Blog Brexit

Waarom het na 'Get Brexit done' nu om 'Get Big Ben done' gaat

To ring, or not to ring. That is the question. Opeens gaat het daar over. Want: moet Big Ben op de dag van Brexit wel of niet het verlaten van de Europese Unie inluiden? Brexit-expert Lennard van Otterloo, zelf woonachtig en werkzaam in Londen, neemt de lezer mee in deze 'afleidingsmanoeuvre' en duikt ook daarom in de geschiedenis van de Britse eilanden én Europa.

Lennard van Otterloo 15 januari 2020

Blog brexit lennard otterloo bigben

Gaan we Big Ben horen luiden op 31 januari, de dag van Brexit? Foto: ANP.

Big Ben als symbool

In normale omstandigheden was Big Ben waarschijnlijk wel gebruikt voor een nationalistisch symbool als Brexit. Heel symbolisch is het ook dat de beroemde toren van het parlement nu al jaren in de steigers staat. Juist dit maakt het 'bijzondere' omstandigheden omdat er voor de gelegenheid versneld onderhoud aan het mechaniek gepleegd moet worden en een tijdelijke vloer geïnstalleerd moet worden om de klokken te kunnen luiden. De kosten worden geschat op zo’n half miljoen pond.

'Get Brexit done'

Ik vind het flauwekul en aan het getouwtrek te horen vinden veel Britten het ook. Maar, het is voor sommige mensen een welkome afleiding van de werkelijkheid van het Brexit-proces. Zie onzin als ‘Get Brexit done’ en dat het Verenigd Koninkrijk na Brexit méér zelfbeschikking zou hebben dan nu. Het probeert te verdoezelen dat het Brexit-proces nog maar net begonnen is en dat het Verenigd Koninkrijk straks een speelbal van de drie grote economische machten VS, EU en China zal zijn.

''Het probeert te verdoezelen dat het Verenigd Koninkrijk straks een speelbal van de drie grote economische machten VS, EU en China zal zijn''

Afleidingsmanoeuvres

Dit soort afleiding van een pijnlijke werkelijkheid is een belangrijk onderdeel van de Britse psyche. Wat ‘1600, de slag bij Nieuwpoort’ is voor Nederland is ‘Agincourt’ voor veel Engelsen. Je hoort vrijwel niemand in het Verenigd Koninkrijk over de honderdjarige oorlog, die ze verloren van de Fransen, maar wel over de gewonnen slag bij Agincourt in 1415. Een gewonnen slag in een verloren oorlog.

Zie ook het terugtrekken uit Duinkerken, in 2017 nog heroïsch verfilmd in ‘Dunkirk’. De Britse strijdkrachten werden al kort na aanvang van de oorlog door de Duitsers van het continent afgejaagd. Britse soldaten moesten, beschermd door Franse soldaten, zich terugtrekken en kwamen klem te zitten op het strand bij Duinkerken.

Uiteindelijk heeft de Britse marine alles wat kon varen rondom de zuidoostkust van Engeland gevorderd en zijn de soldaten in een armada van kleinere schepen teruggehaald. In de nationale folklore is de afgang gemaskeerd door een heldhaftige terugtocht.

Lees ook: Brexit: Britse winkelverkopen dalen voor het eerst in jaren

Irak populairder dan Brexit

Dit maskeren heeft een oorzaak. Het Verenigd Koninkrijk heeft al een eeuw moeite met erkennen dat het geen wereldmacht meer is. Sommige mensen zien in het steunen van de inval van Irak destijds een poging om te laten zien dat ze er nog toe doen in de wereld.

Saillant detail, Irak binnenvallen was best populair destijds, populairder dan Brexit ooit was. Toch zul je vrijwel niemand vinden die tegenwoordig zegt er ooit voorstander van te zijn geweest. Ik verwacht voor Brexit eenzelfde lot.

''Sommige schattingen verwachten dat de Brexit-kosten volgend jaar het totaalbedrag van ruim vier decennia aan EU-contributie zullen passeren''

230 miljard euro misgelopen

Bloomberg Economics becijferde de kosten tegen het eind van dit jaar op zo’n 230 miljard euro. Dit is grotendeels een vorm van ‘opportunity cost’, het zijn gemiste inkomsten in plaats van gemaakte uitgaven. De economie is eind dit jaar 3 procent kleiner dan het zonder Brexit-referendum was geweest en is in een geldbedrag uitgedrukt 230 miljard euro misgelopen.

Wat daar niet inbegrepen is zijn de echte uitgaven tot nu toe, die worden geschat rond de 70 miljard en zullen voorlopig nog wel even toenemen. Zeker aangezien er waarschijnlijk nog een reeks nationale toezichthouders moet worden opgericht ter vervanging van wat er voorheen gedeeld werd met 27 andere landen.

Contributie aan EU

Kortom, voor het geld hoef je Brexit niet te doen, integendeel zelfs. Sommige schattingen verwachten dat de Brexit-kosten volgend jaar het totaalbedrag van ruim vier decennia aan EU-contributie zullen passeren.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat de economische argumenten voor Brexit al lang verstomd zijn. Vagere, en meer emotionele, begrippen als soevereiniteit en zelfbeschikking beheersen nu de argumentatie. En daar past Big Ben prima in.

Lees ook: 'The ayes have it'- Brits Lagerhuis kiest voor Brexit

Lennard van Otterloo

Brexit-expert

Lennard van Otterloo is ondernemer en woont sinds 2006 in Londen. Hij is lid van het Startup Mentoren Netwerk van de Nederlandse Ambassade en mede-oprichter van Torbay Intelligence waar hij bedrijven helpt aan de andere kant van de Noordzee uit te breiden.

Lennard schrijft voor De Ondernemer vanuit Londens perspectief wekelijks een blog over Brexit én is te horen in de podcast, onder meer over de zekere en mogelijke gevolgen voor ook Nederlandse ondernemers.