Voorbereiden op Brexit: wil je, moet je, kún je?

Het lekken van de vertrouwelijke rapporten achter Operation Yellowhammer - de Britse overheidsoperatie om het land voor te bereiden voor een mogelijke No Deal Brexit - was een echte eye opener.

Voor het eerst waren er voor sommige zaken harde cijfers openbaar die voorheen alleen geschat konden worden vanwege de vele geheimhoudingsverklaringen tussen bedrijven en overheid. Nu konden sectoren eindelijk over de schutting kijken om te zien waar andere bedrijfstakken voor vreesden. Of zich op voorbereiden. En over dat voorbereiden moeten we het eens hebben.

Failing to prepare is preparing to fail

Het klinkt zo makkelijk. Een goede voorbereiding is het halve werk. Toch is dat soms makkelijker gezegd dan gedaan. Als het gaat om voorbereiden op Brexit spelen er voor zowel Nederlandse als Britse bedrijven een aantal problemen. Soms is voorbereiden zelfs onmogelijk.

Vooral voor het midden- en kleinbedrijf is het vaak lastig om één of meerdere mensen vrij te maken om de verschillende scenario’s door te rekenen en een draaiboek voor te maken voor de vijf meest waarschijnlijke. En waar grote bedrijven een blik externe consultants open kunnen trekken om specialistische kennis in te kopen, is dat voor kleinere bedrijven vaak niet haalbaar.

1 november

Het klinkt ongelofelijk maar met 65 dagen te gaan tot de Brexit-datum weten we nog steeds niet of er op 1 november een hele harde No Deal, een transitiefase waarin nog even niets veranderd, wéér een uitstel, of heel misschien zelfs geen Brexit komt.

Ga je als mkb nu al je supply chain veranderen of je productielijn ombouwen voor een nieuwe leverancier als dat misschien niet nodig blijkt? Ga je afnemers aan de andere kant van de Noordzee nu al vertellen dat je na 1 november niet (of alleen tegen hogere kosten) kunt leveren? Ondernemers zijn meestal optimisten, maar dat wordt nu toch wel echt op de proef gesteld.

Zelfs als we nu al zouden weten welk van de uitkomsten we op 1 november zullen hebben dan zijn een hoop details nog niet bekend. Zeker in het extreme geval van een No Deal Brexit. De algemene verwachting is dat het Verenigd Koninkrijk dan alsnog heel snel weer om de tafel moet gaan zitten met de andere 27 landen.

Om transport weer op gang te krijgen, vergunningen weer te erkennen of voedselprijzen weer normaal te krijgen. Dit onderhandelen zal voor het Verenigd Koninkrijk vanuit een nog zwakkere positie gebeuren dan nu, desondanks zullen de details over de nieuwe relatie onvoorspelbaar zijn.

Komt er nóg een uitstel, of een transitiefase waarin alles nog even hetzelfde blijft, dan weten we nog net zo weinig over de toekomst als nu. Het is slechts uitstel van executie.

Soms is voorbereiden überhaupt onmogelijk

Voor sommige sectoren valt er weinig voor te bereiden. Zelfs als je nu al zou weten waar je over twee maanden - of twee jaar - aan toe bent is daar soms weinig tegen te doen. Neem Brits lamsvlees, verreweg het meeste is bestemd voor de export (waarvan 97% naar de EU27) en een No Deal betekent EU-invoerheffingen van 40%.

Schapenboeren in Wales gebruiken meestal steile hellingen die amper voor andere agrarische doeleinden geschikt zijn en die zullen internationaal nooit kunnen concurreren met lamsvlees uit Nieuw Zeeland. Een prijsstijging van 40% gecombineerd met een invoerquotum is niet op voor te bereiden. Dat is afgelopen zaak.

Brexit Impact Scan

En voor ondernemers in Nederland? Doe toch echt die Brexit Impact Scan, voor sommige ondernemers is dát pas een echte eye opener.