Brexit: volksgezondheid, onderwijs, luchtvaart, octrooien, Britten stappen overal uit

Vorige week maakte de Britse regering, midden in de coronacrisis, bekend het Early Warning and Response System (EWRS) voor volksgezondheid van de Europese Unie te willen verlaten. Dit systeem speelt een grote rol bij onder andere de uitbraak van grensoverschrijdende epidemieën.

Afgelopen vrijdag werd bekend dat de Britse regering het European Aviation Safety Agency (EASA) wil verlaten. De EASA is, nu de Amerikaanse evenknie, de FAA, in het Boeing-schandaal flink onder vuur ligt, de meest invloedrijke luchtvaarttoezichthouder ter wereld. Als jij pak-'m-beet Argentinië of Zambia bent voer je geen eigen luchtwaardigheidstesten op nieuwe toestellen uit, dan kijk je naar wat de EASA en FAA beslissen en neem je dat grotendeels over.

Britse luchtvaartsector krijgt klappen

Wat gaan de Britten doen? Hun eigen Civil Aviation Authority heeft al aangegeven niet de middelen in huis te hebben om zelf te testen of regelgeving te bepalen. De belangenbehartiger voor de Britse lucht- en ruimtevaartindustrie heeft becijferd dat, in plaats van een paar miljoen per jaar aan EASA contributie, het Verenigd Koninkrijk minstens 40 miljoen per jaar kwijt zal zijn.

Het verlies van EASA-certificering zal keihard gevoeld worden in de Britse luchtvaartsector. Niet alleen bij vliegmaatschappijen maar ook bij bedrijven die onderdelen fabriceren of onderhoud verrichten én voor Britse piloten

Doodsteek voor het unitair Europees octrooi?

Vorige week bleek dat de Britten óók uit het nieuwe European Unitary Patent System willen stappen. Er was eindelijk zicht op een systeem waar bedrijven maar één keer een unitair octrooi hoeven aan te vragen dat tientallen Europese landen dekt. Juist in innovatieve sectoren lost dit voor Europese bedrijven een achterstand op ten opzichte van Amerikaanse of Chinese concurrenten. Het is nog niet duidelijk of het systeem een Brits vertrek kan overleven.

Ook werd bekend dat het VK niet vanzelfsprekend lid blijft van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens. Een verdrag waar destijds de Britten een instrumentele rol bij speelden en dat direct voortkwam uit de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog. Een verdrag met 47 ondertekenaars, eigenlijk heel Europa. Alleen Wit-Rusland, 'Europa’s laatste dictatuur', is geen lid.

Het Britse hoger onderwijs maakt zich zorgen dat de regering de Britse deelname aan Erasmus+, het hoger onderwijsprogramma van de EU, niet zal verlengen. Een belangengroep van Britse universiteiten heeft becijferd dat de netto winst van het programma 234 miljoen pond per jaar is en zij vrezen dat het verlaten van Erasmus+ een fors gat in het hoger onderwijsstelsel achter laat.

Onderhandelingstactiek of blunder?

Het is bijna een soort tactiek van de verschroeide aarde, wat is er toch aan de hand?

Het zou kunnen dat de Britse regering denkt dat, door te laten zien dat het menens is met het afwijken van Europese regels, ze sterker staan in de onderhandelingen. Iedere relatie die ze zeggen te willen houden kan door de andere 27 landen als wisselgeld ingezet worden.

Of denkt de Britse regering echt dat het land zonder al deze vormen van internationale samenwerking kan? Er zijn een aantal figuren in en rond de regering die ik er voor aan zie dat werkelijk te geloven.

Ik hoop het eerste - maar vrees het laatste. Het grootste probleem is misschien nog wel dat we niet weten welke van deze twee stromingen rond de regering straks aan het langste eind trekt. Bovendien, we zijn hier eerder geweest met Britse regeringen. Veel leek doordachte strategie tot het achteraf geblunder bleek te zijn, dat is met de verschroeide aarde straks misschien niet anders.