Hoe deze plantenexporteur rekening houdt met het ergste Brexit-scenario

Eindeloze rijen rekken op wieltjes vol planten. Loodsen vol. Klaar voor vertrek naar andere landen. Medewerkers rollen ze voor hun reis naar de vrachtwagens. Morgen staan de varens in een Engels tuincentrum. Plantenexporteur Royal Lemkes in Bleiswijk levert aan 31 landen. Alleen al naar het Verenigd Koninkrijk vertrekken vanaf hier dagelijks tienduizenden planten. Tien miljoen per jaar.

10 procent

,,Van viooltjes tot bomen'', zegt Michiel van Veen. Hij noemt de exportcijfers bijna achteloos. Royal Lemkes heeft een omzet van 280 miljoen euro per jaar. Er werken 230 mensen en in het piekseizoen - het voorjaar - nog eens 350 uitzendkrachten. Groot-Brittannië is verantwoordelijk voor zo'n 10 procent van z'n handel.

Van Veen is director supply chain and operations bij de plantenexporteur, zeg maar de man die al het transport in goede banen moet leiden. Royal Lemkes levert aan tuincentra, supermarkten, woonwarenhuizen en doe-het-zelfzaken. ,,We regelen alles, zodat de retailers zich nergens zorgen over hoeven te maken.'' Met die belofte heeft Royal Lemkes zich wat op de hals gehaald. Of Van Veen wakker ligt van de Brexit? ,,Nee'', zegt hij stellig. Hij draagt een overhemd in alle kleuren van de regenboog. De boodschap: de Brexit zal zijn humeur niet verpesten. ,,Ik weet dat we er alles aan doen. Als het ons niet lukt, dan zullen we niet de enige zijn die problemen hebben.''

Als Groot-Brittannië uit de Europese Unie stapt, zijn er meer formulieren, stempels en controles nodig om het land in te komen. De prijzen van de violen en varens gaan omhoog. Royal Lemkes is tien maanden geleden begonnen met de voorbereidingen, zoals het aanpassen van de computersystemen.

Exportrichtlijnen

Voor die tijd was he-le-maal onduidelijk wat de Brexit zou betekenen. Zelfs nu nog weet Van Veen niet wat de nieuwe exportrichtlijnen zullen zijn. Over 2,5 maand is het zover. De Brexit-datum van 29 maart nadert en het begint er volgens hem steeds meer op te lijken dat op die dag de slagbomen bij de grens abrupt naar beneden gaan. ,,Er is tot nu alleen gediscussieerd over een harde of zachtere Brexit, nog helemaal niet over de nieuwe procedures.'' Z'n klanten in Engeland wachten af, zegt hij. ,,M'n grootste zorg is de regelgeving daar. Die is er nog nauwelijks.''

De kans bestaat dat z'n klanten hun bestellingen drie dagen van tevoren moeten melden bij de autoriteiten, want dat heeft Van Veen kunnen opmaken uit de eerste voorgestelde procedures in Engeland. ,,Dat is problematisch, want wij werken volgens het systeem 'vandaag besteld is morgen in huis'.''

Chaos

De belangenorganisatie van handels- en productiebedrijven Evofenedex waarschuwt voor 'grote onzekerheid en mogelijk chaos' op 29 maart. Het Havenbedrijf Rotterdam wil met de buurgemeenten en Rijkswaterstaat extra parkeerterreinen inrichten voor chauffeurs van vrachtwagens waarvan de papieren niet orde zijn. ,,Zodat die straks niet de andere goederenstromen blokkeren'', zegt woordvoerder Leon Willems van de havenautoriteit. De haven heeft met Portbase een loket dat een deel van de extra administratie uit handen kan nemen. Ook zijn er plannen voor een extra controlefaciliteit, maar daarvoor is het nog wachten op toestemming van de Europese Unie. Evofenedex-directeur Bart Jan Koopman roept op tot uitstel van de Brexit. Tegelijkertijd raadt hij z'n leden aan extra voorraden aan te leggen en misschien even niet naar Engeland te exporteren.

Dat kan niet bij Royal Lemkes, zegt Michiel van Veen, want dan hebben z'n klanten geen planten. Op 29 maart zitten er bij Royal Lemkes drie mensen op douanezaken. ,,Dat is in de piekperiode een normale bezetting.'' Er extra mensen neerzetten, heeft volgens hem geen zin. ,,Die mensen weten wat ze moeten doen. We zijn gewend om naar landen buiten de EU te exporteren, zoals Rusland, Turkije en Zwitserland. Zaak is de it-systemen op orde hebben en hopen dat de richtlijnen voor iedereen duidelijk zijn.''

Garanties

Wat hij niet in de hand heeft, zijn de extra inspecties die de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en het Kwaliteits Controle Bureau (KCB) moeten doen. ,,Als zij daar niet genoeg mensen voor hebben, kunnen wij niet door.''

Voor het geval dat heeft Royal Lemkes de status Authorised Economic Operator (AEO) aangevraagd, waarbij z'n bedrijf heeft moeten aantonen volgens de regels te werken. ,,Garanties heb ik niet, maar als het vastloopt, hoop ik dat ze de AEO-bedrijven laten doorrijden. We hebben zoveel geregeld. Voor de rest is het hopen op het beste.''