Blog Brexit

Britse verkiezingen: dit zijn de Brexit-scenario's daarna

Op nota bene vrijdag de dertiende weten we de definitieve uitslag van de Britse verkiezingen. Bovenal weten ook wij die dag wat dat voor Brexit kan gaan betekenen en mag het blauwe Brexit-monster van minister Blok zo langzamerhand weer uit de kast. Maar: zo veel als er van deze verkiezingen afhangt, zo weinig valt er te voorspellen, weet ook Brexit-expert Lennard van Otterloo, 'onze man in Londen'.

Lennard van Otterloo | Foto: ANP 10 december 2019

Actievoerder Brexit

Het lijkt 2017 wel. Bij die verkiezingen werd de hoop van de Conservatives ook gevestigd op 'de persoon van de kandidaat' en viel dat zwaar tegen, toen hun kandidaat het land in moest. Anno nu hetzelfde scenario: Boris Johnson blijkt toch niet zo goed in campagne voeren als gedacht. Ook in 2017, de forse winst die verwacht werd. Niet dus. Ook dit jaar werd daar op ingezet, maar wordt dat in deze laatste verkiezingsweek steeds minder zeker.

Lees ook: Brexit-expert: dít wordt de uitslag van de Britse verkiezingen

Boris Johnson

Als geen enkele partij op vrijdag de dertiende een meerderheid heeft maar de Conservatives wel de grootste zijn, dan mag Boris Johnson als eerste proberen een regering te vormen. Aangezien hun enige logische partner de Noord-Ierse DUP is, die zich juist door hem verraden voelen nu hij een grens door de Ierse zee voorstelt, wordt dat erg lastig.

Jeremy Corbyn

In dat geval is het de beurt aan Jeremy Corbyn met Labour om ofwel een coalitie te vormen ofwel een minderheidsregering met gedoogsteun. Dat eerste is niet erg waarschijnlijk, dat laatste juist wel. Alle partijen zijn het eens dat Boris Johnson met z’n handen bij de knoppen weggehouden moet worden, dus zullen gedoogsteun verlenen als dat een tweede Brexit- referendum garandeert.

Lees ook: Brexit-expert: 'Waar de stem van miljoenen eigenlijk niet telt, hoopt onvrede zich op'

Plan Brexit

Als de Conservatives een meerderheid halen, zelfs een betrekkelijk kleine, dan verwacht ik dat het Brexit-plan snel door het parlement komt. Zelfs toen zij een minderheid hadden leek het voorstel door het parlement te komen, tot Boris Johnson om onverklaarbare redenen op verkiezingen aanstuurde. Mét een meerderheid zal dat makkelijker gaan.

Er is nog één week parlementaire tijd over voor het kerstreces, dus ik verwacht dat op z’n vroegst in januari.

Europese Unie

Redelijk uniek in de Brexit-chaos, we weten erg nauwkeurig wat er gebeurt als het voorstel door het parlement komt: op 31 januari om middernacht (Brusselse tijd) zal het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaten. Dat wordt direct gevolgd door de zogeheten ‘Transitiefase’, tot eind 2020. Oorspronkelijk zou die fase twee jaar duren, maar het vele uitstel heeft er kostbare tijd afgesnoept.

Tijdens deze transitiefase is het Verenigde Koninkrijk geen EU-lid meer, maar blijven nog wel alle wetten en regels van kracht om iedereen, van burger tot bedrijf, van EU-lid tot ex-lid, de kans te geven zich aan te passen aan de situatie van na december 2020.

Lees ook: Boris Johnson: 'Brexitwet wordt vervroegd kerstcadeau'

Transitiefase

De transitiefase is dan ook bedoeld om te onderhandelen over wat de toekomstige relatie na 2020 zal zijn. Dat gaat een stuk lastiger worden dan de discussie over hoe de Europese Unie te verlaten, terwijl er maar een maand of vijf voor is ingepland.

Zelfs als Boris Johnson vrijdag de dertiende een flinke meerderheid haalt wordt het een roerig jaar met veel druk om de transitiefase te verlengen. Als hij wint wordt het voor Johnson elke dag een ongeluksdag.