Een veel gehoord scenario is uitstel van de brexit. Maar of dat soelaas biedt? Omtzigt: ,,Alle EU landen moeten daar dan mee instemmen. Dat zullen ze alleen willen doen als er zicht is dat er over een paar maanden dan wél een akkoord kan worden gesloten. En dat is er niet.’’
Nederland moet er dan ook op voorbereid zijn dat ons buurland straks van de ene op de andere dag niet meer in de Europese douane-unie zit. Goederen die uit of naar het Verenigd Koninkrijk moeten dan net zo worden behandeld als bijvoorbeeld die uit Brazilië. ,,Zo’n 35 duizend Nederlandse bedrijven moeten dan ineens ingewikkelde formulieren gaan invullen. Containers moeten worden gecontroleerd. De aanlevering van medicijnen of onderdelen voor machines zal stokken.’’
Bende dreigt
Daarvoor zijn extra douaniers nodig. Die zijn er nog lang niet voldoende. Extra voedselinspecteurs. Omtzigt zucht. ,,Die zijn er ook nog niet. Op 30 maart gaat echt de wereld niet ineens ten onder. Je kunt nog gewoon naar Engeland op vakantie. Maar doordat er veel te weinig is geregeld, dreigt het wel een bende te worden. BMW heeft al gezegd dat ze een fabriek een maand lang sluiten om de aanvoer van onderdelen uit het buitenland op orde te krijgen. Een bedrijf als BMW kan zo’n kostenpost wel lijden. Maar veel kleinere bedrijven niet. Dit gaat banen kosten. In het VK en in Nederland.’’
En het was allemaal niet nodig geweest. ,,Het is tamelijk verbijsterend dat een land dat honderd jaar geleden nog een wereldmacht was, een referendum uitschreef zonder vooraf na te denken over wat het dan wilde als een meerderheid eventueel voor vertrek uit de EU zou stemmen. Er lag geen enkel scenario klaar. Ook niet bij de politici die waren vóór een brexit. Vijftig procent van alle handel die het land drijft, is met de EU. Dan zal er toch iets van een plan moeten klaarliggen over hoe je dat dan wilt regelen?’’
Economische schade
De Engelsen zullen daar in het begin economische schade door lijden. Hoe het op lange termijn verloopt, is koffiedik kijken, zegt Omtzigt. ,,Economische modellen werken niet goed bij dit soort onverwachte gebeurtenissen. Misschien dat de Engelsen het prima gaan doen. Het hoeft geen ramp te zijn. Al denk ik wel dat de Engelsen het moeilijk gaan krijgen als ze buiten het EU-blok om handelsakkoorden sluiten met economische grootmachten als China. Ook Engelse werknemers dreigen dan de dupe te worden als Engelse bedrijven gaan concurreren op loonkosten. En het Verenigd Koninkrijk is ook niet zelfvoorzienend voor haar voedselvoorziening.’’