Nieuws Brexit
Britse parlement heeft gekozen: geen No Deal-Brexit
Met nog zestien (!) dagen te gaan tot aan wat Brexit Day zou moeten zijn, heeft het Britse parlement met een minimaal verschil (4 stemmen) tegen een No Deal-Brexit gestemd. Ook in de tweede stemming (321-278) is dit bevestigd, met de stelling dat dit ook geldt als Brexit wordt uitgesteld. De Britse premier May heeft intussen aangegeven aan te blijven.
Een Brexit zonder afspraken wordt door veel politici, economisch experts, bedrijven en burgers gezien als rampscenario. Toch kunnen zij nu niet opgelucht ademhalen. Als de Britten er niet in slagen om voor 29 maart een deal te sluiten of een uitstel van de Brexit te regelen in Brussel, dan verlaten ze de EU ‘gewoon’ zonder deal. Het parlement heeft zich nu dus tegen die mogelijkheid uitgesproken, maar moet vervolgens dus wel nog zorgen dat het er echt niet van komt.
Tijdens het debat voorafgaand aan de stemming vielen er harde woorden. Vooral May’s mantra, ‘geen deal is beter dan een slechte deal, moest het ontgelden. “Dit is het moment waarop we de totaal onzinnige slogan eindelijk naar het rijk der fabelen verwijzen”, zei de prominente Labour-parlementariër Hilary Benn. “Het argument is simpel: een vertrek zonder deal zal de allergrootste economische schade aanrichten.” Zelf kon May het woord niet doen. De Brexitmarathon eist zijn tol en de premier is haar stem kwijtgeraakt de afgelopen dagen. Milieu-minister Michael Gove deed het woord voor haar.
Ook de stemming verliep wat anders dan normaal, doordat May had besloten haar parlementariërs vrij te laten in wat ze zouden stemmen. In het Britse parlement is het gebruikelijk dat de partijleiders een dringend stemadvies geven. Voor ministers, staatssecretarissen en andere parlementariërs met belangrijke baantjes in de fractie is dat advies zelfs bindend: zij lopen het risico ontslagen te worden uit hun functie als ze anders stemmen dan de partijleider bevolen heeft.
Het komt bijna nooit voor dat een premier een ‘vrije stem’ geeft, maar vanavond deed May dat dus wel. Er werd dus geen druk uitgeoefend op de conservatieven om voor of tegen te stemmen. De beslissing van May laat zien dat ze bang is om kabinetsleden kwijt te raken als ze ze probeert te dwingen om op een bepaalde manier te stemmen.
Opmerkelijk is dat May bij de tweede stemming vanavond besloot het 'vrij laten' van haar parlementariërs in te trekken, en dat er dus 'fractiedwang' te zijn. Uit de uiteindelijke uitslag van de stemming blijkt dat niet iedereen zich daar aan heeft gehouden, met een voor hen dan gedwongen vertrek als gevolg.
Daarnaast is het duidelijk dat ze de grip op haar partij kwijt is nadat ze gisteren weer zo gigantisch verloor in de Brexitdeal-stemming. 75 conservatieve partijgenoten negeerden haar advies en stemden tegen: enorm gezichtsverlies voor May. Die vernedering dat haar eigen partijgenoten zo massaal niet naar haar luisteren is ze nog niet te boven. De partijdiscipline is ver te zoeken in de Conservatieve Partij, terwijl de komende weken cruciaal worden voor de toekomst van het land.
Morgen gaat het circus weer verder met weer een hectische dag in het Britse parlement. ‘s Middags zullen de Lagerhuisleden debatteren over een uitstel van de Brexit. Rond 20.00 uur zullen ze daarover stemmen. Het Verenigd Koninkrijk kan overigens niet eenzijdig beslissen de Brexit op te schorten. Als het parlement morgenavond stemt voor een uitstel, dan moet Theresa May daar een officieel verzoek tot doen. En dat moeten alle 27 overgebleven EU-lidstaten unaniem goedkeuren.
