Brexit-expert: dít wordt de uitslag van de Britse verkiezingen

Ik denk dat de Conservatives van Boris Johnson blij mogen zijn als ze een meerderheid halen van 25 zetels. Zo, dat is er uit.

Maar, ze staan toch goed in de peilingen?

De peilingen geven de Conservatives inderdaad regelmatig richting 40% van de stemmen, terwijl Labour rond de 30% schommelt. Een van de problemen is dat het districtenstelsel zorgt dat meer stemmen zich niet automatisch vertaalt in meer zetels.

Het ziet er indrukwekkend uit als meer mensen zeggen Conservative te stemmen dan de vorige verkiezingen, maar als de meesten van hen in kiesdistricten wonen die toch al Conservative waren, dan schieten ze daar bij de zetelverdeling precies niets mee op.

Zo, dan is ook dat maar duidelijk.

Brexit

Bovendien, de Conservatives gaan naar verwachting veel zetels in en om de grote steden en in Schotland kwijt raken. Die moeten ze ergens compenseren maar dat valt nog niet mee. Is Brexit genoeg om kiezers die al generaties een afkeer van de Tories hebben over te halen deze keer Conservative te stemmen?

Opiniepeilen was nog nooit zo moeilijk

Tenslotte, sinds het Brexit-referendum als een sloopkogel door de bestaande partijloyaliteit is geraasd, is opiniepeiling moeilijker dan ooit. Eenderde van de stemgerechtigden heeft destijds niet in het Brexit-referendum gestemd. Een deel zal dat weer niet doen, een deel nu juist wél. Maar wie zijn dat dan en wat gaan ze stemmen?

De in 2017 verwachtte Conservative meerderheid van richting de 100 zetels bleek uiteindelijk een achteruitgang met 13 zetels te worden.

Wat betekent een krappe Conservative meerderheid voor Brexit?

Een meerderheid van 25 is weinig in een parlement met 650 zetels. Het is waarschijnlijk genoeg om de vertrekdeal door het parlement te krijgen (die was er immers bijna doorheen toen Boris Johnson hem terugtrok) maar niet om de daar op volgende lastige keuzes over de toekomstige handelsrelaties met gemak er doorheen te krijgen.

Wil je de consument behagen door invoertarieven op voedsel erg laag te houden dan zal de Britse boer op achterste benen staan. Gooi je ze omhoog om boeren te helpen dan wordt voedsel duurder (en schiet de inflatie omhoog).

Europese Unie

In de Europese Unie spreken we meestal ondergrenzen af, niet bovengrenzen, zodat lidstaten elkaar niet kapot concurreren met het minste aantal verplichte vakantiedagen, minste toezicht of laagste milieunormen. De reden voor een deel van de Conservatives om af te willen gaan wijken van EU-normen kan dus alleen zijn omdat ze de ondergrens te knellend vinden en willen verlagen. Op sommige vlakken redelijk controversieel bij kiezers én parlementariërs.

Met een krappe meerderheid heb je maar een handjevol parlementsleden nodig die moeite hebben met keuzes die de regering maakt en het wordt al lastig om iets door het parlement te krijgen. En de zwaarste Brexit-fase staat nog voor de boeg.

2020: roerige tijden

Mocht het Verenigd Koninkrijk inderdaad op 31 januari de Europese Unie verlaten, dan staat de rest van 2020 in het teken van onderhandelingen over de toekomstige relatie, van handel tot beroepskwalificaties, van visserij tot landingsrechten.

Er moeten dan soms erg lastige afwegingen worden gemaakt en sommige sectoren zullen geofferd moeten worden om anderen te redden. Op dit moment trekt de financiële sector (bijna 7% van BNP) aan een veel korter eind dan visserij (0,1% van BNP) omdat vissers sympathieker lijken dan bankiers. Blijft dat zo als de lastige keuzes straks op tafel liggen?

Er zal een overtuigende meerderheid nodig zijn om dat soort knopen door te hakken. Ik voorzie dat niemand die gaat halen.