Wat zijn de gevolgen voor het Brexit-proces nu het coronavirus heerst?

Luister boven ook naar de nieuwste podcast van Lennard van Otterloo!

Rare jongens, die Engelsen. Of het nou hardnekkig vasthouden aan mijlen en pints, de Brexit of hun coronavirusstrategie is, de Britten moeten altijd afwijken. Het wordt ‘British Exceptionalism’ genoemd, het is het idee achter ‘To be born English is to win first prize in the lottery of life’.

Zoals sommige Amerikanen echt denken dat hun land het enige vrije land ter wereld is, zo geloven veel Britten dat hun land het meest ontwikkelde land is. Beter dan wie dan ook in staat om te floreren buiten de EU. Of een pandemie het hoofd te bieden.

Helaas houdt zo’n mentaliteit ook de deur dicht voor dingen verbeteren of leren van anderen, maar daar moeten we het een andere keer maar eens over hebben.

En hoe die pandemie te lijf te gaan, daar hebben de Britten duidelijk andere ideeën over. Terwijl ik dit schrijf is dit het enige land in Europa dat de scholen nog openhoudt. Restaurants en pubs zijn gewoon open, alleen wordt mensen tegelijkertijd wel geadviseerd om zo min mogelijk contacten met anderen te hebben.

It’s the economy, stupid

Denken ze echt dat ze het beter weten dan de ervaringsdeskundigen in Wuhan of de epidemiologen van de Wereldgezondheidsorganisatie? Ik denk dat er iets anders meespeelt, op de achtergrond.

De Britse economie en bedrijfsleven waren al ernstig verzwakt door Brexit. Nul procent groei in november, december en januari, nog voor iemand zich hier zorgen maakte over een virus ver weg in China. De gehoopte ‘Boris Bounce’ na de verkiezingen blijkt amper meetbaar. Het gevolg is dat veel bedrijven nu amper vet op de botten hebben, de echte gevolgen moeten nog komen en bedrijf na bedrijf staat al op omvallen. Een volledige ‘lock down’ zou de toch al wankele economie nog verder verzwakken.

De gezondheid van de bevolking riskeren voor de economie is een gevaarlijk spel dat later nog wel eens een politieke terugslag kan geven. Als er honderdduizenden doden vallen terwijl het land het advies van de Wereldgezondheidsorganisatie opvolgt, krijgt het virus de schuld. Als de regering een eigen koers vaart is het makkelijk om de regering de schuld van iedere dode te geven.

Tele-onderhandelen

Alsof de regering niet al genoeg op haar bord heeft moet er ook nog onderhandeld worden met de EU over het nieuwe handelsverdrag. Althans, dat was de planning. Was er eerder nog sprake van videoconferencing in plaats van face-to-face, inmiddels zijn de onderhandelingen deze week helemaal afgeblazen.

Veel ambtenaren betrokken bij het voorbereiden voor No Deal zijn nu ingeschakeld voor de bestrijding van de coronacrisis. Bovendien, zelfs als bedrijven al goed voorbereid waren op No Deal, dan zijn ze dat nu waarschijnlijk niet meer. De virusuitbraak zorgt dat de roep om verlenging van de huidige transitiefase luider wordt.

Toch een uitstel?

Boris Johnson heeft altijd gezegd de transitiefase niet te willen verlengen. Maar, als hij daar ooit onderuit zou willen komen, dan is de virusuitbraak een prima dekmantel. Net zoals ik er van overtuigd ben dat hij de economische gevolgen van de uitbraak zal gebruiken als dekmantel voor de economische gevolgen van Brexit.

Niet alleen is er geen tijd om te onderhandelen, er is ook geen tijd om afspraken te implementeren en het land klaar te stomen voor de nieuwe situatie. Dinsdag hoorden we dan ook meer dan ooit serieuze geluiden over de mogelijkheid van een verlenging. Alhoewel de karakteristieke arrogantie er wel voor zal zorgen dat het binnenslepen van een verlenging als een triomf verkocht zal worden, dát is wel een abc-tje.