Ralph van Dam: 'Is jouw onderneming nog levensvatbaar in coronatijd?'

Net als honderden patiënten in binnen- en buitenland dreigen ook ondernemers in uiteenlopende bedrijfstakken binnenkort massaal op de afdeling Spoedeisende Hulp terecht te komen. Hun bedrijf is besmet door corona met als symptomen acuut wegvallende omzet, sterk oplopende kosten, schulden en daardoor afnemende reserves.

Stabiliseren van de patiënt

Ziekenhuizen stromen deze dagen vol met corona-patiënten. Een behoorlijk aantal daarvan gaat door naar Intensive Care, waar de eerste prioriteit ligt bij het stabiliseren van de patiënt. De aandacht gaat vervolgens naar de meest vitale organen in het lichaam. Functioneren deze nog voldoende en is de patiënt levensvatbaar? In een positief scenario wordt ingegrepen om de patiënt weer beter te maken, in een slecht scenario overlijdt de patiënt.

Er zit niet zoveel verschil tussen mensen die worden getroffen door het coronavirus en bedrijven die eenzelfde lot treft. Vervang in bovenstaande alinea ‘de patiënt’ door ‘een onderneming’ en ‘vitale organen’ door ‘cruciale onderdelen van een bedrijf’ en je ziet de overeenkomsten.

Hoe voorkom je dat jij als ondernemer op de afdeling Spoedeisende Hulp belandt? Voel je aan dat je niet helemaal gezond meer bent? Negeer de symptomen dan niet en laat je testen. Ga de confrontatie aan met jezelf en analyseer je huidige bedrijfssituatie.

De levensvatbaarheid van een onderneming kun je bepalen aan de hand van de volgende vragen:

• Is er op zeer korte termijn te snijden in de kostenstructuur om tijd te kopen voor analyse, ingreep en herstel?
• Is er binnen maximaal zes maanden een positieve cashflow te verwachten, waardoor er aflossingscapaciteit is als herfinanciering noodzakelijk is?
• Is er voldoende draagvlak en vertrouwen bij de ondernemer, het management, medewerkers en overige stakeholders om deze crisis samen de baas te worden?
• Is er bereidheid om grondig in te grijpen op de bestaande strategie en operationele activiteiten om samen nieuw perspectief te ontwikkelen?
• Is er voldoende besef in deze fase dat er voor honderd procent moet worden gestuurd op liquiditeit?
• Is het financiële dashboard (rentabiliteit, vermogensverhoudingen, liquiditeitsprognose, cashflow analyse en privé-inkomen) actueel en bijgewerkt?

Bestuurlijke aansprakelijkheid

Als uit de testresultaten blijkt dat ingrijpen noodzakelijk is, ga dan meteen aan de slag. Wees je ervan bewust dat je als ondernemer een pittige tijd tegemoet zult gaan. Je wordt afhankelijker van alle stakeholders en goede, tijdige communicatie is dan cruciaal. Werk vanuit een plan met een horizon, deel dit plan met betrokkenen en neem iedereen stap voor stap mee daar naartoe. Natuurlijk zijn je medewerkers van groot belang; zeker bij een eventuele reorganisatie waarbij ontslagen kunnen vallen. Maar denk ook aan je bank en de Belastingdienst. Vanwege hun voorkeurspositie als crediteuren en jouw bestuurlijke aansprakelijkheid als het fout gaat, zijn dit partijen om extra alert op te zijn.

Per 1 januari 2021 is de Wet Homologatie Onderhands Akkoord in werking getreden, de WHOA. Daarvan kan je gebruik maken als je levensvatbaar bent, maar door de gevolgen van corona op korte termijn niet aan je betalingsverplichtingen kunt voldoen. Deze wet geeft je de mogelijkheid zonder instemming van alle schuldeisers een onderhands akkoord te bereiken op een schuldregeling.

Tijdens een WHOA-traject mag je als ondernemer een voorstel doen aan de schuldeisers om je (vaste) lasten te verlagen of anders in te richten. Het voorstel kan vervolgens door de rechter worden bevestigd in een akkoord. Voordeel van deze aanpak is dat jij als ondernemer zelf in charge blijft gedurende dit proces en dat jouw voorstel alle schuldeisers kan dwingen mee te werken. Een nadeel is dat arbeidsovereenkomsten niet kunnen worden meegenomen.

Ga je ingrijpen en gebruikmaken van deze wet? Laat je dan bijstaan door een ervaringsdeskundige. Op de Spoedeisende Hulp van een ziekenhuis laat je jezelf toch ook alleen helpen door specialisten? Denk in dit geval aan een herstructureringsdeskundige, bedrijfsjurist, curator of een financieel expert die vaker met dit bijltje heeft gehakt. Het kost wat, maar binnen enkele maanden kun je jouw onderneming weer nieuw leven inblazen. Ofwel intensive care, met blijvend herstel tot gevolg.