden'

Een nieuwe leider

Een oude stelregel binnen de Conservative Party was dat de favoriet voor partijleider uiteindelijk nooit won. Zoals zoveel conventies is ook deze gesneuveld in de Brexit-crisis. Veel leden zien in Johnson de enige redding nu ze zich zorgen maken over het voortbestaan van hun partij die aan beide kanten kiezers verliest. Ter rechterzijde aan de Brexit Party van Nigel Farage, ter linkerzijde aan de Liberal Democrats.

Dezelfde ‘LibDems’ hebben gisteren een opvolger gekozen voor partijleider Vince Cable, de 76-jarige oud-Shell-econoom en voormalig onderminister voor business. De populaire en energieke Jo Swinson, ook voormalig onderminister voor business, is niet alleen half zo oud als Cable, ze is ook niet bang om hard stelling te nemen tegen Brexit en de gevolgen voor het land. Nu het Verenigd Koninkrijk van een tweepartijenstelsel richting een vierpartijenstelsel lijkt te gaan, zien de LibDems kans om veel ontevreden kiezers af te snoepen van de Conservative Party.

Een nieuw geluid?

Veel mensen, niet alleen de Conservative Party-leden, verwachten dat er met Johnson een nieuw geluid te horen zal zijn. De vraag is hoeveel dat geluid zal verschillen van de eerste maanden van Theresa May. De maanden dat ze harde posities innam die populair waren bij een deel van haar achterban, maar waarmee ze ook de basis zou leggen voor de vele struikelblokken en hindernissen die haar plaagden toen de onderhandelingen met de EU27 eindelijk begonnen.

Boris Johnson zal het waarschijnlijk nóg moeilijker vinden om zaken door het parlement te loodsen. Niet alleen heerst er onder de oppositiepartijen meer afkeer van Johnson dan van May, ook geldt er weer de oude Britse stelling ‘the opposition is in front of you, the enemy is behind you’. Johnson is niet bepaald populair onder Tory-parlementariërs en die zullen hem het leven zuur maken. Verschillende ministers hebben al aangekondigd hun ontslag in te dienen om hun handen vrij te hebben om een No Deal te voorkomen.

Boris Johnsons eerste nederlaag

Een eerste schot voor de boeg hebben we al gezien. Vorige week verloor de regering een stemming over een voorstel die het tijdelijk opheffen van het parlement bemoeilijkt. Met 41 stemmen verschil was dat een onverwacht groot verlies en het wordt gezien als Johnsons eerste nederlaag. Nog voor hij gekozen werd verloor hij al een stemming over één van z’n methoden om Brexit er doorheen te drukken zonder invloed van het parlement. Dat belooft wat.

Redding van buiten?

Ik verwacht dat Johnsons eerste stappen een rondgang langs een paar Europese hoofdsteden zullen zijn om wijzigingen los te krijgen in de deal die nu op tafel ligt. Hij zal waarschijnlijk pleiten om de garanties rond de Ierse grens (de zogeheten ‘backstop’) uit de overeenkomst te halen. Dat zal hem niet lukken. De solidariteit binnen de 27 EU-lidstaten met Ierland is groot, erg groot. Om geografische en historische redenen is de economie van de Ierse Republiek erg verweven met het VK. Maandag werd bekend dat de EU een miljardenpakket aan economische steun voor Ierland aan het voorbereiden is om de impact van een eventuele No Deal-uitkomst op het land te verzachten.

De kalme lente heeft plaatsgemaakt voor een hete zomer

Begin oktober, met één maand te gaan tot Brexit, zullen we zeker weten of het VK nu in een recessie zit. Voor die tijd zal Johnson al met lege handen uit Europa terug zijn gekomen, zal hij een aantal stemmingen hebben verloren en zinspelen op nieuwe verkiezingen om de parlementaire impasse te doorbreken. Het wordt een hete en chaotische zomer.