Brexit-column: Britse kabinet zal zijn koers niet snel wijzigen

Groot onderhoud is af en toe nodig, in het Verenigd Koninkrijk al helemaal. Van het Britse kabinet zou ik voorlopig geen grote hervormingen verwachten, ook niet nu de Brexit-deadline mogelijk uitgesteld wordt. Er is meer tijd nodig. 108 keer heeft Theresa May de afgelopen jaren in het parlement stellig verkondigd dat het Verenigd Koninkrijk op 29 maart de Europese Unie zou verlaten. Als een van de laatsten heeft ze nu moeten toegeven dat het vragen om verlenging toch echt noodzakelijk wordt.

Meer tijd om te onderhandelen, daar zouden veel mensen toch blij mee moeten zijn. Betekent uitstel niet een beperking van de schade? Toch is dat niet zo simpel, zeker voor sommige bedrijven.

Uitstel funest voor autofabrikanten

Veel autofabrikanten houden traditioneel een soort ‘zomerstop’. Een periode waarin er groot onderhoud aan een productielijn wordt gepleegd die de rest van het jaar de klok ronddraait. Het is een periode waarin een deel van het personeel toch graag op vakantie wil, dus een logisch moment. Vanwege de verwachte chaos aan de grens na 29 maart hebben bedrijven als BMW, Jaguar Land Rover en Honda vorig jaar besloten hun zomerstop naar april te verplaatsen. Ze moesten toch een paar weken dicht, dan maar in een tijd waarin je supply chain waarschijnlijk hapert.

Voor hen zijn de huidige plannen voor uitstel funest. De orderboeken zijn al definitief, de leveranciers afgestemd, vakantiedagen uitgedeeld. Autofabrieken sluiten in april maar zien ineens het risico opdoemen dat, twee maanden nadat ze weer opengaan, de grensproblemen zich alsnog aandienen. En dat in een sector waar vorig jaar de buitenlandse investeringen met 47% kelderden.

Er is ook gemor van sectoren die al onzekerheid hadden over wat er ging gebeuren en nu ook nog eens niet weten wannéér dat dan gaat gebeuren. Het plannen is alleen maar lastiger geworden.

En stoppen met Theresa May?

In deze chaos, waarin May zelfs door haar eigen ministers amper nog serieus genomen wordt, lijkt het toch snel afgelopen met haar. Toch is dat ook niet zo simpel als het lijkt. Haar eigen partij kan haar er voorlopig niet uit gooien, na de mislukte interne motie van wantrouwen van vorig jaar mogen ze het twaalf maanden niet nog eens proberen. Ze zou kunnen opstappen als ze denkt dat haar werk erop zit, maar daar hoeft niemand op te rekenen.

Het probleem is, iedere opvolger die nu voorsorteert is mogelijk nog verder verwijderd van het bereiken van een oplossing, omdat diegene geen meerderheid in het parlement achter zich kan krijgen. Hoewel zo'n opvolger waarschijnlijk wel de voor een compromis benodigde people skills heeft (een vaardigheid die bij May nog nooit ontdekt is).

Bovendien is het lastig in te schatten wat de gedoodverfde opvolgers echt van plan zijn. De Conservatieven hebben hun lokale partijafdeling, die vaak een stuk extremer is dan wat je in Westminster hoort. Kamerleden willen niet de steun van hun eigen formele achterban kwijtraken dus praten die extreme groepen naar de mond om, eenmaal verkozen, van mening te veranderen.

Er is al lang een gevoel onder de extreme Brexiteers dat als de onderhandelingen gedaan zouden zijn door een extremere Brexiteer –iemand die er écht in gelooft– ze dan gunstiger voor het Verenigd Koninkrijk zouden hebben uitgepakt. Hoewel de twee voorgaande Brexit-onderhandelaars, David Davis, Dominic Raab, Brexit-minister Steve Baker, de huidige Brexit-minister Steve Barclay en de Attorney General Geoffrey Cox vrij harde Brexiteers zijn. Als zij er al niets beters dan de huidige deal uit hebben kunnen slepen, waarom zou een volgende minister-president uit een nóg extremere hoek dat dan wel kunnen? Uit de tactieken die ze tot nu toe openlijk hebben geopperd valt in ieder geval weinig kennis of inzicht af te leiden. Het zijn alleen maar slogans.

Het mag dan tijd zijn voor groot onderhoud aan het kabinet, reken niet te veel op een andere koers.