Brexit-expert: nog voor de zomer klinken alarmbellen vanuit bedrijfsleven

Na het verwachte vertrek uit de Europese Unie op 31 januari begint het lastigste gedeelte: als het Verenigd Koninkrijk geen lid meer wil zijn, wat wil ze dan wél? Het mag inmiddels wel duidelijk zijn dat het Verenigd Koninkrijk daar geen helder idee over heeft, laat staan dat ze daar nu eens een nationale discussie over gaan hebben. Dat zou té logisch zijn.

In de Britse traditie geeft iets meer dan 40 procent van de stemmen voldoende mandaat aan één persoon om even voor alle Britten te bepalen wat ze willen.

Boris Johnson

Dit betekent niet dat Boris Johnson de uitkomst gaat bepalen, hij zal hoogstens de inzet kunnen bepalen. De uitkomst zal bepaald worden door veel sterkere partijen, hoofdzakelijk de 27 landen van de Europese Unie (EU) en de Verenigde Staten (VS), met een bijrol voor China.

Post-Brexit handelsverdragen

Er moeten nog veel belangrijke keuzes gemaakt worden. Van veiligheid en wetenschappelijk onderzoek tot studeren en medicijnen, maar voor ondernemers, zowel Britse als de Nederlandse, zijn de toekomstige handelsverdragen het belangrijkst.

Om de Britse economie overeind te houden is een goede deal met de EU nodig aangezien verreweg hun meeste handel met EU-lidstaten is. Om voor mij onverklaarbare redenen (waarschijnlijk eerder sentimenteel dan economisch) zien sommige Brexiters liever een deal met de EU falen als dat de deur opent voor een deal met de VS.

Vanwege de onverenigbaarheid op een heleboel vlakken, van standaarden tot principes, zorgt een diepgaander deal met de één voor een oppervlakkiger deal met de ander.

Druk van een snelle deal

Daarom vrezen sommige sectoren dus ook dat de Brexiters aan het langste eind gaan trekken en bewust aansturen op een snelle maar oppervlakkige deal met de EU die de deur open zet voor een diepgaandere deal met de VS.

En druk van een snelle deal is er. De chaos van de afgelopen jaren heeft gezorgd dat er na januari nog maar elf maanden transitiefase over zijn om een deal te bereiken. Sommige krachten rondom Johnson zullen proberen de onderhandelingen met de EU te saboteren, anderen om aan te sturen op een oppervlakkige deal, allen zullen ze verlenging van de onderhandelingen tegen houden.

Foto (ANP): De drukke haven van Dover, waar gemiddeld dagelijks zo'n 10.000 vrachtwagens passeren. Er wordt angstvallig uitgekeken naar de laatste week van januari - en daarna.

Brexit-keuzes hebben economische gevolgen

Dit soort keuzes hebben grote economische gevolgen. Het gerespecteerde onderzoeksorgaan ‘UK in a Changing Europe’ doet uitgebreid onderzoek naar de gevolgen van verschillende scenario’s en die zijn niet prettig om te lezen. Waar ‘May’s Deal’ een verlies van 4,9 procent economische groei over tien jaar laat zien, is dat cijfer 6,4 procent voor ‘Johnson’s deal’ en 8,1 procent voor helemaal geen deal. In dat laatste geval moet worden teruggevallen op de ondergrens zoals afgesproken in de Wereld Handels Organisatie. Dat scenario wordt dan ook wel eens ‘WTO terms’ genoemd.

Het grote probleem blijft dat de Britse economie heel sterk leunt op diensten. En die komen er in handelsovereenkomsten altijd bekaaid vanaf, laat staan in een haastige en oppervlakkige deal. Ook na ratificatie van de EU-Canada handelsovereenkomst zul je niet zomaar beleggingsadvies aan de Canadees-in-de-straat kunnen verkopen.

No Deal

Ik verwacht dan ook dat we nog vóór de zomer de alarmbellen van sommige sectoren stevig zullen horen rinkelen. Niet alleen banken, autofabrikanten en de tech-sector, ook Britse vissers en boeren zullen harder klagen. De woorden ‘No Deal’ zullen terugkomen alsof ze nooit weg zijn geweest - let op mijn woorden.