Hoe ondernemer Bas persconferenties-Rutte ervaart: 'Driewekelijkse emotionele slachtingen'

Het is 2015 als ik alle euro’s van mij en mijn vrouw bij elkaar schraap, bij elkaar gespaard in loondienst en aangevuld met wat huis-overwaarde. Zeventigduizend euro, de benodigde inzet om all-in te gaan. En all-in ga ik, vol dat ondernemers-avontuur in zonder enige ervaring in de branche waar ik in terecht kom. Weg riant loondienst-salaris, weg spaargeld. Welkom onzekerheid. Ho, enige nuance, er is één zekerheid: bij mislukking moeten we ons huis uit.

Kennen wij ondernemers niet allemaal van die keymoments? Waar je mondhoeken van opkrullen als je eraan terug denkt. Zelf heb ik de neiging om er een biertje bij te pakken, en er een heroïek aan te koppelen die menig verhaal uit de Griekse mythologie zou doen verbleken. En als ik dat dan doe, gaat het niet over euro’s, spaargeld of onzekerheid. Schei uit. Dat zijn de fiches. Het gaat om het doen waar je je blij en onafhankelijk bij voelt en durven nastreven van je passie, met wat taaie excelsheets eraan gekoppeld die ik dan in mijn verhaal natúúrlijk onder het tapijt schuif. Dat er rationele fundering aan mijn keuze ten grondslag lag… da’s niet stoer.

Dit is het verhaal van mij, maar net zo goed van tien- misschien wel honderdduizenden andere ondernemers. Die ooit hun business zijn begonnen, met die intrinsieke motivatie. De kleur of waarde van het fiche verschilt, maar de essentie van ons “mythische” verhaal is hetzelfde. Ons geloof in ‘iets’, onze passie, ons opportunisme, onszelf: het vormt zowel onze brandstof als ons zakelijke kompas. Het is de harddrugs van het ondernemerschap: de kick, de rush!

Tot je in lockdown komt. Allemachtig, dat is als ongewild afkicken zonder begeleiding. Ons geloof is gekooid, onze passie is gelocked. We vallen diep. Die persconferenties van Rutte alleen al. Driewekelijkse emotionele slachtingen, dat zijn het.

Een vriendin van me, psychologe, ziet steeds meer ondernemers die er mentaal aan onderdoor gaan. Ik hoor en lees verhalen van ondernemers, die de wanhoop nabij zijn met een eindpunt dat zich niet laat voorspellen. Ik snap het, ik voel het, ik ervaar het, maar ben wel echt klaar met vallen nu mijn bedrijf voor de tweede keer dicht is. De niet zo stoere Excel-sheet van toen helpt me nu om (gevoelsmatig) controle te krijgen op het oncontroleerbare. Hoe lang hou ik de show nog overeind bij heropening op 10 februari, 1 maart, 15 maart, 1 april? Hoe ademt de staatssteun mee met de zwarte piste-omzetval? Die ik net als al die anderen probeer af te vlakken met alternatieve, sympathieke omzetplannen die ons op tien, twintig procent van de oorspronkelijke omzet brengen? Ik reken me suf, en vind er houvast in. Hoe belabberd de uitkomst ook is.

Het is ergens een prettig vertrekpunt, omdat het enige grip geeft op de steile helling omlaag. Vanuit die geestelijke randvoorwaarde heb ik besloten dat het nu tijd is voor de volgende stap, een moordend vitaliteitsregime, waar ik als fanatiek sporter enige ervaring mee heb. Om kracht uit te stralen. In mijn geval is dat niet alleen maar naar mijn vrouw, met haar omzetloze reisbedrijf, maar ook naar mijn kanjers van werknemers. Om via hen positiviteit en creativiteit uit te stralen naar onze klanten.

Daar heb ik structuur en discipline voor nodig, waarom ik met een bevriend en getroffen ondernemer om 06.30 uur bij vriestemperaturen in de polder loop, zodat we weer binnen zijn als onze peuters wakker worden. En als we daar met nuchtere maag in het pikkedonker lopen, ontstaan de plannen. Samen een pand erbij huren, de diensten uitbreiden, of...? Het brein maakt overuren als ik vervolgens op de grond een treinbaan bouw, of een natte broek van Mats verwissel omdat het proces naar zindelijkheid een jammerlijke parallel heeft met de afname van het aantal coronabesmettingen.

Het is de endorfine die ik ook krijg bij mijn vier, vijf wielertrainingen in de week. Ideeën ontstaan, passie wordt aangewakkerd, en die lockdown lijkt even niet te bestaan in m’n hoofd. Ik smeed plannen met mijn werknemers, die ik vrolijk zie worden en mijn vrolijkheid aanwakkeren. Ik kom weer in mijn kracht, en door de herwonnen positiviteit is het zelfs goed te combineren met die zorgeloze peuter die morgen zijn derde verjaardag viert en al weken niet naar de opvang mag. Ik spring bij elke kans op die fiets, doe aan krachttraining of ga voor een snelle uptempo wandeling als hij even op bed ligt. Ik voel me energiek en vrolijk, door het glorende perspectief dat niet de overheid maar mijn eigen brein en de mooie mensen om me heen me aanreiken. Ze kunnen de tent wel sluiten, maar het moraal nooit breken, zeg ik stoer. Hé, ik word weer die onbevangen startende ondernemer van toen. Beetje bravoure erbij. Voor een Haagse import-Rotterdammer begin ik Amsterdamse kwalen te vertonen.

Ik moet niet vergeten waarom ik dit ooit ben begonnen, net als al die vele duizenden andere ondernemers in mineur. Niet die fiches lieten ons rijk voelen. Maar die geestelijke onafhankelijkheid en blijheid. Mijn reden om te ondernemen, en van wie niet? Ik voel mijn mondhoek weer opkrullen. Krijg de neiging om een biertje erbij te pakken. Maar dat mag niet, er is geen ruimte voor. Niet lachen, ik meen het. Ik monitor met een activity tracker zelfs mijn slaap sinds vier weken, om niks aan het toeval over te laten. Ik moet leven voor mijn ondernemerschap. Juist nu, wat erg goed voelt.

De Olympische Spelen win je niet in die ene wedstrijd. Die win je in de voorbereiding, de lockdown die ons allen zo hard treft. En als die wordt opgeheven -waarmee we de ellende van nu definitief achter ons laten- dan ga ik zo ongelooflijk strijden voor die gouden medaille! En ik hoop hem te delen met heel veerkrachtig, ondernemend Nederland.