Podcast
Column: Tijd van rustig ademhalen is voorbij, Brexit-afgrond nog altijd dichtbij
Pasen kon even worden gebruikt als tijd voor bezinning. Even rustig ademhalen. De Brexit-afgrond was net zes maanden vooruitgeschoven en zoals ik twee weken geleden als schreef, was die rust hard nodig. De tijd van scherp zijn is echter weer aangebroken, want zoveel tijd is er helemaal niet, stelt Brexit-expert Lennard van Otterloo in zijn nieuwste column. (+podcast)

Eigenlijk bestaan de zes maanden van uitstel uit vijf maanden zuivere tijd. En eigenlijk zijn er maar een weken effectief te gebruiken. Twee verkiezingen en het seizoen met de belangrijke partijcongressen nemen kostbare tijd in.
Bezig met bouwen van luchtkastelen
Het grootste risico voor het Verenigd Koninkrijk is niet dat één van de 27 een veto uitspreekt, veel reëler is dat het consensus opschuift. De 27 regeringsleiders lijken steeds minder zin te hebben in nóg een uitstel. De lijn van Macron, waarin de Britten alle extra tijd die ze krijgen opvullen met flauwekul terwijl ze juist meer druk nodig hebben, wordt aantrekkelijker. De andere lidstaten zien ook dat veel Britse politici voornamelijk bezig zijn met het bouwen van luchtkastelen, besluiten dat ze de loterij gaan winnen en met gekibbel onderling.
Bijzonder goed voor je focus
Onder druk wordt alles vloeibaar en dus is misschien dat juist wel nodig. De nog altijd vaak geciteerde Engelse dichter en schrijver Samuel Johnson schreef al in 1777 “When a man knows he is to be hanged in a fortnight, it concentrates his mind wonderfully”. Oftewel: weten dat je over twee weken wordt opgehangen, is bijzonder goed voor je focus.
De puinhoop zelf veroorzaakt
De EU27 voelt er weinig voor om de schuld te krijgen van een chaotisch vertrek, vandaar het huidige uitstel. Het is echter een risico dat met de dag kleiner wordt. Niet omdat de chaos kleiner wordt, maar omdat iedereen inmiddels wel ziet dat het VK de puinhoop zelf veroorzaakt. Zachte heelmeesters maken stinkende wonden en misschien is flinke druk, of zelfs een No Deal scenario, wel de beste oplossing.
Het eerste wat het VK zal moeten doen na een No Deal Brexit is terugkomen om te onderhandelen over de toekomstige (handels)relatie. Het eerste wat dan op tafel zal liggen, zijn dezelfde eisen uit het huidige voorstel. Het VK moet haar openstaande rekeningen voldoen, de rechten van Europese burgers in het VK moeten gewaarborgd zijn en de Ierse grens mag niet terugkeren.
Compromis is ver weg
Zo zie ik de spanning deze zomer weer flink oplopen. De huidige gesprekken tussen Labour en de Conservatives zie ik niet op iets constructiefs uitdraaien. Theresa May lijkt maar niet vervangen te kunnen worden. Ooit gematigde parlementsleden worden juist steeds meer hardliners. Een compromis is ver weg, de extremen van geen Brexit of geen deal komen dichterbij.
Lees ook: 25 procent Nederlandse ondernemers onvoldoende voorbereid op harde Brexit
Flink verliezen
Inmiddels wordt het steeds waarschijnlijker dat het land mee gaat doen aan de verkiezingen voor het Europese Parlement in mei. De Conservatives weten al dat ze bij de lokale verkiezingen van donderdag flink gaan verliezen en voorbereiden voor Europese verkiezingen zien ze ook niet echt zitten. Als ze weinig inspanning doen, kunnen ze altijd nog zeggen dat de afstraffing meeviel in verhouding tot de energie die ze erin hebben gestoken. Labour wil dinsdag beslissen of ze een tweede referendum gaan steunen.
Kibbelen duurt voort
De kleinere partijen aan de Remain-kant kibbelen ondertussen nog steeds. Lijstverbindingen, de campagnelijn afstemmen of in ieder geval uit elkaars vaarwater blijven zit er niet in. Allemaal zijn ze de enige échte anti-Brexit-partij.
Ondertussen heeft de nieuwe ‘Brexit Party’ van Nigel Farage aangegeven haar politieke programma pas na de verkiezingen bekend te maken. ,,Stem nou maar op ons, dan vertellen we je later wel wat we met die stem gaan doen. Die Macron is zo gek nog niet. Misschien is streng zijn wel de beste oplossing. Ook voor de Britten zelf.